Ký ức về tuyến đường sắt đầu tiên ở Việt Nam, Sài Gòn - Mỹ Tho

20:02 09/11/2025

Vào cuối thế kỷ XIX, giữa vùng Nam Kỳ mênh mông sông nước, kênh rạch, người dân rỉ tai nhau về một phương tiện lạ lẫm: 'Rồng sắt', chính là tuyến đường sắt Sài Gòn - Mỹ Tho.

Ga Mỹ Tho. Nguồn: M. Pierre Nicolas (1900)

Khái niệm tưởng như chỉ có trong những câu chuyện kể xa xôi ấy, vậy mà nhanh chóng trở thành hiện thực. Chỉ trong vài năm, những chuyến tàu trên tuyến đường sắt Sài Gòn - Mỹ Tho đã thay đổi nhịp sống của Sài Gòn và

Cầu Tân An lúc đang xây dựng ngày 24-7-1883. Nguồn: Gentilini (1886)

Di sản để lại

Dù thất bại về mặt thương mại, tuyến đường sắt Sài Gòn - Mỹ Tho vẫn giữ vị trí đặc biệt trong lịch sử giao thông vận tải nước ta. Đó là tuyến đường sắt đầu tiên được xây dựng ở Việt Nam, đánh dấu bước chuyển từ giao thông truyền thống sang giao thông hiện đại.

Sự ra đời của tuyến đường sắt này cũng thúc đẩy sự phát triển của các vùng dọc tuyến đường sắt. Nhiều nghề mới xuất hiện, từ thợ làm đường, thợ máy cho đến nhân viên ga tàu và tiểu thương buôn bán quanh đường ray. Quan trọng hơn, tuyến đường tạo tiền đề cho việc mở rộng hệ thống đường sắt Việt Nam trong thế kỷ XX.

Trải qua hơn trăm năm đổi thay của lịch sử, tuyến đường sắt đầu tiên của Việt Nam giờ chỉ còn trong ký ức. Tuy nhiên câu chuyện về tuyến đường sắt Sài Gòn - Mỹ Tho không chỉ là câu chuyện của một tuyến đường, của diện mạo giao thông Nam Kỳ thời thuộc địa, mà rộng hơn còn là câu chuyện về những đổi thay của Nam Kỳ khi bước vào con đường hiện đại hóa.

Dời ga xe lửa, dùng mặt bằng tuyến đường sắt nội đô làm metro trên cao?

Đường sắt giao cắt với nhiều tuyến đường ở TP.HCM gây kẹt xe triền miên, nhiều ý kiến đề xuất cách để giải bài toán này.