Vừa qua, cuộc thi tuyển quốc tế Ý tưởng quy hoạch bán đảo Bình Quới - Thanh Đa đã chính thức công bố kết quả và trao giải cho đơn vị chiến thắng là Liên danh Skidmore, Owings & Merrill LLP (SOM) và Trung tâm Nghiên cứu Kiến trúc.
Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP HCM, đánh giá phương án đạt giải nhất là phương án tối ưu, kết hợp hài hòa tất cả các yếu tố và có tính khả thi cao để triển khai các bước tiếp theo. Trên cơ sở ý tưởng của phương án đạt giải cao nhất, những ý tưởng nội dung phù hợp sẽ được chuyển tải vào đồ án quy hoạch chung TP HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060. Sau khi đồ án được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, TP sẽ triển khai quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết để hiện thực hóa các ý tưởng quy hoạch cho bán đảo Bình Quới – Thanh Đa.
Việc tìm ra đơn vị chiến thắng cuộc thi tuyển quốc tế Ý tưởng quy hoạch bán đảo Bình Qưới – Thanh Đa được xem là bước ngoặt quan trọng giúp “đổi phận” cho hòn ngọc bị lãng quên giữa trung tâm TPHCM. Để làm rõ hơn ý nghĩa của cuộc thi, ý tưởng quy hoạch đạt giải nhất và kỳ vọng về tương lai Thanh Đa, chúng tôi có cuộc trao đổi với Ông Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam - Chủ tịch Hội đồng thi tuyển.
Hiện thức hóa “giấc mơ” đô thị sinh thái của Thanh Đa
Theo đề bài cuộc thi được phê duyệt, ý tưởng về quy hoạch tổng thể cần phát huy tốt nhất tiềm năng, lợi thế về vị trí và quỹ đất, xây dựng Thanh Đa trở thành khu đô thị sinh thái, bền vững và hiện đại. Xin ông cho biết, ý tưởng chiến thắng đã giải bài toán này như thế nào?
Quyết định trao giải nhất cho phương án của Liên danh SOM và Trung tâm Nghiên cứu Kiến trúc được đưa ra dựa trên các tiêu chí về nhiệm vụ thiết kế của TP, đồng thời đánh giá các ý tưởng sáng tạo đột phá cho dự án. Chúng tôi đánh giá, các đồ án đạt giải là các phương án tốt và khả thi nhất, không chỉ hội tụ đủ những yếu tố cần thiết mà còn giải quyết hiệu quả các nhiệm vụ thiết kế mà TP.HCM kỳ vọng.
KTS Trần Ngọc Chính, Chủ tịch Hội Quy hoạch Phát triển đô thị Việt Nam - Chủ tịch Hội đồng thi tuyển cuộc thi ý tưởng quy hoạch bán đảo Bình Qưới - Thanh Đa.
Phương án đạt giải nhất đã giải quyết xuất sắc các vấn đề về thiên nhiên và cảnh quan, đặc biệt là khai thác các mạch nước, sông rạch xuyên suốt khu vực. Các không gian rộng lớn được tạo ra không chỉ giúp giữ nước khi mưa mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành hệ sinh thái bền vững cho toàn bộ bán đảo Thanh Đa.
Giải pháp này còn kết nối hài hòa với sông Sài Gòn, tạo nên một mạch sống tự nhiên, lưu thông nước hiệu quả. Việc tổ chức công viên cảnh quan để khai thác mặt nước bên trong bán đảo là điểm nhấn ấn tượng, giúp nâng cao giá trị sinh thái, thẩm mỹ cho khu vực.
Bên cạnh đó, vấn đề sử dụng đất, mà quan trọng là những dự án, công trình về đô thị cũng được giải quyết hợp lý trong ý tưởng quy hoạch. Ý tưởng hướng đến việc phát triển tích hợp, tối ưu mật độ xây dựng để một mặt gia tăng diện tích không gian mở, mặt khác sẽ đảm bảo quỹ không gian để phát triển đô thị, thương mại và dịch vụ, kiến tạo một điểm đến sôi động và thu hút.
Bên cạnh giải quyết các vấn đề về thiên nhiên và cảnh quan, Thanh Đa sẽ được quy hoạch không gian đô thị và hạ tầng kết nối như thế nào, thưa ông ?
Khu vực này sẽ hình thành một tổ hợp không gian đô thị đa chức năng, bao gồm trung tâm thương mại, dịch vụ hiện đại, các công trình cầu nối, tất cả đều được quy hoạch một cách thông minh, tối ưu. Đặc biệt, giao thông trong khu vực được định hướng theo mô hình giao thông xanh, phù hợp với xu hướng phát triển bền vững.
Phối cảnh công viên trung tâm bán đảo Thanh Đa Ảnh:SOM
50 năm qua TPHCM giữ gìn và hướng đến mục tiêu xây dựng bán đảo Bình Quới – Thanh Đa thành nơi tuyệt vời nhất. Bán đảo không chỉ là trung tâm dịch vụ thương mại, tài chính mà còn là trung tâm thiên nhiên, văn hoá, con người. Muốn TP HCM trở thành không gian đô thị đặc biệt, là TP toàn cầu thì phải có trung tâm thương mại dịch vụ, giải trí, cảnh quan. Ý tưởng đạt giải nhất sẽ được đưa vào quy hoạch, tạo nên giá trị đặc biệt cho TP HCM.
Hội đồng thi tuyển ấn tượng nhất điều gì ở ý tưởng của liên danh SOM và Trung tâm Nghiên cứu Kiến trúc?
Chúng tôi đánh giá cao ý tưởng này vì hướng tới sự phát triển đột phá và bền vững cho bán đảo Bình Quới – Thanh Đa, mang đến lợi ích lớn cho người dân.
Trong đó việc quy hoạch không gian đô thị, cảnh quan gắn với đặc trưng sông nước, đặt Thanh Đa trong sự kết nối hạ tầng đồng bộ với các khu vực lân cận hay đưa vùng đất này trở thành điểm đến vui chơi, du lịch, nghỉ dưỡng sinh thái sẽ giúp nâng cao chất lượng sống cho người dân trên bán đảo nói riêng, người dân TPHCM nói chung. Song song đó, chú trọng hiệu quả sử dụng đất, tối ưu mật độ xây dựng, hướng tới lợi ích cho KT-XH và cho người dân địa phương. Tất cả những điều này tạo nên một ý tưởng quy hoạch xuất sắc, thuyết phục được Hội đồng thi tuyển và giành giải nhất.
Triển khai quy hoạch chi tiết ngay trong năm nay
Vì sao đến bây giờ TPHCM mới tổ chức cuộc thi tuyển quốc tế ý tưởng quy hoạch bán đảo Thanh Đa - Bình Quới, thưa ông ?
Từ rất lâu TP.HCM đã ấp ủ kế hoạch tổ chức một cuộc thi tuyển quốc tế để tìm ra ý tưởng quy hoạch xứng tầm cho bán đảo Thanh Đa - Bình Quới. Bởi lẽ đây là một bán đảo nằm ở vị trí đắc địa, ẩn chứa nhiều giá trị, tiềm năng phát triển đối với TP.HCM.
Bán đảo Thanh Đa - Bình Quới với dòng sông Sài Gòn bao quanh, luôn thu hút sự quan tâm của các nhà quy hoạch. Vị trí đặc biệt này mang đến không gian mặt nước cảnh quan rộng lớn, mở ra nhiều cơ hội phát triển.
Tuy nhiên, vấn đề then chốt là khơi dậy tiềm năng ấy như thế nào khi đã có nhiều phương án được đưa ra nhưng vẫn chưa đáp ứng được ý tưởng mà TP kỳ vọng.
Vì lẽ đó, TP.HCM đã quyết định tổ chức cuộc thi tuyển quốc tế nhằm thu hút ý tưởng từ các tư vấn trong và ngoài nước, tìm ra phương án tối ưu cho việc sử dụng bán đảo này.
Bán đảo Thanh Đa có vị trí đặc biệt, mở ra nhiều cơ hội phát triển.
Hiện trạng bán đảo Thanh Đa.
Mục tiêu của cuộc thi là giải quyết 2 vấn đề chính, thứ nhất là xác định cách sử dụng đất sao cho phù hợp nhất với đặc thù khu vực. Thứ hai là khai thác và làm nổi bật không gian cảnh quan đặc sắc của nơi đây.
Bán đảo Thanh Đa sở hữu vẻ đẹp đặc trưng của vùng Đồng bằng sông Cửu Long, phản ánh rõ nét cảnh quan miền Đông Nam Bộ với mặt nước, cây xanh, và chứa đựng nhiều giá trị khác biệt.
Việc tìm kiếm ý tưởng quy hoạch cũng gắn với khai thác tiềm năng của dòng sông Sài Gòn, tổ chức được không gian kết nối với trung tâm TP và các khu vực lân cận. Đặc biệt là khu Trường Thọ - nơi được định vị là trung tâm thương mại dịch vụ của TP Thủ Đức.
Sau hơn 3 thập kỷ lỡ hẹn, TP.HCM sẽ làm gì để hiện thực hóa giấc mơ đô thị sinh thái của Thanh Đa, thưa ông?
Cuộc thi này có giá trị to lớn trong bối cảnh TP đang điều chỉnh Đồ án quy hoạch chung TP.HCM đến năm 2040, tầm nhìn 2060. Đây là một trong những bản quy hoạch rất quan trọng đối với sự phát triển của TP.HCM.
Phối cảnh khu công viên sinh thái tại Thanh Đa (Ảnh:SOM)
Từ cuộc thi này, TP.HCM sẽ định hình được các ý tưởng để đưa vào quy hoạch, trình Thủ tướng phê duyệt để có cơ sở pháp lý triển khai đồ án riêng và các dự án cho khu vực bán đảo Thanh Đa.
Dự kiến ngay trong năm nay, khi quy hoạch được phê duyệt, TP.HCM sẽ tiến hành triển khai quy hoạch chi tiết của khu bán đảo Thanh Đa - Bình Quới, đưa ý tưởng đó vào thực tiễn và làm những dự án để triển khai, sớm hiện thực hóa mục tiêu xây dựng bán đảo Bình Quới - Thanh Đa thành khu đô thị sinh thái, bền vững và hiện đại.
Xin trân trọng cảm ơn ông!
