Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi gặp Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba tại Tokyo ngày 29-8 - Ảnh: REUTERS
Trong chuyến thăm 2 ngày 29 và 30-8, Thủ tướng Modi và Thủ tướng Shigeru Ishiba thống nhất mở rộng hợp tác ở 8 lĩnh vực: kinh tế, an ninh kinh tế, giao thông, môi trường, công nghệ - đổi mới sáng tạo, y tế, giao lưu nhân dân và hợp tác địa phương.
Cách tiếp cận toàn diện này vượt ngoài khuôn khổ truyền thống, phản ánh nhu cầu gắn kết sâu hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Hai bên cũng đạt thỏa thuận an ninh mới, bổ sung điều khoản về thiết bị quốc phòng và an ninh kinh tế.
Các cam kết
Nhật Bản cam kết tăng gấp đôi đầu tư tư nhân vào Ấn Độ, đạt 10.000 tỉ yen (khoảng 68 tỉ USD) trong thập niên tới. Tokyo cũng sẽ thúc đẩy trao đổi lao động với quy mô 500.000 người trong 5 năm, gồm 50.000 lao động tay nghề cao từ Ấn Độ sang Nhật.
Ngoại trưởng Ấn Độ Vikram Misri nhận định cơ chế này vừa giúp Nhật khắc phục thiếu hụt nhân lực, vừa giúp Ấn Độ tận dụng lực lượng trẻ, phù hợp với chiến lược "Make in India" của Thủ tướng Modi.
Chuyến thăm của ông Modi diễn ra vào thời điểm nhạy cảm. Ngày 27-8, Mỹ chính thức áp thuế 50% với nhiều mặt hàng từ Ấn Độ, cú sốc lớn cho nền kinh tế lớn thứ năm thế giới, vốn coi Mỹ là đối tác thương mại hàng đầu.
Trong khi thúc đẩy hợp tác toàn diện với Tokyo, đồng thời duy trì quan hệ với Washington, Moskva và Bắc Kinh, Ấn Độ đang theo đuổi con đường tự chủ chiến lược, tận dụng cả bốn cực Mỹ - Nhật - Nga - Trung để bảo vệ lợi ích quốc gia. Nói cách khác, New Delhi tìm cách đa dạng hóa để tránh phụ thuộc vào một đối tác duy nhất.
Phó giáo sư Sebastian Maslow nhận định chuyến đi Nhật "mang đến cơ hội tăng cường khả năng phục hồi cho cả hai nền kinh tế trong bối cảnh tranh chấp thuế quan với Mỹ".
Bình luận viên Yujiro Futo nhấn mạnh: "Ông Modi từ lâu đã nói Ấn Độ và Nhật Bản có quan hệ cùng có lợi." Việc hai nhà lãnh đạo công bố hàng loạt thỏa thuận chiến lược trong chuyến thăm này cho thấy quan hệ song phương đã sang trang mới.
Ý nghĩa chuyến đi vượt xa con số 68 tỉ USD đầu tư hay 500.000 lao động trao đổi, mà nằm ở thông điệp: Ấn Độ và Nhật cùng định hình thế kỷ châu Á dựa trên hợp tác, dân chủ và đổi mới sáng tạo. Ấn Độ - quốc gia đông dân nhất thế giới - cần công nghệ, vốn và thị trường. Nhật Bản - nền kinh tế phát triển - cần nhân lực và thị trường mới để đa dạng hóa. Sự bổ trợ này đặt nền móng cho một "cặp đôi chiến lược" của châu Á.
Trong bối cảnh quốc tế nhiều biến động, sự gắn kết này mở ra viễn cảnh một trục chiến lược mới ở châu Á. Chuyến đi gửi thông điệp rằng Ấn Độ và Nhật Bản sẵn sàng nâng cấp quan hệ đối tác đặc biệt để vừa ứng phó thách thức ngắn hạn, vừa định hình trật tự khu vực dài hạn.
Từ Ấn Độ, Nhật Bản công bố chiến lược mới đối phó Trung Quốc
