Vẫn có rất nhiều người chào đón
Mourinho thành công khi được học trò ủng hộ tuyệt đối.
Tại Inter, Mourinho thừa hưởng một đội hình tài năng nhưng thiếu bản lĩnh ở đấu trường châu Âu. Ông thắp lên ngọn lửa khao khát trong họ, biến họ thành một "đội quân" trung thành, sẵn sàng chiến đấu đến cùng. Lòng trung thành của các cầu thủ Inter với Mourinho được thể hiện rõ nhất khi ông rời đi sau khi vô địch Champions League, với những giọt nước mắt của Marco Materazzi.
Hay tại Chelsea lần thứ nhất, Mourinho xây dựng một đội hình "không thể bị đánh bại" với những cầu thủ như John Terry, Frank Lampard và Didier Drogba. Ông tạo ra một mối liên kết đặc biệt với họ, khiến họ sẵn sàng làm mọi thứ vì ông và vì đội bóng. Dù không thể vô địch Champions League vì thiếu may mắn, ông đã biến tập thể đó thành thế lực ở Anh với 2 lần vô địch Premier League.
Sự trung thành và tinh thần đồng đội mà Mourinho xây dựng chính là bí quyết thành công trong năm đầu tiên ông dẫn dắt Roma. Sự trung thành này được thể hiện rõ trong hành trình vô địch Europa Conference League, danh hiệu châu Âu đầu tiên của Roma. Sau trận chung kết, hình ảnh Mourinho và các cầu thủ ôm nhau, khóc cùng nhau nói lên tất cả về mối liên kết đặc biệt này.
Tóm lại, sự trung thành của các cầu thủ là một nền tảng vững chắc, một "vũ khí mềm" mà Mourinho tạo ra. Nó là điều kiện tiên quyết để những đội bóng như Porto và Roma trước đây thành công. Tuy nhiên, khi vũ khí mềm này không phát huy thì lực lượng tốt đến mấy, Mourinho cũng bó tay.
Mourinho sợ nhất là bị phản bội
Khi rời Inter Milan đến Real Madrid năm 2010, Mourinho được coi là HLV số 1 thế giới. Vị thế đó khiến ông tự tin "gây chiến" khi loại bỏ những công thần được yêu mến như đội trưởng Iker Casillas và sau đó là Sergio Ramos. Điều này khiến Mourinho mất đi sự ủng hộ của những cầu thủ người Tây Ban Nha và Mourinho phải ra đi.
Khi Mourinho trở lại Chelsea lần 2, đội cận vệ cũ không còn. Eden Hazard, Diego Costa, và Cesc Fabregas có biểu hiện "đá dưới sức" một cách bất thường ngay sau chức vô địch 2015. Điều đó làm dấy lên nghi vấn về một cuộc "nổi loạn" trong phòng thay đồ nhằm "đá bay ghế" của ông.
![]() |
Mourinho bất lực nếu bị học trò phản bội. |
Tại Man Utd, dù giúp CLB giành Europa League 2017, sau đó là mâu thuẫn với Paul Pogba. Mourinho công khai chỉ trích thái độ và phong độ của tiền vệ người Pháp, trong khi Pogba được xem là ngôi sao của đội bóng. Điều này khiến phòng thay đồ chia rẽ sâu sắc và ông chịu đủ hậu quả.
Va chạm của Mourinho với cầu thủ để xác định quyền lực của HLV khiến ông thất bại ở thập niên trước. Các CLB lớn không dám thuê một người quá cá tính như Mourinho nên trong thập niên này, ông chỉ có thể dẫn dắt Roma hay Fenerbahce không đủ nguồn lực đáp ứng yêu cầu chiến thuật.
Trở về Benfica lúc này là lối thoát sự nghiệp cho Mourinho. Sự chào đón của người Bồ Đào Nha cho thấy ông vẫn được coi là tượng đài ở quê hương. Nếu các cầu thủ Benfica thể hiện được niềm tin và sự trung thành, Mourinho có thể tái sinh. Còn không thì chẳng còn cơ hội nào nữa.
Cuốn sách “Leading: Learning from Life and My Years at Manchester United” được Sir Alex Ferguson viết chung với Michael Moritz xuất bản năm 2015 đem tới kinh nghiệm sống quý báu cho bất kỳ ai.