Hòa đàm Nga - Ukraine Istanbul 2.0: trò chơi cân não

Các diễn biến ngoại giao dồn dập trước cuộc đàm phán Nga - Ukraine tại Istanbul đang tạo ra 'cơn náo động ngoại giao', với thành phần các phái đoàn chỉ được công bố vào phút chót, trong khi cuộc gặp giữa ông Putin và ông Trump vẫn còn là ẩn số.

Ukraine - Ảnh 1.

Các phóng viên chờ bên ngoài văn phòng làm việc Dolmabahce của Phủ Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ - nơi dự kiến diễn ra cuộc đàm phán trực tiếp giữa Nga và Ukraine, tại Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ), ngày 15-5 - Ảnh: REUTERS

Tờ Washington Post gọi những diễn biến ngoại giao ngay trước Hòa đàm Nga - Ukraine Istanbul 2.0: trò chơi cân não - Ảnh 2.Ngoại trưởng Rubio: Đàm phán Nga - Ukraine hôm nay có thể không có đột pháĐỌC NGAY

Tuy nhiên, đến chiều 14-5, Đại sứ quán Brazil xác nhận Tổng thống Lula da Silva chỉ điện đàm với ông Putin trong "chặng dừng kỹ thuật" tại sân bay Vnukovo. 

Theo tờ Vzglyad, trong cuộc điện đàm, ông Lula da Silva bày tỏ ý định đóng góp vào thành công của đàm phán và kêu gọi ông Putin bay đến Istanbul. Tổng thống Nga đáp lại bằng lời cảm ơn lãnh đạo Brazil và Trung Quốc về những đóng góp mang tính xây dựng.

Nhà khoa học chính trị S. Markov giải thích việc hạ cấp chuyến thăm xuống thành "dừng chân kỹ thuật" là do Matxcơva và Washington chưa thống nhất được nội dung và khuôn khổ cho cuộc gặp giữa hai ông Trump - Putin. 

Rõ ràng ông Lula da Silva không tạo được áp lực như mong muốn, trong khi Matxcơva vẫn giữ vững lập trường về các bước tiến tới hòa bình.

Đoàn đàm phán

Chỉ đến tối 14-5, Điện Kremlin mới công bố thành phần đoàn đàm phán Nga. Phái đoàn chỉ gồm các quan chức cấp thứ trưởng, do Vladimir Medinsky - trợ lý của ông Putin và người đứng đầu Liên đoàn Nhà văn Nga - dẫn đầu. 

Ông Medinsky từng dẫn đầu cuộc đàm phán dở dang năm 2022. Phái đoàn còn có Thứ trưởng Ngoại giao Mikhail Galuzin, Thứ trưởng Quốc phòng Alexander Fomin và người đứng đầu Cơ quan tình báo quân sự Igor Kostyukov.

Đáng chú ý trong thành phần chuyên gia là thiếu tướng Alexander Zorin - phó tổng tham mưu trưởng thứ nhất Bộ Tổng tham mưu Nga. Theo Đài CNN, ông Zorin từng đàm phán với quân Ukraine ở Azovstal dẫn đến việc họ đầu hàng vào ngày 20-5-2022. Tại Syria, ông chịu trách nhiệm đàm phán với phe đối lập vũ trang, khiến họ ngừng kháng cự dưới đảm bảo an toàn hành quân đến Idlib.

Việc ông Putin không tham gia và cử ông Medinsky dẫn đầu cho thấy Matxcơva muốn nhấn mạnh đàm phán Istanbul lần 2 phải dựa trên dự thảo từ ba năm trước. Tờ Kommersant viết: "Nga coi đàm phán hiện tại là tiếp nối quá trình bắt đầu từ Istanbul cách đây ba năm và là con đường loại bỏ nguyên nhân gốc rễ xung đột. Đây là điều quyết định việc lựa chọn nhà đàm phán".

Tờ Vzglyad bình luận: "Nỗ lực dụ ông Putin vào bẫy chính trị đã thất bại. Khi không có cơ chế giải quyết cơ bản được thống nhất, việc cho phép nguyên thủ tham gia "đàm phán thực chất" đồng nghĩa đặt người đó vào tình thế nguy hiểm".

Ông Sergei Goryashko của Đài BBC tiếng Nga phân tích: "Ông Putin rõ ràng phớt lờ lời mời gặp riêng của ông Zelensky ở Istanbul. Đó là lý do Kremlin duy trì bí ẩn đến tận tối 14-5: nếu ông Putin công bố tên nhà đàm phán sớm hơn, sự quan tâm đến cuộc họp sẽ ngay lập tức giảm xuống mức 0".

Về phía Ukraine, Tổng thống Zelensky đã bay tới Thổ Nhĩ Kỳ và dự kiến gặp Tổng thống Erdogan tại Ankara vào 15-5, và tuyên bố sẵn sàng đến Istanbul nếu ông Putin có mặt. Phái đoàn Ukraine gồm người đứng đầu chính quyền Yermak, Bộ trưởng Quốc phòng Umerov, Cố vấn Zhovkva và Bộ trưởng Ngoại giao Sybiha - các đại diện ở cấp cao hơn phái đoàn Nga.

Diễn biến khó đoán

Cổng thông tin Ukraine Strana.News dự báo diễn biến tiếp theo phụ thuộc vào phản ứng của ông Zelensky tại Thổ Nhĩ Kỳ - liệu ông có từ chối đàm phán vì ông Putin vắng mặt không?

Không loại trừ khả năng ông Putin có thể bay tới Istanbul hoặc gặp ông Trump tại một quốc gia vùng Vịnh Ba Tư. Nhưng điều này chỉ xảy ra nếu cả điều khoản ngừng bắn và "thỏa thuận hòa bình" giữa Điện Kremlin và ông Trump đều được thống nhất hoàn toàn.

Người phát ngôn của Tổng thống Trump, ông Witkoff, cho biết ông và Ngoại trưởng Rubio sẽ tới Istanbul vào ngày 16-5. Điều này phù hợp với phát biểu của ông Trump rằng "tin tốt" có thể xuất hiện "hôm nay, ngày mai và có thể là thứ sáu".

Ông Trump cũng nhấn mạnh ông đã lên lịch mọi việc cho ngày 15-5, nhưng việc đến Istanbul vào ngày 16-5 là hoàn toàn khả thi.

Hòa đàm Istanbul 2.0: trò chơi cân não - Ảnh 2.Ukraine cử đoàn đàm phán đến Istanbul, ông Zelensky mong đạt thỏa thuận, không cần có ông Putin

Ông Zelensky đã quyết định sẽ cử đoàn Ukraine tới Istanbul, nói rằng hai bên có thể đạt được thỏa thuận tại cuộc đàm phán kỹ thuật này.

Đọc tiếp Về trang Chủ đề