22 tuổi có thâm niên 13 năm suy thận
Một cô gái nhỏ con với mái tóc nhuộm hồng nằm nổi bật giữa phòng chạy thận nhân tạo, tại Bệnh viện Đa khoa Đức Giang. Ở tuổi 22, P.Q.A. đã sống chung với chiếc thận máy được 13 năm.
Tay phải cầm iPad, đeo tai nghe, A. cố gắng nhấn chìm bản thân trong âm thanh từ âm nhạc, bài học tiếng Trung để lấn át tiếng tít tít “lạnh người” của máy lọc máu bên cạnh.
Ở tuổi 22, P.Q.A. đã sống chung với chiếc thận máy được 13 năm (Ảnh: Hải Long).
“Tôi bị bệnh thận mạn lúc 9 tuổi, qua một vài bệnh viện mới được chẩn đoán như vậy. Lúc phát hiện đã là giai đoạn cuối rồi, bác sĩ lúc đấy còn chưa thể truyền chất dinh dưỡng ở tay mà phải ở thẩm phân phúc mạc”, A. nói.
Cô gái trẻ cho biết, thời gian điều trị tại Bệnh viện Nhi Trung ương, cô từng chứng kiến nhiều bệnh nhi giống mình, thậm chí có bệnh nhân còn nhỏ hơn.
Mắc bệnh suy thận từ nhỏ, cơ thể A. không phát triển như bình thường, vóc dáng nhỏ bé suốt nhiều năm. Mãi đến năm 12 tuổi, sau ca ghép thận đầu tiên, cô mới bắt đầu có dấu hiệu phát triển thể chất trở lại.
Mỗi tuần 3 lần, A. phải lọc máu để duy trì sự sống.
Tuy nhiên, chỉ sau 5-6 năm, quả thận được ghép không còn hoạt động do cơ thể đào thải, khiến chị phải quay lại với hành trình chạy thận đều đặn để duy trì sự sống.
Nghỉ học năm lớp 5, mỗi sáng A. không còn được mang cặp đến trường nữa.
“Lúc bị bệnh, tôi không lớn thêm được nữa, cũng không thể đến trường dù rất muốn, cảm giác nó mệt không muốn ăn uống gì. Nhìn thấy bạn bè cắp sách đến trường mà mình phải ở trong bệnh viện nhiều lúc cũng tủi thân lắm”, A. bộc bạch.
Gánh nặng viện phí tiền tỷ
Hiện nay, A. là một trong những bệnh nhân trẻ tuổi nhất tại nơi điều trị. Trước đây ở Bệnh viện Nhi Trung ương, cô lại là một trong những người lớn tuổi hơn so với mặt bằng chung.
A. hiện là một trong những bệnh nhân trẻ nhất ở phòng chạy thận nhân tạo (Ảnh: Hải Long).
Dù mắc bệnh từ nhỏ, A. vẫn cố gắng tự chăm sóc bản thân trong khả năng có thể. Cô gái trẻ chia sẻ rằng từ khi còn bé đã có ý thức nên vẫn có thể tự tắm rửa, sinh hoạt cá nhân, dù chủ yếu vẫn phải dựa vào sự chăm sóc của gia đình.
“Mười mấy năm điều trị, tiền thuốc men là gánh nặng lớn nhất. Có tháng phải mua cả đống thuốc mang về chất kín trong nhà, dùng liên tục. Chi phí đến giờ chắc cũng phải 3-4 tỷ đồng.
May là được bảo hiểm hỗ trợ phần lớn. Giờ tôi tự đi chạy thận, không làm phiền ai, chứ nhìn các cụ ông, cụ bà ở đây lúc nào cũng phải có người dìu đỡ mới thấy mình vẫn còn may mắn”, A. tâm sự.
Mỗi buổi lọc máu kéo dài từ 3-4 tiếng, cô gái trẻ chọn cách học ngoại ngữ như một cách hướng đến tương lai, quên đi cơn mệt mỏi.
Ngoài những lúc phải chạy thận ở bệnh viện, A. dành phần lớn thời gian ở nhà để tự học tiếng Trung. Trước đó, cô từng theo một lớp học chính quy vài tháng, sau khi tìm được phương pháp học phù hợp, A. chuyển sang tự học.
“Tôi học không vì hứng thú nhất thời, mà bởi tôi thực sự muốn có một công việc sau này, dù sức khỏe có yếu đi thì tôi vẫn có thể dạy online được. Nó giúp tôi có động lực cố gắng, giờ tôi học gần như mỗi ngày, có hôm mệt thì nghỉ, nhưng không bỏ hẳn”, A. chia sẻ.
Loạt nguyên nhân dẫn đến suy thận
Theo TS.BS Nguyễn Hữu Tú, Phó chủ tịch thường trực kiêm Tổng thư ký Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam, bệnh thận là một trong những căn bệnh mạn tính phổ biến hàng đầu hiện nay với tỷ lệ mắc gia tăng nhanh ở Việt Nam và thế giới.
Việt Nam hiện có hơn 10 triệu người mắc bệnh thận mạn tính. Số ca mắc mới gia tăng khi mỗi năm có thêm 8.000 người bệnh thận mạn tính. Tỷ lệ người bệnh chuyển sang suy thận giai đoạn cuối chiếm 0,1% dân số. Suy thận không chỉ là gánh nặng cho sức khỏe, tinh thần mà còn khiến cho kinh tế nhiều gia đình kiệt quệ.
Suy thận ngày càng trẻ hóa ở Việt Nam (Ảnh: Hải Long).
Suy thận mạn tính thường phát triển chậm theo thời gian và liên quan đến các bệnh lý như tiểu đường, cao huyết áp, viêm cầu thận mạn tính, bệnh thận đa nang, hoặc các bệnh tự miễn.
Để phòng ngừa suy thận, ngoài một lối sống lành mạnh, việc khám sức khỏe định kỳ, đặc biệt là người có yếu tố nguy cơ cao như mắc bệnh nền tiểu đường, cao huyết áp là rất quan trọng.
Ở giai đoạn một đến giai đoạn 2, suy thận thường không có triệu chứng, tiến triển chậm nên người bệnh khó tự nhận biết. Từ giai đoạn 3 đến giai đoạn 4, các biểu hiện dần bộc lộ. Từ giai đoạn 4 đến giai đoạn 5 tiến triển rất nhanh, bệnh nhân phải lọc máu điều trị thay thế chức năng thận.
Vì thế, việc khám định kỳ là đặc biệt quan trọng. Từ đó, các bác sĩ có thể phát hiện, điều trị để bệnh tiến triển chậm nhất có thể. Bệnh nhân suy thận khi phát hiện cần điều trị đúng cách, điều trị đúng chuyên khoa, phải được bác sĩ chuyên khoa sâu tư vấn điều trị.
