Theo báo cáo mới của The Lancet, "khủng hoảng nhựa" toàn cầu đang gây thiệt hại cho các chính phủ và người nộp thuế 1,5 nghìn tỷ USD mỗi năm. Con người phải đối phó với tình trạng thương tích, khuyết tật và tử vong ngày càng gia tăng khi nhựa gây ô nhiễm đất, biển và cơ thể.
Tạp chí The Lancet đánh giá các nghiên cứu liên quan cho thấy, sản lượng nhựa đang trên đà tăng gấp ba lần vào năm 2060, chưa đến 10% được tái chế và hiện có khoảng 8.000 megaton (1 megaton tương đương 1 tỷ kg) nhựa đang gây ô nhiễm hành tinh.
Tạp chí của Anh cho biết ở mọi giai đoạn trong vòng đời, nhựa đều gây hại, từ việc khai thác và sản xuất nhiên liệu hóa thạch đến việc con người sử dụng và cuối cùng là thải ra môi trường.
Sản lượng nhựa dự kiến tăng gấp ba vào năm 2026. (Ảnh minh họa)
Tạp chí này cho biết: "Nhựa là mối nguy hiểm nghiêm trọng, ngày càng gia tăng và chưa được nhận thức đầy đủ đối với sức khỏe con người và hành tinh. Nhựa gây ra bệnh tật và tử vong từ khi một người còn nhỏ đến khi già, góp phần gây ra biến đổi khí hậu, ô nhiễm và mất đa dạng sinh học". Những tác hại do nhựa " gây ảnh hưởng không cân xứng đến nhóm dân số có thu nhập thấp và nguy cơ cao".
Đây là cảnh báo nghiêm trọng mới nhất của các chuyên gia về việc nhựa quá phổ biến và tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Tạp chí này gọi nhựa là "vật liệu định hình thời đại chúng ta". Sau nhiều thập kỷ các nhà khoa học cảnh báo về việc tìm thấy nhựa trong đại dương và sông ngòi, giờ đây vi nhựa được phát hiện bên trong cơ thể người - bao gồm cả trong sữa mẹ và mô não.
Trong khi đó, vòng đàm phán mới nhất và cũng là vòng đàm phán cuối cùng tại Geneva , nơi 175 quốc gia đang nỗ lực xây dựng Hiệp ước Nhựa Toàn cầu đầu tiên trên thế giới, đang diễn ra.
Các nhà vận động hy vọng các cuộc đàm phán sẽ đưa ra các mục tiêu bắt buộc nhằm giảm sản xuất nhựa. Một nhóm các quốc gia, bao gồm Trung Quốc, Nga, Iran và Ả -rập Xê Út, đã phản đối các biện pháp này, thay vào đó vận động hành lang để tăng cường tái chế nhựa.
Theo tạp chí The Lancet, những gã khổng lồ hóa dầu là "động lực chính" thúc đẩy sản xuất nhựa tăng vọt khi để ứng phó với sự suy giảm nhu cầu năng lượng hóa thạch trên toàn cầu, họ chuyển hướng kinh doanh sang nhựa.
Nghiên cứu cho biết các loại nhựa khác nhau được tạo thành từ số lượng lớn hóa chất, có thể lên đến 16.000 loại, "xâm nhập vào cơ thể con người qua đường tiêu hóa, hô hấp và hấp thụ qua da", thường là từ hộp đựng thực phẩm, đồ uống và bao bì.
Thai nhi, trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ "đặc biệt có nguy cơ" bị ảnh hưởng do nhựa. Các tác hại bao gồm sảy thai, dị tật bẩm sinh, suy giảm chức năng nhận thức và tiểu đường. Đối với người lớn, các nguy cơ bao gồm bệnh tim mạch, đột quỵ và ung thư.
"Do những thiếu sót đáng kể trong kiến thức về hóa chất nhựa, có thể kết luận rằng mức độ tác hại của các hóa chất này đối với sức khỏe đang bị đánh giá thấp và gánh nặng bệnh tật hiện nay do chúng gây ra đang bị tính toán thấp", báo cáo cho biết.
Báo cáo cũng đưa ra các biện pháp: "Rõ ràng là thế giới không thể tự tái chế để thoát khỏi cuộc khủng hoảng ô nhiễm nhựa. Việc kiểm soát cuộc khủng hoảng nhựa sẽ đòi hỏi phải tiếp tục nghiên cứu kết hợp với các biện pháp can thiệp dựa trên khoa học - luật pháp, chính sách, giám sát, thực thi, khuyến khích và đổi mới".
