
“Tổng thống của Hoà bình” Donald Trump chọn đổi tên Bộ Quốc phòng Mỹ thành Bộ Chiến tranh, thay vì... Bộ Hòa bình - Ảnh: FRANCE 24/FMM
Ngày 6-9, Vì sao ông Trump muốn đổi tên Bộ Quốc phòng thành Bộ Chiến tranh?ĐỌC NGAY
“Tổng thống của Hoà bình” Donald Trump chọn đổi tên Bộ Quốc phòng Mỹ thành Bộ Chiến tranh, thay vì... Bộ Hòa bình - Ảnh: FRANCE 24/FMM
Ngày 6-9, Vì sao ông Trump muốn đổi tên Bộ Quốc phòng thành Bộ Chiến tranh?ĐỌC NGAY
"Ông Trump đã tranh cử với tư cách là ứng viên phản đối chiến tranh, nhưng hiện nay lại chứng tỏ điều ngược lại" - ông Matt Duss, Phó chủ tịch điều hành tại Trung tâm Chính sách quốc tế (CIP), cho rằng ông Trump quan tâm đến việc phô trương sức mạnh quân sự hơn là kiến tạo hòa bình.
Những tháng gần đây, ông Trump chú trọng đầu tư vào vũ khí mới hơn là xây dựng năng lực răn đe. Một trong những khoản lớn là hệ thống phòng thủ tên lửa "Vòm vàng" (Golden Dome). Với các đối thủ, hệ thống này - đặt vũ khí chống tên lửa ngoài không gian - mang dáng dấp tấn công nhiều hơn là phòng thủ.
Không ai nhiệt tình hơn Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth khi nói đến việc đổi tên bộ. Nếu ông Trump thành công trong kế hoạch của mình, ông Hegseth sẽ được gọi với chức danh "Bộ trưởng Chiến tranh". Vị bộ trưởng chia sẻ trên Đài Fox News: "Chúng ta đã thắng Thế chiến 1 và Thế chiến 2, không phải với Bộ Quốc phòng, mà với Bộ Chiến tranh. Như tổng thống đã nói, chúng ta không chỉ phòng thủ, mà chúng ta còn tấn công".
Chính ông Hegseth là người đã liên tục nói về việc đưa "tính sát thương" và "tinh thần chiến binh" trở lại quân đội Mỹ. Khi ông đến Lầu Năm Góc, một trong những động thái đầu tiên của ông là cấm sử dụng cụm từ thường xuyên được nói trong tòa nhà rằng "đa dạng chính là sức mạnh của chúng ta". Ông nói với binh sĩ: "Đó là câu nói ngớ ngẩn nhất trong lịch sử quân đội của chúng ta".
Hôm 5-9, khi giải thích về việc lập Bộ Chiến tranh và nỗ lực thúc đẩy hòa bình, ông Trump cho rằng đó không phải là mâu thuẫn. "Tôi nghĩ tôi đã đạt được hòa bình nhờ vào việc chúng ta mạnh mẽ" - ông nói.
Cơ hội cho đối thủ
Nhà lãnh đạo Mỹ nói ông khôi phục tên gọi từng dùng cho cơ quan quốc phòng Mỹ trước Thế chiến 2 vì nó phản ánh rõ hơn sức mạnh chiến đấu và gửi thông điệp "chiến thắng" đến cả đồng minh lẫn đối thủ.
Động thái của ông Trump làm nhớ lại thời điểm Tổng thống Harry S. Truman ký đạo luật thành lập Bộ Quốc phòng từ những tàn dư của Bộ Chiến tranh vào tháng 8-1949, ngay trước khi Liên Xô thử thành công quả bom hạt nhân đầu tiên và nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa được thành lập trong cùng năm.
Theo cây bút David E. Sanger của New York Times, đó là thời kỳ đáng sợ với người Mỹ, và tên gọi mới được chọn để phản ánh một kỷ nguyên mà răn đe giữ vai trò sống còn bởi chiến tranh giữa các cường quốc có thể dẫn đến diệt vong cho toàn nhân loại.
Trong nhiều thập niên, khả năng tránh được chiến tranh hạt nhân hoặc xung đột trực tiếp giữa các cường quốc dường như rất mong manh. Vì vậy, đối với nhiều sử gia, thành tựu lớn nhất của Chiến tranh lạnh là nó chủ yếu vẫn "lạnh", mặc dù đã xảy ra các cuộc chiến ở châu Á, cuộc khủng hoảng tên lửa Cuba và các cuộc chạy đua vũ khí theo sau.
Tuy nhiên, việc Mỹ chọn tên gọi "Bộ Chiến tranh" có thể tạo cơ hội cho đối thủ. Nếu Quốc hội Mỹ sửa đổi các đạo luật thời Truman, động thái này sẽ củng cố hình ảnh mà Nga và Trung Quốc muốn tuyên truyền.
Các đối thủ của Mỹ sẽ cho rằng lời lẽ về hòa bình và pháp luật chỉ che giấu một nước Mỹ luôn sẵn sàng tấn công bất kỳ mục tiêu nào họ coi là đe dọa. Họ dẫn chứng việc chính quyền ông Trump tấn công đơn phương các cơ sở hạt nhân Iran hồi tháng 6, hoặc đánh chìm thuyền nghi chở ma túy khiến 11 người chết ngoài khơi Venezuela.
Cần Quốc hội thông qua
Chỉ Quốc hội Mỹ mới có quyền thay đổi tên các bộ, do đó lúc này "Bộ Chiến tranh" vẫn chưa phải là tên gọi chính thức. Ông Trump đã ra lệnh cho chính quyền liên bang công nhận đây là "tên phụ", còn bộ trưởng quốc phòng sẽ dùng chức danh phụ là "bộ trưởng chiến tranh". Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth đã bắt đầu chuyển đổi văn phòng và bộ của ông bằng biển hiệu mới.