Tạp chí văn hóa La Brujula Verde (Tây Ban Nha) đưa tin, ở một quốc gia thường xuyên xảy ra mưa lớn và bão như Nhật Bản, việc quản lý nước trở thành một nhu cầu cấp thiết. Để ứng phó với tình trạng ngập lụt dai dẳng ở khu vực đô thị Tokyo, chính phủ Nhật Bản đã tiến hành xây dựng một trong những cơ sở hạ tầng kiểm soát lũ lụt ấn tượng nhất thế giới: Kênh xả nước ngầm khu vực đô thị (MAOUDC), được biết đến trong tiếng Nhật là Shutoken Gaikaku Housuiro và thường được gọi là G-Cans.
Hệ thống ngầm khổng lồ này tọa lạc tại tỉnh Saitama, được thiết kế để giảm thiểu lũ lụt bằng cách dẫn nước thừa từ các con sông địa phương vào "dòng sông mẹ" Edo. Quy mô và độ phức tạp của MAOUDC khiến công trình được mệnh danh là "ngôi đền ngầm", do khoang điều áp khổng lồ, được nâng đỡ bởi các cột bê tông đồ sộ. Đây cũng là cơ sở hạ tầng thủy lực ngầm lớn nhất thế giới cùng loại.
Không gian rộng lớn và những cột trụ đồ sộ của Kênh xả nước ngầm khu vực đô thị (MAOUDC). Ảnh: Wikimedia Commons
Khu vực được chọn để xây dựng hệ thống thoát nước này vốn từ lâu rất dễ bị ngập lụt. Trong nhiều thế kỷ, sông Tonegawa và Nakagawa cùng các nhánh của chúng đã tàn phá các cộng đồng dân cư xung quanh. Với tiến trình đô thị hóa nhanh chóng vào thế kỷ 20, nguy cơ thiệt hại nặng nề do lũ lụt đã tăng lên đáng kể.
Năm 1992, các nghiên cứu khả thi cho việc xây dựng một hệ thống thoát nước ngầm quy mô lớn đã được bắt đầu. Một năm sau, vào năm 1993, việc xây dựng MAOUDC bắt đầu, mất hơn một thập kỷ để hoàn thành. Giai đoạn đầu tiên của hệ thống đã đi vào hoạt động từ năm 2002. Và cuối cùng, vào năm 2006, toàn bộ cơ sở hạ tầng đã được đưa vào vận hành.
Tổng chi phí của dự án ước tính khoảng 230 tỷ yên (tương đương hơn 2 tỷ USD). Khoản đầu tư này đã giúp giảm đáng kể thiệt hại do lũ lụt trong khu vực, mang lại lợi ích cho hàng triệu cư dân ở vùng đô thị Tokyo.
MAOUDC dài 6,3 km và nằm ở độ sâu khoảng 50 mét dưới lòng đất. Chức năng chính của nó là thu gom nước dư thừa từ các con sông địa phương và dẫn vào sông Edo, nhằm ngăn chặn tình trạng tràn bờ các tuyến đường thủy đô thị.
Theo La Brujula Verde, MAOUDC bao gồm các thành phần chính sau:
Trục nạp: MAOUDC có 5 giếng khoan thẳng đứng khổng lồ, được thiết kế để tiếp nhận nước từ nhiều nhánh sông khác nhau. Các giếng khoan này có đường kính lên tới 31,6 mét và độ sâu lên tới 74,5 mét. Mỗi giếng khoan được bố trí hợp lý để chặn dòng chảy của các sông Nakagawa, Kuramatsugawa, Ohgurokawa và các dòng suối nhỏ khác. Đường hầm thoát nước: Một đường hầm rộng 10 mét, kết nối các giếng khoan với khoang điều áp. Đường hầm này được xây dựng bằng phương pháp chắn áp suất bùn - một kỹ thuật đào ngầm tiên tiến được sử dụng trong các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng quy mô lớn. Khoang điều áp: Đây chắc chắn là thành phần mang tính biểu tượng nhất của hệ thống. Với chiều dài 177 mét, chiều rộng 78 mét và chiều cao 18 mét, buồng điều chỉnh áp suất khổng lồ này được nâng đỡ bởi 59 cột bê tông, mỗi cột nặng 500 tấn. Mục đích của nó là giảm tốc độ dòng nước trước khi đổ vào sông Edo, ngăn ngừa sự nhiễu loạn và xói mòn trong hệ thống. Trạm bơm Showa: Nằm tại điểm xả của hệ thống, trạm bơm này có nhiệm vụ chuyển nước từ khoang điều áp vào sông Edo. Trạm được trang bị 4 máy bơm công suất lớn chạy bằng động cơ tuabin Mitsubishi MFT-8, có khả năng đẩy nước lên đến 200 m3/s.
Khi không sử dụng, MAOUDC mở cửa cho công chúng tham quan. Ảnh: Wikimedia Commons
Tác động và lợi ích
Theo La Brujula Verde, kể từ khi đi vào hoạt động, MAOUDC đã được sử dụng hơn 130 lần (tính đến năm 2021), với trung bình 7 đến 8 lần kích hoạt mỗi năm. Nhờ có MAOUDC, số trận lũ trong khu vực đã giảm đáng kể, bảo vệ các khu vực đông dân cư và giảm thiểu thiệt hại kinh tế do lũ lụt gây ra.
Không chỉ có giá trị về mặt chức năng, hệ thống này còn trở thành một điểm thu hút du khách và thậm chí là một biểu tượng văn hóa. Các chương trình tham quan có hướng dẫn đã được tổ chức bên trong khoang điều áp ấn tượng của MAOUDC, thu hút hàng ngàn du khách Nhật Bản và quốc tế. Ngoài ra, công trình này còn được sử dụng làm bối cảnh quay phim, nâng cao hình ảnh của một "ngôi đền ngầm".
MAOUDC là minh chứng cho khả năng ứng phó với các thách thức thiên nhiên quy mô lớn bằng kỹ thuật hiện đại. Thiết kế sáng tạo và giảm thiểu tác động của thiên tai khiến công trình này trở thành một kiệt tác về cơ sở hạ tầng thủy lực.
Với dự án này, Nhật Bản đã chứng minh rằng quy hoạch, đầu tư và công nghệ có thể kết hợp với nhau để tạo ra các giải pháp hiệu quả cho việc quản lý nước và bảo vệ các thành phố trong tương lai.
