Mưa lũ miền Bắc: Lời cảnh tỉnh về năng lực cảnh báo

13:30 10/10/2025

Trận mưa lũ lịch sử những ngày đầu tháng 10 ở các tỉnh trung du và miền núi phía Bắc như Thái Nguyên, Tuyên Quang, Yên Bái, Hà Giang... đã gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản.

Lũ đe dọa đến tính mạng và tài sản của nhân dân ở tỉnh Thái Nguyên - Ảnh: Báo và PTTH Thái Nguyên

Hàng chục ngàn ngôi nhà bị cuốn trôi, nhiều tuyến giao thông tê liệt, cơ sở hạ tầng hư hỏng nghiêm trọng.

Những con số lạnh lùng ấy không chỉ phản ánh sức tàn phá của thiên nhiên, mà còn gióng lên hồi chuông về năng lực cảnh báo, dự báo và kịch bản ứng phó

Ông Hoàng Đức Chính đang tháo dỡ lại mái nhà sau khi bị nước lũ cuốn trôi ở Thái Nguyên. Ông Chính cho biết sau lũ gia đình ông đã nghèo nay càng kiệt quệ - Ảnh: NGUYỄN KHÁNH

Cùng với đó, bản đồ nguy cơ ngập lụt, sạt lở đất cần được số hóa và cập nhật liên tục.

Về hạ tầng phải rà soát, nâng cấp hệ thống đê điều, hồ đập, hồ điều hòa và kè sông suối. Rà soát cập nhật quy trình điều tiết hồ chứa theo hệ thống lưu vực sông.

Đặc biệt các đô thị lớn cần quy hoạch lại hệ thống thoát tiêu và nước theo hướng bền vững, có tính đến các kịch bản khí hậu cực đoan trong 20-30 năm tới.

Còn về giải pháp "mềm", điều căn bản vẫn là khôi phục rừng đầu nguồn và bảo vệ sinh thái tự nhiên.

Song song đó cần sắp xếp lại dân cư ở vùng thường xuyên chịu rủi ro, tăng cường huấn luyện, diễn tập ứng phó tại chỗ cho người dân theo phương châm "bốn tại chỗ": chỉ huy, lực lượng, phương tiện, hậu cần.

Thiên tai không chừa một ai nhưng thiệt hại nặng hay nhẹ lại phụ thuộc vào cách con người chuẩn bị và ứng xử.

Mưa lũ ở miền Bắc vừa qua là lời cảnh tỉnh sâu sắc về giới hạn của năng lực dự báo, quy hoạch và phối hợp liên ngành. Nếu không hành động quyết liệt, những mất mát hôm nay sẽ còn lặp lại với quy mô lớn hơn trong tương lai bởi biến động ngày càng dữ dội của khí hậu.

Thái Nguyên xơ xác sau cơn lũ lịch sử

Ngày 9-10, nước lũ rút nhanh, Thái Nguyên ngổn ngang bùn đất. Người dân vùng lũ nhặt nhạnh những gì còn sót lại sau cơn lũ lịch sử.