Một ngày sau khi Chính phủ ban hành Nghị định 232/2025/NĐ-CP (Nghị định 232) sửa đổi, bổ sung Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, thị trường vàng trong nước ghi nhận mức giá vẫn còn chênh lệch khá cao so với thế giới.
Giá vàng vẫn tăng
Cuối ngày 27-8, các doanh nghiệp (DN) vàng lớn niêm yết 
Cuối ngày 27-8, giá vàng miếng SJC bất ngờ lao dốc trên thị trường tự do
Vị này cho rằng khi nguồn cung được đa dạng hóa, thị trường sẽ phản ánh sát hơn cung cầu thực tế, hạn chế tình trạng giá bị chi phối bởi yếu tố tâm lý hay tin đồn. Nghị định mới cũng cho thấy Nhà nước đang từng bước tạo lập môi trường kinh doanh bình đẳng, điều mà DN tư nhân mong đợi từ lâu. Quan trọng hơn, khi giá vàng trong nước thu hẹp với giá thế giới, nguồn vàng trong dân, một tài sản khổng lồ đang "ngủ yên", có thể được khơi thông, tạo thêm động lực cho kinh tế.
Ông Nguyễn Đức Anh, Giám đốc Phát triển kinh doanh Công ty CP Vàng bạc Đá quý Bảo Tín Mạnh Hải, đánh giá việc bỏ độc quyền vàng miếng ở thời điểm hiện nay là "chín muồi", bởi thị trường đã chịu cảnh khan hiếm quá lâu. "Quan trọng nhất là tạo nguồn cung, từ đó giúp giá vàng bình ổn và tiệm cận giá vàng thế giới, giải quyết khúc mắc lớn trên thị trường vài năm qua. Chúng tôi kỳ vọng giá vàng sẽ tiến sát với giá thế giới" - ông Đức Anh chia sẻ.
Tuy nhiên, ông cũng thừa nhận không phải DN nào cũng có thể "nhảy" vào thị trường ngay, bởi để được cấp phép, ngoài vốn, các đơn vị còn cần hạ tầng, công nghệ, quy trình kiểm soát chất lượng và đặc biệt là uy tín thương hiệu.
Ông Anh cho biết bản thân Bảo Tín Mạnh Hải cũng sẽ có lộ trình tăng vốn để đủ điều kiện tham gia sản xuất vàng miếng. Bởi, đầu tư hạ tầng, mở rộng hệ thống phân phối vàng miếng ra nhiều địa bàn là yêu cầu bắt buộc, không thể chỉ dựa vào nguồn lực sẵn có. Điều đó có nghĩa, dù nghị định mới mở ra cơ hội nhưng "tấm vé" để bước vào cuộc chơi vẫn không hề dễ dàng.
Chờ nguồn cung mới
Tuy nhiên, câu hỏi đặt ra là bao giờ thị trường sẽ có vàng miếng SJC từ nguồn vàng nguyên liệu nhập khẩu mới? Theo đại diện một công ty vàng, điều này phụ thuộc vào tốc độ cấp phép của Ngân hàng Nhà nước (NHNN). Với những DN đã có sẵn xưởng sản xuất và kinh nghiệm gia công, quá trình có thể nhanh chóng.
Nhưng với các ngân hàng thương mại vốn chưa từng tham gia sản xuất vàng miếng, việc đầu tư xây dựng nhà máy, công nghệ và quy trình quản lý sẽ tốn nhiều thời gian. "Tùy chiến lược của từng đơn vị mà họ sẽ cân nhắc có nhập cuộc hay không và tham gia với quy mô thế nào" - vị này nói.
Ông Huỳnh Trung Khánh, cố vấn cấp cao Hội đồng Vàng thế giới tại Việt Nam, kiến nghị cơ quan quản lý cần sớm ban hành các tiêu chí, hạn mức (quota) nhập khẩu vàng cho từng đơn vị để nhanh chóng đưa nguồn cung mới ra thị trường. Theo ông, các DN và ngân hàng sẽ phải báo cáo dự kiến nhu cầu vàng nguyên liệu trong vòng 1 năm, từ đó NHNN tổng hợp và tính toán tổng lượng vàng cần nhập khẩu.
"Quy trình này không thể diễn ra trong một sớm một chiều nên giá vàng miếng SJC chưa thể giảm ngay như kỳ vọng. Như năm 2024, trong khoảng 7 tháng, NHNN đã cung ứng 354.100 lượng vàng miếng, tương đương 13 tấn vàng ra thị trường nhưng con số này vẫn chưa phản ánh hết nhu cầu thực của người dân" - ông Khánh cho biết.
Thống kê từ Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam (VGTA) cho thấy nhu cầu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng và trang sức trung bình khoảng 50 tấn/năm, tương đương 5 tỉ USD. Trong đó, khoảng một nửa dùng để đáp ứng nhu cầu trong nước, phần còn lại để xuất khẩu. Riêng xuất khẩu vàng trang sức có thể mang về 3,5 - 4 tỉ USD/năm.
Điều này đồng nghĩa nếu cơ chế nhập khẩu được triển khai trơn tru, Việt Nam không chỉ có thêm nguồn cung vàng cho thị trường nội địa mà còn tận dụng được cơ hội xuất khẩu để thu ngoại tệ.
Về lo ngại lượng ngoại tệ dùng để nhập khẩu vàng sẽ gây sức ép lên thị trường tiền tệ, VGTA cho rằng con số 5 tỉ USD/năm là không đáng kể. Bình quân mỗi tháng, DN cần khoảng 416 triệu USD để nhập khẩu vàng, trong khi giao dịch trên thị trường ngoại tệ liên ngân hàng đạt tới 900 triệu đến 1,2 tỉ USD mỗi ngày, tức 18,9 - 25,2 tỉ USD mỗi tháng.
Do đó, nhu cầu nhập khẩu vàng hoàn toàn nằm trong khả năng đáp ứng của hệ thống ngân hàng, không ảnh hưởng đến cung cầu ngoại tệ, cũng không buộc Nhà nước phải dùng đến dự trữ ngoại hối để can thiệp.
Tránh rủi ro, bảo đảm tính bền vững
Theo Nghị định 232/2025/NĐ-CP, NHNN sẽ cấp phép cho các ngân hàng thương mại và DN đủ điều kiện để sản xuất vàng miếng, đồng thời cho phép nhập khẩu vàng nguyên liệu phục vụ sản xuất. Điều kiện được đưa ra không hề dễ dàng: DN phải có vốn điều lệ từ 1.000 tỉ đồng trở lên, còn ngân hàng thương mại phải đạt mức 50.000 tỉ đồng.
Với yêu cầu cao như vậy, số lượng đơn vị có thể tham gia thị trường ban đầu không nhiều, chủ yếu là các ngân hàng lớn như Vietcombank, VietinBank, VPBank, Techcombank, BIDV, MB, cùng những DN "đầu ngành" như SJC, PNJ, DOJI. NHNN lý giải việc đưa ra tiêu chí vốn điều lệ "khủng" nhằm bảo đảm chỉ những tổ chức có đủ năng lực tài chính, kinh nghiệm quản lý và uy tín mới được phép sản xuất vàng miếng, tránh rủi ro và bảo đảm tính bền vững của thị trường. Đây cũng là cách Nhà nước giữ vai trò giám sát và quản lý, đồng thời vẫn mở rộng không gian cho DN tư nhân tham gia.
Mở ra cơ hội xuất khẩu
Ông Lê Chánh, chủ một DN tư nhân kinh doanh vàng tại chợ Bà Chiểu (TP HCM), cho rằng quy định buộc các đơn vị khi mua bán vàng nguyên liệu phải sử dụng hóa đơn điện tử, lưu trữ dữ liệu và kết nối thông tin với NHNN là bước đi cần thiết để minh bạch hóa giao dịch. Bởi, việc này không chỉ hạn chế nguy cơ sử dụng vàng cho các hoạt động bất hợp pháp mà còn mở ra cơ hội xuất khẩu vàng trong tương lai. "Với nguồn nguyên liệu ổn định và nếu thị trường thuận lợi, DN có thể xuất khẩu vàng, thu về USD, bù đắp lại cho số ngoại tệ nhập khẩu vàng" - ông Chánh phân tích.
Cũng theo ông Chánh, DN vàng nhỏ dù không thể trực tiếp nhập khẩu vàng nguyên liệu nhưng vẫn hưởng lợi từ cơ chế mới vì có thể tiếp cận nguồn vàng chất lượng từ các đơn vị lớn với giá hợp lý. "Từ đó, các tiệm vàng có thể tập trung vào thiết kế, gia công sản phẩm để cạnh tranh tốt hơn với thương hiệu lớn" - ông nói.
Theo VAMA, sẽ có tới 96% các mẫu xe chạy xăng phải dừng bán, ngay cả mẫu xe hybrid cũng...
Lần đầu tiên, hơn 90 con dấu của Chính phủ, lãnh đạo Chính phủ, Văn phòng Chính phủ qua các...
Dự án của THACO được đầu tư theo mô hình KCN thế hệ mới, phát triển xanh, tự động hóa,...
Sáng ngày 28/8, tại Trung tâm Triển lãm quốc gia (Đông Anh, Hà Nội) đã diễn ra lễ khai mạc...
Để phát triển nhiên liệu sinh học, tiến tới thay thế hoàn toàn xăng khoáng, cần vượt qua thách thức...
Hài hòa mối quan hệ giữa phát triển và bảo tồn; chủ động, năng động, tự chủ… là những lưu...
