Khủng hoảng lúa gạo Thái Lan: Năng suất giảm, chi phí tăng, giá xuất khẩu thấp nhất 15 năm

Các chuyên gia cảnh báo ngành lúa gạo Thái Lan đang đánh mất sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế, khi năng suất liên tục giảm, giá lúa trong nước lao dốc, trong khi chi phí sản xuất lại đội lên nhiều lần.

Khủng hoảng lúa gạo Thái Lan: Năng suất giảm, chi phí tăng, giá xuất khẩu thấp nhất 15 năm - Ảnh 1.

Gạo nhập khẩu từ Thái Lan tại một nhà máy ở Indonesia - Ảnh: AFP

Theo trang The Nation của Khủng hoảng lúa gạo Thái Lan: Năng suất giảm, chi phí tăng, giá xuất khẩu thấp nhất 15 năm - Ảnh 2.Giá gạo giảm, Thái Lan kêu người trồng lúa chuyển sang trồng chuốiĐỌC NGAY

Những biện pháp này tiêu tốn tới 1,2 - 1,3 nghìn tỉ baht nhưng không giúp nông dân nâng cấp công nghệ hay tăng hiệu quả sản xuất, mà còn tạo ra "cái bẫy chính sách" khiến họ phụ thuộc và khó cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Trong khi Thái Lan mắc kẹt trong mô hình trợ cấp, các đối thủ trực tiếp như Việt Nam và Ấn Độ đã nhanh chóng hiện đại hóa chuỗi sản xuất, cải thiện chất lượng giống và giảm chi phí, nhờ đó xuất khẩu gạo chất lượng tốt hơn với giá thành thấp hơn. Năng suất lúa của Thái Lan hiện ở mức thấp nhất trong khối ASEAN.

Ông Somporn cảnh báo mô hình này đang biến nông nghiệp lúa gạo của Thái Lan thành ngành "rủi ro cao", khiến nhiều hộ nông dân chỉ hòa vốn hoặc thua lỗ, đẩy họ vào tình trạng mắc kẹt ở thu nhập trung bình. Theo ông, Thái Lan cần thực hiện những cải cách trung và dài hạn để đảo ngược tình hình.

Ông đề xuất phân vùng nông nghiệp và phát triển mô hình canh tác kết hợp để nông dân có thu nhập ổn định quanh năm; tăng đầu tư R&D (nghiên cứu và phát triển) cho các giống lúa năng suất cao như RD113, RD117 và RD119; mở rộng sản xuất giống; đầu tư vào lúa gạo ít phát thải để nâng cao giá trị xuất khẩu; cũng như đào tạo lại lực lượng nông dân đang già hóa.

Một thách thức khác là xu hướng tiêu dùng toàn cầu chuyển sang gạo mềm. Chuyên gia Aat Pisanwanich cho biết Thái Lan có hơn 200 giống lúa nhưng chỉ 10 - 20% là gạo mềm, trong khi Việt Nam có hơn 1.000 giống và một nửa trong số đó thuộc nhóm gạo mềm.

Ông Aat nhấn mạnh chính sách lúa gạo của Thái Lan không còn phù hợp nếu so sánh với Việt Nam. Chính phủ Việt Nam không can thiệp giá, liên tục phát triển giống mới, tăng ngân sách nghiên cứu và áp dụng thành công mô hình "3 giảm, 3 tăng" (giảm phân bón, thuốc trừ sâu, lượng giống; tăng năng suất, hiệu quả và thu nhập) đem lại kết quả rõ rệt.

Do đó, các chuyên gia cảnh báo rằng nếu không cải cách mạnh mẽ, Thái Lan có nguy cơ tiếp tục mất vị thế trên thị trường gạo thế giới và đẩy hàng triệu hộ nông dân vào tình cảnh bấp bênh kéo dài.

Khủng hoảng lúa gạo Thái Lan: Năng suất giảm, chi phí tăng, giá xuất khẩu thấp nhất 15 năm - Ảnh 3.Việt Nam vượt Thái Lan trở thành nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai thế giới

Số liệu này do Hiệp hội Xuất khẩu gạo Thái Lan thống kê. Bangkok cũng đang lo ngại sẽ mất thị phần xuất khẩu gạo vào tay Việt Nam nếu giá gạo xuất khẩu Thái Lan tiếp tục ở mức cao.

Đọc tiếp Về trang Chủ đề