Theo Cổng thông tin điện tử Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, Bộ Chính trị đã tổ chức cuộc họp và thống nhất chủ trương về sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.
Liên quan đến vấn đề sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh, các chuyên gia cho rằng việc này là cần thiết để mở rộng không gian phát triển cho các vùng, địa phương.
Trước đó, Thủ tướng Chính phủ đã có yêu cầu ngoài tiêu chí về diện tích tự nhiên, quy mô dân số, cần xem xét các tiêu chí về lịch sử, truyền thống, văn hóa, dân tộc, điều kiện địa lý, trình độ phát triển kinh tế - xã hội, hạ tầng…
Trả lời Tuổi Trẻ, ông Bùi Tất Thắng - nguyên viện trưởng Viện Chiến lược phát triển (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) - cho rằng vấn đề đặt ra là việc hợp nhất, sắp xếp thế nào để kết hợp được các nguồn lực của từng địa phương, khơi thông và kết nối các hạ tầng, giao thông, logistics, vận chuyển nhằm giúp cho hoạt động giao thương, đầu tư kinh doanh thuận lợi hơn.
Ông Bùi Tất Thắng đề cập việc sắp xếp các tỉnh thành trên cơ sở mở rộng không gian hướng ra biển sẽ giúp tận dụng và tối ưu được các thế mạnh giữa các vùng miền, địa phương, thúc đẩy giao thương và đầu tư kinh tế mạnh mẽ hơn, mặc dù không phải khi sắp xếp lại địa phương nào cũng có biển.
Trong đó, ông đề xuất vùng Tây Nguyên có thể kết hợp với các tỉnh vùng Duyên hải Nam Trung Bộ để hướng ra biển, giúp tăng cường kết nối hành lang Đông - Tây, tạo thuận lợi cho phát triển cả hai vùng này.
"Việc mở rộng địa giới hành chính ra hướng biển sẽ tạo điều kiện tốt và thuận lợi hơn để hoàn thiện mạng lưới giao thông mà không bị cát cứ bởi các địa phương, giúp cho hoạt động xuất nhập khẩu thuận tiện, giảm chi phí logistics", ông Thắng nói.
Chuyên gia đề xuất sáp nhập các tỉnh theo hướng kết nối mở rộng ra phía biển để phát triển kinh tế.
Cùng đó, ông cũng nêu nếu các tỉnh vùng Đông Bắc Bộ và vùng Đồng bằng sông Hồng được kết nối mở rộng theo hướng biển, dọc các tỉnh thành Quảng Ninh, Hải Phòng… sẽ giúp thông thương với vùng Tây Bắc tốt hơn, khi chúng ta đang làm một loạt các dự án đường sắt, đường bộ cao tốc ở vùng này.
Trong khi đó, trao đổi với VietNamNet, GS.TS Trần Ngọc Đường, Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội cũng đề cập đến hướng nghiên cứu để tạo ra vùng có thế mạnh liên kết với nhau. Theo ông, khi đó sẽ tạo ra vùng vừa có biển, có rừng, đồng bằng - có thể hợp nhất một số tỉnh có biển với một số tỉnh không có biển để tạo thế mạnh về biển, tạo thành một vùng có thế mạnh rộng lớn.
Dự kiến giảm 50% đơn vị hành chính cấp tỉnh sau sáp nhập
Hiện nay, Việt Nam có 63 đơn vị hành chính cấp tỉnh; 696 quận, huyện và 10.035 xã, phường. Theo Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, tổ chức không gian phát triển đất nước thành các vùng kinh tế - xã hội.
Cụ thể, Vùng trung du và miền núi phía Bắc, Vùng đồng bằng sông Hồng, Vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải miền Trung, Vùng Tây Nguyên, Vùng Đông Nam Bộ và Vùng đồng bằng sông Cửu Long.
Theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đơn vị hành chính cấp tỉnh cần đáp ứng ba tiêu chuẩn về diện tích, dân số và số đơn vị hành chính cấp huyện.
Hiện chỉ có 15 tỉnh, thành đủ tiêu chuẩn, gồm Bình Định, Đăk Lăk, Đồng Nai, Gia Lai, Hà Nội, Hải Phòng, Kiên Giang, Lâm Đồng, Nghệ An, Quảng Nam, Sơn La, Thanh Hóa, TP HCM, Huế và Hà Tĩnh.
Ngày 28/2, Bộ Chính trị, Ban Bí thư ban hành kết luận 127, giao Đảng ủy Chính phủ phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương, Đảng ủy Quốc hội, Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể trung ương và cơ quan liên quan chỉ đạo nghiên cứu, xây dựng đề án, tờ trình Bộ Chính trị về sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện; tiếp tục sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã.
Đến 11/3, Đảng ủy Chính phủ thống nhất trình cấp có thẩm quyền phương án sáp nhập giảm 50% đơn vị hành chính cấp tỉnh và giảm 60-70% đơn vị cấp cơ sở so với hiện nay.
