1. Trang chủ
2. Quốc tế

• Trang chủ
• Bình luận
• 0 Thích
• Chia sẻ
• Gửi mail

Hồi sinh 'lụa biển' huyền thoại từ sò mai

15:31 14/08/2025

Lụa biển - loại vải vóc quý hiếm bậc nhất thế giới, vừa được các nhà khoa học Hàn Quốc tái tạo thành công.

"Lụa biển", loại lụa từng được giới quý tộc xưa sử dụng, được dệt từ những "sợi tơ" loài sò mai - Ảnh: Giulio Gigante

Nhóm nghiên cứu do giáo sư Dong Soo Hwang và giáo sư Jimin Choi (Đại học Khoa học và Công nghệ Pohang - POSTECH) dẫn đầu đã tạo ra sợi vàng tương tự loại sợi xuất hiện cách đây 2.000 năm, sử dụng sò mai (Atrina pectinata) được nuôi tại vùng biển ven bờ Tái tạo màu xanh Ai Cập huyền bí từ phương pháp 5.000 nămĐỌC NGAY

POSTECH đã hướng nghiên cứu sang sò mai Atrina pectinata, một loài sống ở biển Hàn Quốc, vốn được nuôi để làm thực phẩm. Giống như Pinna nobilis, sò mai cũng tiết byssus để bám vào nền đá. Phân tích cho thấy cấu trúc vật lý và thành phần hóa học của sợi byssus này gần như tương đồng với loài Địa Trung Hải, cho phép nhóm nghiên cứu tái tạo thành công lụa biển.

Điểm đặc biệt là nghiên cứu đã giải mã bí ẩn về sắc vàng lâu bền của lụa biển. Màu vàng này không đến từ thuốc nhuộm, mà từ hiện tượng tô màu cấu trúc, khi ánh sáng phản xạ từ các cấu trúc nano bên trong sợi. 

Nhóm phát hiện protein hình cầu gọi là "photonin" xếp thành các lớp đều đặn, tương tác với ánh sáng để tạo ra hiệu ứng óng ánh, tương tự màu cánh bướm hay bọt xà phòng. Màu sắc này bền vững qua thời gian vì không bị phai như thuốc nhuộm thông thường.

Ngoài ra nghiên cứu còn chỉ ra: sắp xếp protein càng trật tự thì màu càng rực rỡ. Khác với nhuộm truyền thống, màu sắc ở đây sinh ra từ chính cấu trúc sợi, giúp lụa biển có khả năng giữ màu hàng nghìn năm.

Thành tựu này còn có ý nghĩa môi trường lớn khi biến byssus sò mai vốn bị bỏ đi thành loại vải bền vững, giá trị cao. Điều này vừa giảm rác thải biển, vừa khơi dậy tiềm năng của vật liệu thân thiện môi trường mang ý nghĩa văn hóa lịch sử.

Giáo sư Hwang nhận định: "Dệt may dựa trên màu cấu trúc vốn bền màu tự nhiên. Công nghệ của chúng tôi tạo ra màu lâu dài mà không cần dùng thuốc nhuộm hay kim loại, mở ra triển vọng mới cho thời trang bền vững và vật liệu tiên tiến". 

Phát minh kính tự làm sạch, không cần nước hay hóa chất

Một nhóm nhà khoa học Trung Quốc vừa công bố loại kính mới có khả năng tự làm sạch mà không cần dùng nước, hóa chất hay bất kỳ tác động vật lý nào. Công nghệ này hứa hẹn sẽ thay đổi cách con người bảo trì cửa kính, pin năng lượng mặt trời.