|
|
Singapore giành 52 HCV tại SEA Games 33. |
Với 52 HCV, Singapore có kỳ SEA Games sân khách thành công thứ ba trong lịch sử. Con số ấy đủ để tạo cảm giác an toàn, đủ để nói về một kỳ đại hội “đạt chỉ tiêu”. Nhưng ngay trong buổi tổng kết tại Bangkok, chính những người đứng đầu thể thao Singapore phá vỡ bầu không khí lạc quan đó. Bóng đá và cầu lông bị nêu tên, không vòng vo, không né tránh. Đó không phải lời trách móc cảm tính, mà là một bản chẩn đoán lạnh lùng về hệ thống.
Cụm từ “thua thể lực, thua tốc độ, thua sức bền” được Tổng thư ký Singapore National Olympic Council, Mark Chay dùng để mô tả đội U22 bóng đá nghe như một nhát dao thẳng vào thực tế. Đáng chú ý hơn, ông nhấn mạnh đó không phải vấn đề tài năng hay kỹ năng. Khi một lãnh đạo thể thao nói điều đó công khai, thông điệp rất rõ: gốc rễ nằm ở cách làm bóng đá, không nằm ở đôi chân cầu thủ.
Bóng đá: thất bại không còn là tai nạn
U22 Singapore thua cả hai trận vòng bảng, xếp cuối bảng và rời SEA Games ngay từ cửa vào. Điều này lặp lại lần thứ sáu liên tiếp. Nếu gọi đó là tai nạn, thì tai nạn ấy đã kéo dài gần hai thập kỷ. Thua Timor-Leste hay Thái Lan không chỉ là thua một trận đấu, mà là thua cả quá trình chuẩn bị, thua về nền tảng thể chất, nhịp độ và tư duy thi đấu.
Sự cay đắng còn nằm ở chỗ, đội bóng chỉ có vé dự SEA Games sau khi kháng nghị. Họ bước vào giải trong tâm thế “được trao cơ hội”, nhưng rời giải trong hình ảnh nhạt nhòa. Những chi tiết tưởng như nhỏ, như việc cầu thủ rời sân mà không chào khán giả, lại bị lãnh đạo thể thao chỉ ra như một vấn đề nghiêm trọng. Bởi khi thất bại kéo dài, thái độ rất dễ phản ánh sự mệt mỏi và buông xuôi.
 |
| Đoàn thể thao Singapore gặt hái thành công ở một số môn, trừ bóng đá. |
Mark Chay nói thẳng: nếu không thừa nhận có vấn đề, thì chính sự phủ nhận ấy là một phần của vấn đề. Câu nói này nhắm vào ai, ai cũng hiểu. Bóng đá Singapore nhiều năm qua loay hoay giữa những khẩu hiệu cải tổ và thực tế nghèo nàn trên sân. Dự án “Unleash the Roar!” (UTR) được nhắc tới như lời giải thích quen thuộc: hãy kiên nhẫn, vì cải tổ cần thời gian.
Nhưng sự kiên nhẫn cũng có giới hạn. Khi chính các nhà quản lý thừa nhận lứa cầu thủ hưởng trọn “UTR” phải đến SEA Games 2031 hoặc 2033 mới xuất hiện, điều đó đồng nghĩa với việc Singapore chấp nhận thêm nhiều kỳ SEA Games mà bóng đá chỉ đóng vai phụ. Trong khu vực mà bóng đá ngày càng mang ý nghĩa biểu tượng, đó là cái giá không hề nhỏ.
Cầu lông: khoảng lặng đáng lo của môn mũi nhọn
Không ồn ào như bóng đá, nhưng cầu lông Singapore cũng rơi vào tình trạng đáng báo động. Chỉ hai HCĐ đồng đội là kết quả quá khiêm tốn với một nền cầu lông từng có chỗ đứng rõ ràng ở Đông Nam Á. Chủ tịch hiệp hội cầu lông thừa nhận đội tuyển không đạt kỳ vọng, và đó là sự thừa nhận cần thiết.
Việc Loh Kean Yew dừng bước ở tứ kết, Jason Teh bị loại sớm, hay Yeo Jia Min vắng mặt vì chấn thương cho thấy sự mong manh của lực lượng. Khi trụ cột sa sút hoặc gặp vấn đề, Singapore gần như không có phương án thay thế đủ sức cạnh tranh. Đó là dấu hiệu của một hệ thống đào tạo thiếu chiều sâu, không phải một cú sảy chân ngẫu nhiên.
 |
| 52 HCV có thể giúp Singapore hài lòng về tổng thể, nhưng không thể che mờ thực tế rằng bóng đá và cầu lông đang tụt lại trong cuộc đua khu vực. |
Đặt bóng đá và cầu lông cạnh nhau, điểm chung dễ thấy là sự tụt lại so với khu vực. Không phải vì Singapore thiếu tiền, thiếu điều kiện, mà vì quá trình xây dựng lực lượng chưa tạo ra chu kỳ kế thừa đủ mạnh.
Trong khi đó, nghịch lý lại nằm ở thành công của các môn khác. Bơi lội mang về 19 HCV, đấu kiếm lập kỷ lục 8 HCV, đua thuyền buồm và bóng bàn đều đóng góp đáng kể. Gần 60% VĐV là gương mặt lần đầu dự SEA Games cho thấy hệ thống thể thao Singapore không hề nghèo tài năng.
Vấn đề nằm ở chỗ, những môn thể thao biểu tượng, nơi thu hút sự quan tâm lớn nhất của công chúng, lại đang hụt hơi. 52 HCV có thể giúp Singapore hài lòng về tổng thể, nhưng không thể che mờ thực tế rằng bóng đá và cầu lông đang tụt lại trong cuộc đua khu vực.
Khi lãnh đạo thể thao công khai nói về “vấn đề hệ thống”, đó không còn là lời phê bình đơn lẻ, mà là lời cảnh báo nghiêm túc: hoặc cải tổ đến nơi đến chốn, hoặc chấp nhận đứng ngoài cuộc chơi lớn của Đông Nam Á, ngay cả khi bảng tổng sắp vẫn còn lấp lánh huy chương.
