Tờ CNN đưa tin, cổ đông Tesla có thể sớm trao cho CEO Elon Musk, người đàn ông giàu có nhất hành tinh cơ hội trở thành “nghìn tỷ phú” đầu tiên thế giới, hoặc đối mặt rủi ro ông rời đi hoàn toàn khỏi đế chế xe điện.
Gói thù lao mới của Musk là nội dung then chốt sẽ được đưa ra bỏ phiếu tại đại hội cổ đông Tesla chiều thứ năm tuần này. Trước đây, cổ đông thường rộng rãi thông qua các gói lương thưởng của Musk, nhưng năm nay có thêm rủi ro: Công ty đã cảnh báo vào tháng 9 rằng Musk “đã nêu khả năng ông có thể theo đuổi những mối quan tâm khác” nếu gói này bị bác bỏ.
Khoản bồi thường dự kiến ở dạng cấp quyền cổ phiếu, cho phép Musk nhận thêm tối đa 423,7 triệu cổ phiếu Tesla trong 10 năm tới. Số cổ phiếu này sẽ có giá trị khoảng 1 nghìn tỷ USD, giả định công ty đạt vốn hóa 8,5 nghìn tỷ USD, một mức cần thiết để Musk đủ điều kiện nhận toàn bộ khoản thưởng tiềm năng.
Ngoài việc nâng vốn hóa Tesla lên mức nói trên trong giai đoạn 10 năm, công ty cũng phải đạt một loạt mục tiêu vận hành hoặc tài chính thì ông mới nhận được trọn gói quyền chọn.
Để Tesla đạt vốn hóa 8,5 nghìn tỷ USD, giá trị công ty sẽ phải tăng 466% so với giá cổ phiếu hiện nay. Con số này cũng cao hơn khoảng 70% so với công ty giá trị nhất thế giới hiện tại, Nvidia, vốn vừa lập kỷ lục 5 nghìn tỷ USD vốn hóa vào tuần trước.
Tuy nhiên, tình hình tài chính của Tesla từ đầu năm đến nay khá chao đảo: Doanh số và lợi nhuận lao dốc trong nửa đầu năm, và phía trước là những cơn gió ngược lớn do Mỹ cắt giảm hỗ trợ cho xe điện.
Dù vậy, Musk và các lãnh đạo Tesla đều xem nhẹ những vấn đề đó, nói rằng Tesla đang chuyển trọng tâm từ bán xe điện thuần túy sang bán xe tự lái, bao gồm một đội xe “robotaxi”, cùng với robot hình người.
Song các sản phẩm và ý tưởng này vẫn còn đang phát triển và chưa mở bán. Vì vậy, ngay cả khi gói thù lao được thông qua, chưa chắc Musk sẽ thực sự nhận được hàng trăm triệu cổ phiếu tiềm năng đó. Ông sẽ phải giải quyết các vấn đề công ty đang đối mặt trước đã, và bắt đầu hiện thực hóa những lời hứa lớn cho tương lai.
Bản thân Musk, cũng như một số nhà phân tích và nhà đầu tư Phố Wall, tin rằng công ty đang đi đúng hướng để chạm mốc 8,5 nghìn tỷ USD và còn hơn thế, nhờ việc chuyển trọng tâm từ bán xe điện sang bán xe tự lái, robot hình người, cũng như dịch vụ đi lại bằng đội xe “robotaxi”.
Dẫu vậy, những người hâm mộ Musk khẳng định ông là yếu tố then chốt cho tương lai của công ty, khiến họ càng tin rằng gói thù lao cần phải được thông qua.
“Cổ đông sẽ ủng hộ áp đảo, vì Musk là tài sản quan trọng nhất của Tesla”, Dan Ives, nhà phân tích của Wedbush Securities và là một trong những người lạc quan nhất về Tesla ở Phố Wall nhận định. “Tesla cần Musk để đưa công ty bước vào tương lai tự lái và robot”.
Ngay cả những người không ủng hộ tầm nhìn của Musk cũng ít nghi ngờ khả năng gói thù lao sẽ được thông qua. Trong lần bỏ phiếu gần nhất về lương thưởng của ông, 84% đã đồng ý.
“Tôi nghĩ dù thế nào thì nó cũng sẽ qua”, Ross Gerber, CEO Gerber Kawasaki Wealth & Investment Management một cổ đông lớn thời kỳ đầu của Tesla nhưng nay là người chỉ trích gay gắt Musk và công ty nói.
275 triệu USD mỗi ngày
Gerber mô tả một số mục tiêu vận hành và tài chính gắn với gói thù lao là “dễ ăn điểm”. Ông cũng đặt câu hỏi về quy mô gói thưởng, bất kể công ty và giá cổ phiếu có thể tốt đến đâu trong tương lai.
“Giả sử bạn nhận 1 nghìn tỷ USD trong 10 năm, tức là 275 triệu USD mỗi ngày”, ông nói, tính bình quân số tiền Musk sẽ kiếm được mỗi ngày nếu gói thưởng diễn ra như kế hoạch. “Tôi không hiểu trên đời ai có thể coi điều đó là công bằng với cổ đông”, ông nói.
Nhiều quỹ đầu tư đã tuyên bố bỏ phiếu chống, bao gồm Norges Bank Investment Management - quỹ tài sản quốc gia khổng lồ của Na Uy. Một số quỹ hưu trí công ở California, New York và nơi khác tại Mỹ cũng lên tiếng phản đối và kêu gọi bỏ phiếu “không”; vài quỹ trong số đó từng bỏ phiếu chống trước đây.
Hai hãng tư vấn có ảnh hưởng là Glass Lewis và ISS cũng khuyến nghị các nhà đầu tư tổ chức bỏ phiếu chống, lập luận rằng quyền chọn mà Musk có thể nhận sẽ làm pha loãng tỷ lệ sở hữu của cổ đông.
“Các mục tiêu hiệu suất trong (gói thù lao đề xuất của Musk) ở nhiều trường hợp mơ hồ, không đòi hỏi cao và chịu sự linh hoạt đáng kể của hội đồng quản trị”, Glass Lewis viết trong một bản khuyến nghị bỏ phiếu chống.
Musk đã công kích cả hai hãng trong cuộc họp với nhà đầu tư gần đây, gọi họ là “khủng bố doanh nghiệp”. Ông nói thêm rằng ảnh hưởng của họ đối với một số công ty quản lý quỹ đang nắm cổ phần và bỏ phiếu là lý do ông cần nắm tỷ lệ sở hữu lớn hơn trong công ty.
“Không phải tôi sẽ mang tiền đi tiêu xài”, Musk nói trong cuộc họp. “Cần có đủ quyền biểu quyết để cho tôi có ảnh hưởng mạnh mẽ nhưng không quá nhiều đến mức tôi không thể bị sa thải nếu tôi trở nên mất trí”.
Theo: CNN
