Tở Business Insider (BI) cho hay trong bối cảnh thị trường lao động ngày càng cạnh tranh và sự kỳ thị tuổi tác vẫn còn nặng nề, một tiêu chuẩn mới về ngoại hình đang âm thầm thiết lập vị thế của mình tại môi trường công sở. Không còn là vấn đề riêng của ngành giải trí hay người mẫu, áp lực phải "trông trẻ, hấp dẫn và hoàn hảo" giờ đây đã trở thành một chi phí bắt buộc đối với nhân viên văn phòng, từ những lãnh đạo cấp cao đến các chuyên gia trẻ tuổi.
Hiệp hội Bác sĩ Phẫu thuật Thẩm mỹ Mỹ (ASPS) cho biết các thủ thuật nâng môi đã tăng đều đặn qua từng năm, tăng từ 1,38 triệu vào năm 2022 lên 1,45 triệu vào năm 2024. Số người sử dụng các chất tiêm như Botox đã tăng gần gấp đôi trong khoảng thời gian từ 2019 đến 2024, từ hơn 5 triệu lên gần 10 triệu.
Theo một phân tích năm 2025 từ McKinsey, ngành công nghiệp làm đẹp toàn cầu, hiện được định giá 450 tỷ USD, dự kiến sẽ đạt mức định giá 590 tỷ USD vào năm 2030, với chăm sóc da chiếm khoảng 40% thị trường.
Cái giá của thăng tiến
Câu chuyện của Emily Reynolds, nữ giám đốc PR 44 tuổi, là một minh chứng rõ nét. Cô đã trở thành một người tiêu dùng tích cực của ngành công nghiệp thẩm mỹ, từ Botox, filler, các liệu pháp chăm sóc da đắt tiền cho đến những buổi tập luyện cường độ cao. Mục tiêu của cô không chỉ là sở hữu vẻ đẹp cá nhân, mà là để duy trì sự "phù hợp" trong công việc.
Hiện Reynolds đang gặp khó khi vừa muốn trông đủ kinh nghiệm để lãnh đạo một đội ngũ, nhưng cũng đủ trẻ để được coi là năng động và không lỗi thời. Cô thú nhận nỗi lo lắng thường trực về việc liệu danh tiếng chuyên môn và doanh nghiệp của mình sẽ ra sao khi cô không còn được "công chúng nhận thấy là hấp dẫn."
Sự lo lắng này không phải là vô căn cứ. Dữ liệu đã chứng minh rõ ràng: những người hấp dẫn có xu hướng được tin tưởng hơn, dễ dàng thăng tiến và kiếm được nhiều tiền hơn, với mức chênh lệch lương hàng năm lên đến hàng nghìn USD.
Một nghiên cứu được công bố vào năm 2023 cho thấy những người có bằng MBA hấp dẫn kiếm được nhiều hơn 2,4% so với các sinh viên tốt nghiệp MBA khác, và những người xinh đẹp nhất có thể kiếm được nhiều hơn 5.500 USD hàng năm.
Nghiên cứu đã sử dụng các mô hình học máy được đào tạo để đánh giá mức độ hấp dẫn, và phát hiện ra rằng lợi ích của vẻ ngoài đẹp đẽ vẫn tồn tại trong suốt sự nghiệp, không chỉ đối với những người được phỏng vấn trẻ tuổi.
Nikhil Malik, giáo sư marketing tại Đại học Nam California và là tác giả chính của nghiên cứu cho biết: "Lợi ích này không chỉ về ngắn hạn mà còn kéo dài 5 năm, 10 năm sau trong sự nghiệp của họ. Điều đó quan trọng đối với sự nghiệp của cả nam giới cũng như phụ nữ."
Thậm chí, một số nam giới quyền lực trong lĩnh vực công nghệ đang tìm đến phẫu thuật căng da mặt như một cách để giữ lợi thế trong một nền kinh tế không chắc chắn. Báo cáo của ASPS cho thấy nam giới hiện chiếm đến 7% số ca phẫu thuật thẩm mỹ.
"Việc nam giới theo đuổi phẫu thuật thẩm mỹ có thể là một cách để có được lợi thế trong một nền kinh tế không chắc chắn. Một thị trường việc làm ngày càng cạnh tranh có thể đang thúc đẩy sự quan tâm mới của nam giới đối với sức khỏe thẩm mỹ vì nó mang lại cơ hội để nam giới cải thiện sự tự tin của họ”, báo cáo của ASPS nêu rõ.
Nếu áp lực ngoại hình đã luôn tồn tại, thì đại dịch COVID-19 và sự chuyển dịch sang làm việc từ xa chính là chất xúc tác mạnh mẽ. Việc phải nhìn chằm chằm vào hình ảnh của chính mình trên các cuộc gọi video hàng ngày đã tạo ra cái gọi là "hiệu ứng Zoom face." Đối diện với những khuyết điểm bị phóng đại qua ống kính, nhiều người đã bắt đầu tự đánh giá tiêu cực ngoại hình của mình.
Các thống kê đã phản ánh trực tiếp sự thay đổi này. Hơn một nửa số bác sĩ da liễu báo cáo sự gia tăng các cuộc tư vấn thẩm mỹ, với đa số bệnh nhân viện dẫn lo lắng về ngoại hình trên video call.
Từ năm 2019 đến 2022, các thủ thuật phẫu thuật thẩm mỹ đã tăng 19%, và số lượng người sử dụng các chất tiêm như Botox đã tăng gần gấp đôi. Mục đích phổ biến nhất mà các bác sĩ nhận được là muốn trông "ít mệt mỏi hơn," "năng động hơn," hoặc "tỉnh táo hơn", những phẩm chất gắn liền với vai trò lãnh đạo và môi trường làm việc có nhịp độ nhanh.
Áp lực này còn lan sang những vấn đề tưởng chừng đơn giản hơn. Alanna Barry, một chuyên gia PR 30 tuổi, bị ám ảnh bởi hàm răng của mình sau nhiều tháng nhìn thấy chúng trên màn hình. Cô quyết định đầu tư vào Invisalign với hy vọng một nụ cười hoàn hảo sẽ không chỉ tăng sự tự tin mà còn giúp cô dễ được khách hàng nhớ đến hơn.
Sự thật cay đắng mà cô cảm nhận là: "Nếu bạn thể hiện bản thân một cách bóng bẩy hơn hoặc bạn ít khuyết điểm dễ thấy hơn, bạn có xu hướng nhận được những cơ hội tốt hơn."
Cơn khát hình ảnh
Trong thời đại số, việc làm đẹp không còn là "bí mật" mà trở thành một chuỗi nghi thức phức tạp được quảng bá rầm rộ trên TikTok, nơi nhân viên văn phòng chia sẻ các quy trình chăm sóc da nhiều bước. Đáng báo động hơn, ngay cả quá trình tìm việc cũng đã bị ngoại hình hóa.
Các công ty công nghệ cho phép người dùng tạo ra ảnh đại diện chuyên nghiệp bằng AI, những bức ảnh không tì vết, được chiếu sáng hoàn hảo, thay thế cho những bức ảnh chụp thật. Điều này khiến cho hình ảnh trực tuyến ngày càng trở nên quan trọng và thúc đẩy sự "đồng nhất hóa" trong ngoại hình.
Tuy nhiên, việc lạm dụng công nghệ để tạo ra một vẻ ngoài hoàn hảo cũng mang đến rủi ro. Các chuyên gia AI cảnh báo rằng việc chỉnh sửa bằng AI có xu hướng "trung hòa mọi thứ," dẫn đến sự mất mát tính cá nhân và sự đa dạng văn hóa.
Sự chân thực vẫn là một yếu tố quan trọng, như trường hợp của Bill Cava, người điều hành công ty tư vấn AI Generative Labs nói với tờ BI rằng một khách hàng đã từ chối hình ảnh AI "quá bóng bẩy" của ông, cho rằng nó "vi phạm niềm tin."
Tựu chung, từ việc tiêm Botox đến sử dụng AI để chỉnh sửa ảnh hồ sơ, giới chuyên gia đang chấp nhận một chi phí vô hình nhưng rất lớn để giữ vững vị thế trong thị trường lao động.
Maureen Wiley Clough, người dẫn podcast về kỳ thị tuổi tác, đã phải thừa nhận rằng mặc dù cô là một nhà vận động chống lại sự kỳ thị tuổi tác, cô vẫn phải tiêm Botox lần đầu tiên vì không chấp nhận được những nếp nhăn trên màn hình.
Lời kết luận của cô mang đầy sự chua chát: "Nếu mọi người nghĩ rằng họ có thể tiến xa hơn trong sự nghiệp bằng cách tiêm một ít Botox vào trán, họ sẽ tiếp tục làm điều đó. Điều đáng buồn là, theo nhiều cách, tôi nghĩ họ có lẽ đã không sai."
*Nguồn: BI, Fortune
