Sau khi liên minh 26 năm giữa đảng Đảng Dân chủ tự do với Đảng Công minh (Komeito) tan vỡ, bà Takaichi Sanae - tân Chủ tịch Đảng cầm quyền - đối mặt nguy cơ không thể trở thành nữ Thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản.
Đảng LDP của bà Takaichi Sanae và Đảng Komeito của ông Tetsuo Saito (phải) đã "đường ai nấy đi" - Ảnh: Kyodo
Bà Takaichi Sanae, tân Chủ tịch Đảng Dân chủ tự do (LDP), được kỳ vọng sẽ trở thành nữ Thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản khi Quốc hội nhóm họp vào đầu tuần tới (có thể là ngày 20-10).
Tuy nhiên, việc liên minh kéo dài 26 năm giữa LDP và Đảng Công minh (Komeito) tan vỡ hồi tuần trước đã làm đảo lộn hoàn toàn kịch bản đó.
Thế cờ đảo chiều
Theo hệ thống nghị viện của Nhật Bản, cả hai viện của Quốc hội đều bỏ phiếu để chọn Thủ tướng. Nếu hai viện chọn các ứng viên khác nhau, quyết định của Hạ viện sẽ được ưu tiên.
Một ứng viên giành được đa số phiếu ngay trong vòng đầu tiên sẽ lập tức được làm Thủ tướng. Nếu không ai đạt được đa số, vòng bỏ phiếu thứ hai sẽ được tổ chức giữa hai ứng viên dẫn đầu, và người có số phiếu cao hơn sẽ thắng cử.
Hiện nay, LDP có 196 trong tổng số 465 ghế tại Hạ viện, còn Komeito có 24 ghế. Ở Thượng viện, LDP nắm 100 trong 248 ghế, trong khi Komeito có 21 ghế. Khối đối lập - gồm Đảng Dân chủ lập hiến
Bà Takaichi Sanae thời điểm giữ vị trí Bộ trưởng phụ trách An ninh kinh tế Nhật Bản - Ảnh: JAPAN TIMES
Nguyên nhân tan vỡ
Các nhà phân tích cho rằng mối quan hệ đối tác giữa LDP và Komeito đã căng thẳng từ lâu, khi Komeito phản đối chính sách an ninh quyết liệt hơn mà LDP thúc đẩy. Nhưng việc bà Takaichi lên làm lãnh đạo LDP dường như là "giọt nước tràn ly".
"Đảng Komeito vốn đã lo ngại về lập trường cứng rắn của bà Takaichi trong các vấn đề an ninh và quan hệ với Hàn Quốc, Trung Quốc. Họ lo sợ bà ấy sẽ đi xa hơn nữa ngay sau khi nắm quyền", giáo sư khoa học chính trị Hiromi Murakami tại Đại học Temple ở Tokyo nhận định.
Một vấn đề đặc biệt nhạy cảm cả tại Nhật Bản và với các nước láng giềng là lập trường của bà Takaichi đối với ngôi đền Yasukuni gây tranh cãi ở Tokyo. Bà Takaichi, người theo đường lối bảo thủ, từng nhiều lần đến thăm địa điểm này ngay cả khi đang giữ các chức vụ trong nội các.
Chỉ chừng đó cũng đủ gióng lên hồi chuông cảnh báo trong giới lãnh đạo theo đường lối hòa bình của Đảng Komeito - đảng được thành lập năm 1964 bởi các thành viên tổ chức Phật giáo Soka Gakkai.
Giới lãnh đạo Komeito dường như cũng thất vọng khi bà Takaichi bổ nhiệm ông Koichi Hagiuda, chính trị gia từng dính bê bối tài chính nghiêm trọng, vào một vị trí cấp cao trong đảng. Chưa đầy hai năm trước, ông Hagiuda buộc phải từ chức khỏi Hội đồng Nghiên cứu chính sách của LDP.
"Sự trở lại của ông Hagiuda thực sự khiến Đảng Komeito khó chịu, đồng thời cho thấy bà Takaichi dường như không bận tâm đến một vấn đề từng khiến cử tri phẫn nộ và có thể cũng là nguyên nhân chính khiến LDP thất bại thảm hại trong các cuộc bầu cử gần đây", giáo sư Murakami chỉ ra.
Các nhà hoạch định của Đảng Komeito tin rằng việc tiếp tục liên minh với LDP sẽ gây tổn hại đến danh tiếng chính trị của họ. Bà Takaichi giờ đây hy vọng có được những đồng minh chính trị mới. Các cuộc "mặc cả chính trị" có thể sẽ tiếp diễn trong suốt tuần tới.
Lịch trình ngoại giao bận rộn
Báo Japan Times bình luận nền ngoại giao của Nhật Bản đang trong tình thế bấp bênh sau khi Đảng Komeito rút khỏi liên minh với LDP, khi một loạt hội nghị thượng đỉnh và cuộc gặp quan trọng cuối tháng này đang đến gần.
Tân Thủ tướng Nhật Bản dự kiến sẽ có màn ra mắt tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 47 ở Malaysia vào ngày 26-10, tiếp đó là chuyến thăm Nhật Bản của Tổng thống Mỹ Donald Trump dự kiến diễn ra từ ngày 27 đến 29-10, và khép lại là chuyến công du Hàn Quốc tham dự hội nghị Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC) từ ngày 31-10.
Nhật Bản chốt ngày bầu Thủ tướng, kịch bản nào xảy ra?
Khoảnh khắc lịch sử chắc chắn sẽ diễn ra khi Quốc hội Nhật Bản bầu Thủ tướng mới ngày 21-10: hoặc Tokyo có nữ Thủ tướng đầu tiên, hoặc Đảng LDP có thể để mất quyền lãnh đạo.
Chỉ hơn một năm sau khi cập bến Old Trafford với giá chuyển nhượng 50 triệu bảng từ Paris Saint-Germain (PSG), Manuel Ugarte đang đứng trước nguy cơ bị bán.
GS.TSKH. Đặng Hùng Võ đặt vấn đề, có thể sáp nhập Cục Quản lý đất đai với Cục Quản lý nhà và thị trường BĐS được đặt tại Bộ Xây dựng để phù hợp định hướng thành lập Trung tâm giao dịch bất động sản của Chính phủ.
Trung tâm sẽ tập trung vào phát triển thiết bị điện tử thông minh, thiết bị mạng và thiết bị điện toán AI, góp phần thực hiện tầm nhìn Việt Nam làm chủ công nghệ lõi, vươn ra chuỗi giá trị toàn cầu.
Tại Triển lãm Quốc tế Đổi mới Sáng tạo Việt Nam 2025, Việt Nam SuperPort™ - “siêu cảng” đầu tiên trong Mạng lưới logistics thông minh ASEAN đã thu hút sự chú ý đặc biệt của các nhà hoạch định chính sách, chuyên gia và cộng đồng doanh nghiệp nhờ loạt giải pháp chuyển đổi số tích hợp AI nhằm thúc đẩy năng lực vận hành và kết nối logistics.
Sáng 15/10, tại Trụ sở Chính phủ, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã tiếp Đại sứ Italy tại Việt Nam Marco della Seta cùng lãnh đạo Tập đoàn đóng tàu Fincantieri, nhằm trao đổi cơ hội hợp tác đầu tư trong lĩnh vực đóng tàu công nghệ cao tại Việt Nam.
Nhật Bản chốt ngày bầu Thủ tướng, kịch bản nào xảy ra?
