Đại biểu Quốc hội: Khó bắt quả tang nếu thanh tra công bố kế hoạch và rầm rộ thông tin trước
16:30 22/05/2025
"Rất khó để bắt quả tang khi chúng ta làm một việc gì có kế hoạch và rầm rộ thông tin từ trước" - đại biểu góp ý về dự thảo Luật Thanh tra sửa đổi sáng 22-5.
Đại biểu Phạm Khánh Phong Lan - Ảnh: Quochoi.vn
Nêu quan điểm về thanh tra hai cấp (Thanh tra Chính phủ và thanh tra cấp tỉnh thành), đại biểu Phạm Khánh Phong Lan (đoàn TP.HCM) cho rằng trong bối cảnh sắp xếp bộ máy, thanh tra hai cấp sẽ có tình trạng "sếp nhiều hơn lính ít đi".
Làm sao để thanh tra có quyền hạn, sức mạnh hiệu quả hơn
Thực tế này đặt ra đối với hoạt động Trình luật bỏ thanh tra bộ, tổng cục, cục, sở, huyệnĐỌC NGAY
"Nếu so sánh ở nước ngoài thì thấy thanh tra của người ta quyền lực rất lớn. Đương nhiên quyền lực lớn có thể dẫn đến những nguy cơ về yếu tố lạm quyền. Song trong xây dựng luật, thanh tra bị trói tay trói chân rất nhiều.
Tôi đơn cử tại sao chúng ta không có những quy định thoáng hơn để làm sao có thể thanh tra đột xuất được nhiều hơn là thanh tra kế hoạch" - đại biểu Lan đặt vấn đề.
Trên thực tế, thanh tra kế hoạch thường được phê duyệt, thống nhất từ đầu năm, khi đi thanh tra phải thông báo cho đơn vị đề nghị chuẩn bị "chuyện này, chuyện kia". Có những đơn vị được thông báo trước vẫn có vi phạm, song việc thanh tra theo hình thức trên dẫn tới "hạn chế rất nhiều yếu tố bất ngờ".
"Như vụ việc sữa giả và thực phẩm chức năng giả, Thủ tướng đã yêu cầu chúng ta ra quân cao điểm để dẹp việc này. Nhưng có một thực tế là khi lực lượng thanh tra chúng tôi đi đến đâu, hàng hóa được giấu hết, các nhà thuốc đều nói chúng tôi không bán thực phẩm chức năng… Rất khó để bắt quả tang khi chúng ta làm một việc gì có kế hoạch và rầm rộ thông tin từ trước" - bà Lan nêu vấn đề.
Theo bà, quy định hiện nay với thanh tra đột xuất phải tuân thủ rất nhiều quy định, sau khi thanh tra phải giải trình với cấp trên. Đây là điều "trói tay, trói chân" thanh tra nên việc thanh tra chuyên ngành không có hiệu quả.
Chưa có quy định kiểm soát chồng chéo giữa thanh tra và kiểm tra
Trong khi đó, đại biểu Trần Thị Nhị Hà (đoàn Hà Nội) đồng tình về việc thống nhất khái niệm "thanh tra", không phân biệt giữa thanh tra hành chính và thanh tra chuyên ngành. Cũng bởi nhiều cuộc thanh tra mang tính kết hợp, rất khó phân định rạch ròi trong khi tới đây sắp xếp lại hệ thống cơ quan thanh tra theo hướng thống nhất, góp phần khắc phục bất cập trên.
Dù vậy bà Hà băn khoăn là dự thảo chỉ đề cập nguyên tắc tránh chồng chéo giữa thanh tra và kiểm toán, mà chưa có quy định kiểm soát chồng chéo giữa thanh tra và kiểm tra, trong khi đây là vấn đề phổ biến, đặc biệt trong lĩnh vực quản lý doanh nghiệp.
"Tình trạng lặp lại các cuộc thanh tra, kiểm tra không chỉ gây tốn kém chi phí tuân thủ mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường đầu tư", bà Hà kiến nghị cần bổ sung quy định "kiểm tra" để làm rõ tính chất, chủ thể, hệ quả pháp lý và trách nhiệm tổ chức thực hiện. Cần bổ sung nguyên tắc phối hợp, tránh chồng chéo giữa kiểm tra và thanh tra.
Đại biểu Mai Văn Hải (đoàn Thanh Hóa) thì đồng tình với quy định "thanh tra khi phát hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật". Tuy nhiên, cần xác định rõ thẩm quyền, trách nhiệm của cơ quan thanh tra và ủy ban kiểm tra các cấp, khi một vụ việc có dấu hiệu vi phạm, cơ quan nào tiến hành trước, cơ quan nào tiến hành sau, cũng như không quy định ngày làm việc.
"Quy định như vậy vô hình trung kéo dài thời gian thanh tra. Điều này sẽ ảnh hưởng đến hoạt động của đối tượng thanh tra, cơ quan, doanh nghiệp. Một cuộc thanh tra, đặc biệt là thanh tra giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo thì chúng ta kiểm tra, xác minh, kết luận giải quyết càng nhanh càng tốt, không nên để kéo dài", ông Hải góp ý.
Thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp 1 lần/năm: Tạo thuận lợi nhưng không để bị lợi dụng
Đại biểu Quốc hội cho rằng các quy định pháp lý cần được thiết kế chặt chẽ, thông thoáng theo hướng hỗ trợ đặc biệt để tạo thuận lợi tối đa giúp doanh nghiệp tư nhân.
“Nếu không chọn phân khu San Hô và mua ngay thời điểm này thì khó còn cơ hội mua được nhà giá tốt tại dự án. Mấy tháng nay giá quỹ căn tại dự án chỉ có tăng, tăng cao chứ chưa hề chững lại chứ đừng nói hạ thấp”, anh Tuấn Anh, một Chuyên viên kinh doanh tại Hà Nội cho hay.
Bước đầu Cơ quan điều tra Công an TP Hà Nội xác định ông Nguyễn Xuân Chinh - Bí thư Đảng ủy phường Hoàng Liệt (quận Hoàng Mai, TP Hà Nội), cùng 3 cán bộ UBND phường này đã nhận số tiền của chủ 3 bãi xe nhằm tạo điều kiện cho họ hoạt động.