Sau những buổi tiệc tùng ngày Tết, không ít người tìm kiếm các cách để giảm nồng độ cồn nhanh chóng nhằm lấy lại sự tỉnh táo và bảo vệ sức khỏe.
ThS.BS Đoàn Dư Mạnh, thành viên Hội Bệnh Mạch máu Việt Nam, cho biết quá trình đào thải cồn trong cơ thể không phải lúc nào cũng diễn ra nhanh như mong muốn và phụ thuộc nhiều vào cơ địa, lượng cồn tiêu thụ cũng như tốc độ chuyển hóa của gan.
Tuy nhiên, một số biện pháp đơn giản có thể hỗ trợ cơ thể xử lý cồn hiệu quả hơn.
Tại sao nồng độ cồn khó giảm nhanh?
Sau khi uống rượu bia, cồn (ethanol) được hấp thụ nhanh qua niêm mạc dạ dày và ruột non, đi vào máu và nhanh chóng phân bố đến các cơ quan trong cơ thể.
Gan cần thời gian để chuyển hóa cồn từ rượu bia (Ảnh: Getty).
Theo BS Mạnh, gan đảm nhận vai trò chính trong việc chuyển hóa cồn. Khoảng 90% lượng cồn được gan xử lý qua hai giai đoạn chính.
Đầu tiên, enzyme alcohol dehydrogenase (ADH) chuyển hóa ethanol thành acetaldehyde - một chất độc có thể gây đau đầu, buồn nôn và mệt mỏi.
Sau đó, enzyme acetaldehyde dehydrogenase (ALDH) chuyển hóa acetaldehyde thành acetate, một chất ít độc hại hơn, và cuối cùng được phân hủy thành nước và CO₂, thải ra ngoài qua nước tiểu, hơi thở và mồ hôi.
Tuy nhiên, gan chỉ có khả năng xử lý một lượng cồn giới hạn mỗi giờ, trung bình khoảng 7-10g cồn (tương đương với một lon bia 330ml).
Nếu uống quá nhiều hoặc quá nhanh, lượng cồn tích tụ trong máu sẽ tăng, gây ra hiện tượng say và làm chậm quá trình thải độc. Ngoài ra, cơ địa và tình trạng sức khỏe cũng ảnh hưởng lớn đến tốc độ chuyển hóa. Người nhẹ cân, đang đói hoặc uống lần đầu thường gặp khó khăn hơn trong việc đào thải cồn.
Các mẹo giúp hỗ trợ giảm nồng độ cồn
Uống nước giúp tăng bài tiết rượu bia (Ảnh: Getty).
Để hỗ trợ cơ thể xử lý cồn nhanh hơn, BS Mạnh cho biết, có thể áp dụng các biện pháp sau:
Uống nhiều nước lọc
Đây là một trong những cách đơn giản và hiệu quả nhất để giúp cơ thể nhanh chóng đào thải cồn. Nước lọc không chỉ giúp pha loãng nồng độ cồn trong máu mà còn hỗ trợ gan và thận hoạt động tốt hơn, đẩy nhanh quá trình loại bỏ cồn qua nước tiểu. Tuy nhiên, hiệu quả của phương pháp này tương đối hạn chế.
Ngoài ra, việc bổ sung nước còn giúp giảm mất nước do tác động của rượu bia, giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn.
Nên uống từng ngụm nhỏ, đều đặn, với tổng lượng từ 1,5 đến 2 lít sau khi uống rượu bia. Nước ấm cũng là một lựa chọn tốt, giúp làm dịu niêm mạc dạ dày và giảm cảm giác khó chịu.
Tuy nhiên, chuyên gia này cũng khuyến cáo rằng không nên lạm dụng việc uống nước lọc. Bên cạnh đó, cần ưu tiên uống các loại nước giúp bù điện giải.
Dùng nước ép hoa quả
Nước ép trái cây, đặc biệt là nước cam, chanh, dứa hoặc cà chua, rất giàu vitamin C và chất chống oxy hóa.
Các loại nước ép từ rau củ, táo... giúp gan đào thải nồng độ cồn (Ảnh: Tú Anh).
"Những thành phần này giúp gan hoạt động hiệu quả hơn, tăng cường khả năng giải độc và giảm tác động của cồn lên cơ thể. Nước ép cà chua, ngoài lycopene - một chất chống oxy hóa mạnh, còn chứa các chất điện giải tự nhiên giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn", BS Mạnh thông tin.
Một cốc nước chanh ấm pha chút mật ong hoặc nước ép dứa cũng là lựa chọn tuyệt vời để vừa bổ sung năng lượng, vừa thanh lọc cơ thể.
Ăn thực phẩm giàu tinh bột và chất xơ
Sau khi uống rượu bia, ăn thêm các thực phẩm như: bánh mì, cơm, cháo hay ngũ cốc sẽ giúp hấp thụ một phần cồn còn lại trong dạ dày, làm chậm quá trình hấp thụ cồn vào máu.
Ngoài ra, những thực phẩm này cũng cung cấp năng lượng để cơ thể nhanh phục hồi.
Chất xơ từ rau xanh như: bắp cải, súp lơ hay cần tây không chỉ giúp hỗ trợ tiêu hóa mà còn bảo vệ gan, giúp thanh lọc độc tố. Chuối cũng là một lựa chọn tốt vì nó chứa nhiều kali, giúp cơ thể cân bằng điện giải, giảm tình trạng mất nước do rượu gây ra.
Dùng trà gừng hoặc trà xanh
Trà gừng giúp làm ấm dạ dày, giảm buồn nôn và kích thích tuần hoàn máu, từ đó hỗ trợ gan xử lý cồn nhanh hơn. Một cốc trà gừng ấm pha chút mật ong sẽ làm dịu cơn khó chịu do rượu bia, đồng thời mang lại cảm giác tỉnh táo.
Trà xanh, nhờ chứa các hợp chất chống oxy hóa như catechin và polyphenol, giúp giảm tác động của cồn lên gan và hỗ trợ quá trình thải độc. Tuy nhiên, không nên uống trà xanh quá đặc để tránh gây kích thích thần kinh, ảnh hưởng đến giấc ngủ.
Dù áp dụng các mẹo trên, thời gian vẫn là yếu tố quan trọng để gan hoàn thành việc xử lý cồn trong cơ thể. Để bảo vệ sức khỏe, ThS.BS Đoàn Dư Mạnh khuyên bạn nên uống rượu bia có chừng mực.
"Cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe là hạn chế tối đa việc sử dụng rượu bia. Một lối sống lành mạnh, cân bằng sẽ giúp bạn tránh được những tác hại lâu dài và giữ gìn sức khỏe cho bản thân và gia đình", BS Mạnh khuyến cáo.
