NBC News – một trong những hãng tin lâu đời và có tầm ảnh hưởng nhất nước Mỹ – đang trải qua cuộc “thay da đổi thịt” lớn nhất trong lịch sử.
Tuần này, mạng lưới tin tức thuộc tập đoàn Comcast xác nhận sa thải khoảng 150 nhân viên, tương đương 7% lực lượng lao động, chỉ ít tuần trước khi tập đoàn mẹ chính thức thực hiện cuộc tách công ty, đưa NBC News rời khỏi cấu trúc chung với các kênh như MSNBC và CNBC. Quyết định này – vừa mang tính chiến lược, vừa đầy nhạy cảm – được xem là bước đi táo bạo của Comcast nhằm định hình lại mô hình hoạt động tin tức trong kỷ nguyên truyền thông số.
Trong email gửi toàn bộ nhân viên, ông Cesar Conde, Chủ tịch NBCUniversal News Group, thừa nhận đây là “một trong những quyết định khó khăn nhất” ông từng phải đưa ra, song “là điều cần thiết để NBC News thích ứng và tiếp tục dẫn đầu”. Các vị trí bị cắt giảm trải rộng trên nhiều bộ phận – từ sản xuất, biên tập đến hành chính – trong đó có những đơn vị từng được xem là nền tảng cho chiến lược đa dạng hoá của hãng.
Không ít nhân viên làm việc tại trụ sở 30 Rockefeller Plaza ở New York mô tả “bầu không khí ảm đạm, nặng nề” khi thư thông báo đến hộp thư. Nhiều người nói họ đã “đoán trước được điều này”, nhưng vẫn choáng váng khi thấy tốc độ cắt giảm diễn ra nhanh đến vậy.
Việc sa thải này nằm trong chuỗi tái cấu trúc quy mô lớn hơn, khi Comcast chuẩn bị tách NBC News khỏi MSNBC và CNBC để hình thành một công ty độc lập mang tên Versant – nơi sẽ tập trung các kênh cáp và nền tảng truyền hình truyền thống. Trong khi đó, NBC News sẽ được giữ lại dưới quyền quản lý trực tiếp của NBCUniversal, với trọng tâm hướng mạnh sang mảng tin tức kỹ thuật số, các nền tảng streaming và dịch vụ nội dung đăng ký.
Đây là một bước đi mang tính chiến lược rõ ràng: tách mảng tin tức chính khỏi các kênh mang tính bình luận, chính trị hoặc tài chính – vốn có tệp khán giả khác biệt – để NBC News có thể tự do định hình lại bản sắc riêng, tránh bị pha trộn.
MSNBC sẽ được đổi tên thành MS NOW, bỏ hẳn logo con công truyền thống, đánh dấu sự chia tay biểu tượng lâu đời với NBC. CNBC – kênh tin tài chính hàng đầu của Mỹ – cũng sẽ nằm trong nhóm Versant, định vị rõ hơn như một mạng cáp độc lập thay vì là “anh em” cùng nhà với NBC News.
Tuy nhiên, đằng sau những quyết định được gọi là “tái cơ cấu” ấy là một bức tranh phức tạp hơn nhiều. NBC News đang đối diện sức ép tài chính nặng nề. Doanh thu quảng cáo truyền hình giảm sâu trong hai năm qua, lượng người xem truyền hình tuyến tính sụt giảm mạnh khi khán giả chuyển dịch sang YouTube, TikTok và các nền tảng streaming. Trong khi đó, chi phí sản xuất tin tức, chi phí bản quyền hình ảnh và duy trì đội ngũ phóng viên toàn cầu lại tăng cao.
Theo Axios, chỉ riêng việc vận hành hạ tầng kỹ thuật giữa NBC, MSNBC và CNBC đã tiêu tốn hàng trăm triệu USD mỗi năm. Việc tách bộ máy ra riêng vì thế được mô tả là “cắt để sống sót” – một động thái để giảm chi phí chồng chéo và tạo không gian cho đổi mới số.
Trong thực tế, nhiều vị trí bị cắt giảm thuộc nhóm kỹ thuật, hậu kỳ, hoặc những phòng ban từng đóng vai trò “cầu nối” giữa các kênh cáp và NBC News. Khi các kênh này không còn chia sẻ cơ sở hạ tầng, những vị trí ấy trở nên thừa. NBC News cho biết họ đang mở khoảng 140 vị trí mới, chủ yếu trong lĩnh vực digital journalism, dữ liệu, video ngắn và sản xuất nội dung tương tác – những mảng được kỳ vọng giúp hãng bắt kịp thói quen tiêu thụ tin tức của thế hệ trẻ.
Các nhà phân tích truyền thông nhận định rằng đợt sa thải lần này không chỉ mang ý nghĩa tài chính, mà là một phép thử cho năng lực thích ứng của NBC News trong kỷ nguyên truyền thông biến động. Từ nhiều năm qua, NBC vẫn là một trong ba trụ cột của tin tức truyền hình Mỹ, cùng CBS và ABC. Nhưng khi thế giới tin tức chuyển dịch mạnh sang môi trường số, “uy tín” – vốn từng là thước đo tối thượng – đang phải nhường chỗ cho “tốc độ” và “tương tác”. Nhiều nhà báo kỳ cựu lo ngại rằng việc cắt giảm nhân sự có thể ảnh hưởng đến chất lượng nội dung, đặc biệt trong bối cảnh NBC đang nỗ lực mở rộng ra quốc tế và đẩy mạnh tin tức chuyên sâu.
Trong một bài bình luận trên Forbes, cây bút Andy Meek nhận định: “NBC News đang ở ngã ba đường. Nếu tái cấu trúc thành công, hãng có thể trở thành mô hình chuẩn mực cho kỷ nguyên tin tức kỹ thuật số. Nhưng nếu thất bại, đây sẽ là dấu hiệu cho thấy thời kỳ vàng son của truyền hình tin tức Mỹ đã đi qua.”
Đối với các nhân viên, ngoài nỗi lo mất việc, còn là cảm giác bị “phản bội”. NBC News vốn tự hào là cái nôi của những gương mặt huyền thoại trong ngành như Tom Brokaw hay Lester Holt. “Tách khỏi MSNBC và CNBC, NBC News giờ đây như con tàu bị tách ra khỏi hạm đội quen thuộc”, một biên tập viên giấu tên chia sẻ với LA Times. “Chúng tôi được kỳ vọng sẽ nhanh nhẹn hơn, sáng tạo hơn – nhưng cũng cô đơn hơn”.
Dù vậy, giới quan sát cho rằng động thái của Comcast là không thể tránh khỏi. Truyền thông Mỹ đang bước vào chu kỳ thu gọn để tồn tại, khi mọi hãng lớn – từ CNN, Washington Post tới Los Angeles Times – đều phải cắt giảm nhân sự để cân bằng chi phí. Trong khi đó, các nền tảng mạng xã hội và công nghệ đang chiếm lĩnh phần lớn thị phần quảng cáo, khiến mô hình tin tức truyền thống không còn đủ sức nuôi bộ máy khổng lồ như trước.
Theo: The NY Times, Reuters
