Nội dung trên được đề cập tại dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các luật trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh.
Cụ thể, 11 luật gồm: Luật Quốc phòng; Luật Sĩ quan Quân đội Nhân dân Việt Nam; Luật Quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng; Luật Nghĩa vụ quân sự; Luật Biên phòng Việt Nam; Luật Phòng không Nhân dân; Luật Lực lượng dự bị động viên; Luật Phòng thủ dân sự; Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự; Luật Dân quân tự vệ; Luật Giáo dục quốc phòng và an ninh (dự án Luật).
Khối nữ dân quân tham gia duyệt đội ngũ tại lễ ra quân huấn luyện của lực lượng vũ trang TP.HCM. (Ảnh: Báo Quân đội Nhân dân)
Về việc sửa đổi, bố sung một số quy định của Luật Dân quân tự vệ, tờ trình của Chính phủ nêu rõ, liên quan sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị về tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp sẽ sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ các điểm, khoản tại 19 điều của Luật hiện hành.
Cụ thể, Chính phủ đề xuất bỏ thẩm quyền Chủ tịch UBND cấp huyện trong quyết định kéo dài độ tuổi, thời hạn thực hiện nghĩa vụ tham gia dân quân tự vệ, trong đăng ký, tạm hoãn, thôi, hoàn thành thực hiện nghĩa vụ tham gia dân quân tự vệ trước thời hạn, đưa ra khỏi danh sách công dân thực hiện nghĩa vụ tham gia dân quân tự vệ, quản lý dân quân tự vệ (nội dung này do Chủ tịch UBND cấp xã thực hiện).
Về lý do, Chính phủ cho biết việc sửa đổi này do không còn cấp huyện.
Chính phủ đề xuất bổ sung thẩm quyền của Bộ Tư lệnh Thủ đô Hà Nội, Bộ Tư lệnh TP.HCM, Bộ Chỉ huy quân sự cấp tỉnh trong chỉ đạo, hướng dẫn UBND cấp xã, cơ quan, tổ chức tuyển chọn công dân thực hiện nghĩa vụ tham gia dân quân tự vệ.
Một nội dung khác cũng được đề xuất trong lần sửa đổi Luật này là bổ sung trung đội dân quân phòng không, pháo binh trong tổ chức dân quân tự vệ để phù hợp Nghị quyết số 60 Hội nghị lần thứ 11 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng.
Đáng chú ý, Chính phủ đề xuất sửa đổi quy định Chỉ huy trưởng là Ủy viên UBND cấp xã thành Chỉ huy trưởng, trợ lý là công chức để phù hợp với dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương và Luật Cán bộ, công chức đang sửa đổi.
Đồng thời, dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung theo hướng Chỉ huy trưởng là công chức, Ủy viên UBND cấp xã, sĩ quan dự bị; trong tình trạng khẩn cấp về quốc phòng, tình trạng chiến tranh được gọi vào phục vụ tại ngũ theo quy định của Luật Sĩ quan Quân đội Nhân dân Việt Nam và tiếp tục đảm nhiệm chức vụ Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy quân sự cấp xã. Phó Chỉ huy trưởng, trợ lý là công chức.
Thẩm tra nội dung này, Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hộ cho biết, có ý kiến đề nghị không bổ sung quy định Chỉ huy trưởng, Phó Chỉ huy trưởng là công chức vì pháp luật về cán bộ, công chức sẽ quy định trên cơ sở vị trí việc làm; không quy định Chỉ huy trưởng là Ủy viên UBND để thống nhất với quy định tại dự thảo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi).
Bên cạnh đó, không bổ sung chức danh trợ lý để bảo đảm thực hiện đúng quan điểm xây dựng dự án Luật "chỉ sửa đổi, bổ sung một số điều mang tính kỹ thuật gắn với tổ chức, bộ máy sau khi sắp xếp".
Cũng theo cơ quan thẩm tra, ý kiến khác đề nghị nghiên cứu, giao Chính phủ quy định cụ thể về vị trí của Ban chỉ huy quân sự cấp xã trong việc quy định chi tiết đối với Luật Cán bộ, công chức.
