Trên 60% tài xế chưa sẵn sàng chuyển sang xe điện
Chia sẻ tại Tọa đàm 'Lọc phát thải, lọc không khí' do Báo Thanh Niên tổ chức sáng 22/8, bà Đặng Thùy Trang, Giám đốc đối ngoại Công ty Grab Việt Nam cho biết trước đây, Grab cũng có nhiều chương trình hỗ trợ tài xế chuyển đổi xe xăng sang xe điện như ưu đãi tài chính, gói hỗ trợ cho vay 0%... nhưng đây là cuộc chuyển đổi vô cùng thách thức. Vì tài xế là nhóm người lao động dễ tổn thương, thu nhập thấp.
Grab cũng đã thực hiện cuộc khảo sát và kết quả 80% tài xế cho biết chưa bao giờ trải nghiệm xe điện. Do họ sử dụng xe máy là phương tiện kiếm sống hàng ngày nên phải tối đa hóa từng km và từng giờ chạy trên đường. Họ chú trọng sự thân thuộc và trải nghiệm thuần thục với phương tiện.
Bên cạnh đó, khảo sát của Grab cũng ghi nhận trên 60% tài xế chưa sẵn sàng chuyển đổi sang xe điện. Lo ngại phổ biến là chi phí đầu tư cho phương tiện cao, việc tiếp cận nguồn hỗ trợ tài chính còn nhiều trở ngại.
Hiện TP.HCM dự kiến hỗ trợ cho các tài xế thuộc diện hộ nghèo và cận nghèo 3 - 5 triệu đồng để chuyển đổi sang xe điện. Tuy nhiên, Giám đốc Grab cho biết trong số 400.000 tài xế đang hoạt động trên địa bàn TP.HCM, có rất nhiều tài xế đến từ địa phương lân cận, không có hộ khẩu ở TP.HCM. Bà Trang băn khoăn làm sao để họ tiếp cận các nguồn hỗ trợ từ phía thành phố, trong khi họ cũng khó tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi từ ngân hàng vì không có tài sản thế chấp hoặc chứng nhận công việc ổn định làm bảo lãnh.
"Nhiều tài xế cũng chia sẻ rằng phương tiện xe máy là một tài sản lớn, và có rất nhiều cá nhân, gia đình dựa vào chiếc xe để kiếm thu nhập mỗi ngày. Việc chuyển đổi, kể cả có trả góp 1 - 2 triệu đồng/tháng cũng có thể là một gánh nặng lớn", bà Trang cho biết.
Trạm sạc xe điện phải cho phép nhiều hãng xe dùng chung
Một lo ngại khác của các tài xế Grab là vấn đề sạc pin xe điện, thời gian sạc pin dài, quãng đường di chuyển trên mỗi lần sạc ngắn, trong khi đổ xăng chỉ mất 3-5 phút. Trong khi đó số lượng trạm sạc pin, đổi pin ít, điện lưới sạc không ổn định; chi phí bảo dưỡng, sửa chữa cao.
Trên 60% tài xế thực hiện khảo sát của Grab cho biết họ đang thuê trọ, và chỉ 1/3 tài xế cho biết họ có thể sạc xe điện qua đêm tại nhà.
Vì vậy Giám đốc Đối ngoại Grab cho rằng cấp thiết phải hoàn thiện hạ tầng hỗ trợ xe điện, trong đó quan trọng nhất là hệ thống trạm sạc công cộng và sự ổn định của lưới điện. Đặc biệt các đơn vị xây dựng trạm sạc xe điện nhận hỗ trợ từ cơ quan Nhà nước cần phải đảm bảo tính công cộng, tức là cho phép nhiều hãng xe dùng chng.
Với riêng đối tượng tài xế công nghệ và giao hàng, phía Grab đề xuất có lộ trình chuyển đổi phù hợp dựa trên tuổi thọ, hiệu suất phương tiện. Ví dụ những phương tiện cũ, hoạt động quá 12 năm cần phải chuyển đổi nhưng có những phương tiện còn mới, tài xế sử dụng tốt thì vẫn nên tiếp tục cho phép hoạt động. Song song, có thể mở rộng khuyến khích chuyển đổi sang phương tiện hybrid.
Với các chính sách hỗ trợ tài chính như trợ giá, trả góp lãi suất thấp; miễn, giảm thuế, phí hay ưu tiên khu vực hoạt động, bãi đậu, đỗ, làn đường riêng… theo lãnh đạo Grab cần thực hiện dài hơi.
"Ví dụ thị trường xe điện lớn nhất thế giới hiện nay là Trung Quốc phải mất 30 năm xây dựng chiến lược và phát triển xe điện, hạn chế xe xăng. Họ không chỉ làm trong 1 - 2 năm hoặc áp các mệnh lệnh hành chính yêu cầu các đơn vị sản xuất, các doanh nghiệp hay người sử dụng phương tiện phải chuyển đổi ngay. Đến giờ họ vẫn đang trong giai đoạn trợ giá và giảm thuế mạnh mẽ để giúp người dân chuyển đổi xe điện", lãnh đạo Grab dẫn chứng.
