Tổng thống Mỹ Donald Trump - Ảnh: REUTERS
Bỏ quy tắc “filibuster” để phe Cộng hòa dễ thông qua luật
Theo Hãng tin Reuters, ngày 30-10, Tổng thống Mỹ Donald Trump kêu gọi bãi bỏ quy tắc “filibuster” của Thượng viện Mỹ nhằm vượt qua sự ngăn cản của phe Dân chủ, giúp phe Cộng hòa thông qua các dự luật trong bối cảnh chính phủ liên bang đã bị đóng cửa sang ngày thứ 30.
“Filibuster” là một quy tắc cho phép các thượng nghị sĩ kéo dài thời gian thảo luận để trì hoãn hoặc ngăn cản việc bỏ phiếu thông qua một dự luật. Để có thể thông qua dự luật, cần ít nhất 60 trên 100 thượng nghị sĩ đồng ý. Đây được xem là "vũ khí lập pháp" của thượng nghị sĩ Mỹ tại Quốc hội.
Hiện phe Cộng hòa dù chiếm đa số với 53 ghế tại Thượng viện và phe Dân chủ chiếm 47 ghế, nhưng vẫn thấp hơn con số tối thiểu 60 để thông qua luật.
Phát biểu trên mạng xã hội, ông Trump tuyên bố: “Đã đến lúc Đảng Cộng hòa chơi ‘Lá bài Trump’ của mình, và thực hiện cái gọi là Lựa chọn Hạt nhân (Nuclear Option) - Hãy loại bỏ filibuster, và làm điều đó ngay bây giờ!”.
Ông Trump cho rằng việc giữ quy tắc filibuster đã khiến “chính phủ bị tê liệt”.
“Giờ đây chúng ta đang nắm quyền, và nếu làm điều cần làm, đợt ‘đóng cửa vô lý, phá hoại đất nước’ này sẽ kết thúc ngay lập tức”, ông viết.
Đợt đóng cửa Chính phủ Mỹ bắt đầu từ ngày 1-10, do hai đảng không đạt được thỏa thuận ngân sách năm tài khóa 2026 cho các cơ quan liên bang.
Cho đến ngày 30-10, hiện vẫn chưa có dấu hiệu nào cho thấy tình trạng bế tắc này sẽ chấm dứt. Trong khi phe Cộng hòa tại Thượng viện kêu gọi phe Dân chủ ủng hộ dự luật tạm thời cấp ngân sách đến 21-11, phe Dân chủ lại muốn đàm phán để gia hạn các khoản tín dụng thuế liên bang sắp hết hạn cho người dân.
Chính phủ tê liệt gây thiệt hại nghiêm trọng
Theo Văn phòng Ngân sách Quốc hội Mỹ (CBO), việc đóng cửa chính phủ có thể khiến nền kinh tế Mỹ thiệt hại từ 7 - 14 tỉ USD, đồng thời làm giảm tăng trưởng GDP (tổng sản phẩm quốc nội) quý 4 khoảng 2% do chi tiêu chính phủ bị gián đoạn.
Ngoài ra khoảng 750.000 nhân viên liên bang đã bị cho nghỉ việc tạm thời hoặc làm không lương kể từ khi ngân sách cạn kiệt.
Dù chính quyền Tổng thống Trump đã đảm bảo chi trả cho lực lượng quân đội, cảnh sát liên bang và nhân viên di trú, nhưng vẫn còn nhiều nhân viên khác vẫn đang làm việc mà không được trả lương.
Cùng ngày, Reuters đưa tin Phó tổng thống Mỹ JD Vance hôm 30-10 cảnh báo ngành hàng không Mỹ có thể rơi vào hỗn loạn trong kỳ nghỉ lễ Tạ ơn nếu tình trạng chính phủ liên bang đóng cửa tiếp tục kéo dài, đồng thời kêu gọi phe Dân chủ bỏ phiếu để mở cửa trở lại.
Đợt đóng cửa buộc 13.000 kiểm soát viên không lưu và 50.000 nhân viên an ninh sân bay (TSA) phải làm việc không lương, làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu hụt nhân lực vốn đã tồn tại trước đó, và khiến tỉ lệ đình trệ của các chuyến bay tăng từ 5% lên đến 24 - 44% trong những ngày gần đây.
Ông Trump chỉ đạo Lầu Năm Góc 'ngay lập tức' thử nghiệm vũ khí hạt nhân
