Các nước thành viên NATO đồng ý tăng chi tiêu quốc phòng lên mức 5% GDP vào năm 2035 (so với mức 2% GDP hiện nay), phù hợp với yêu cầu của Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Thỏa thuận này đạt được tại Hội nghị Thượng đỉnh NATO diễn ra ở TP The Hague - Hà Lan trong 2 ngày 24 và 25-6. Cụ thể, khoản chi 5% sẽ gồm 2 hạng mục đầu tư: Ít nhất 3,5% GDP dành cho "quốc phòng cốt lõi" và 1,5% GDP còn lại dành cho cơ sở hạ tầng quan trọng hỗ trợ quân đội, như nâng cấp cảng biển, sân bay và cầu đường. Liên minh quân sự gồm 32 thành viên này sẽ xem xét "quỹ đạo và sự cân bằng" của kế hoạch chi tiêu mới vào năm 2029.
Trong tuyên bố chung đưa ra tại hội nghị, các thành viên NATO còn tái khẳng định "cam kết vững chắc" đối với phòng thủ tập thể, nhấn mạnh rằng "một cuộc tấn công vào một nước là một cuộc tấn công vào tất cả".
Tổng thống Donald Trump lâu nay phàn nàn rằng Mỹ đã phải chi quá nhiều cho việc bảo vệ các nước châu Âu. Ông cũng từng khiến người ta nghi ngờ rằng liệu mình có thực hiện một điều khoản quan trọng trong hiệp ước của NATO hay không - đó là quy định tất cả thành viên phải hỗ trợ nếu một nước trong khối bị tấn công. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo này đã phần nào xoa dịu những lo ngại trên khi tuyên bố ông ủng hộ cam kết phòng thủ chung của NATO trong lúc gọi thỏa thuận chi tiêu 5% là "chiến thắng lớn".
Các nhà lãnh đạo tại Hội nghị Thượng đỉnh NATO, diễn ra ở TP The Hague - Hà Lan trong hai ngày 24 và 25-6. Ảnh: NATO
Phát biểu tại cuộc họp báo vào cuối hội nghị hôm 25-6, Tổng thống Donald Trump cho rằng việc châu Âu tăng cường gánh vác trách nhiệm an ninh nhiều hơn sẽ giúp ngăn chặn những khủng hoảng trong tương lai, như xung đột Nga - Ukraine.
Trong diễn biến đáng chú ý, theo AP, cuộc xung đột này xuất hiện mờ nhạt trong tuyên bố chính thức của hội nghị. Theo đó, tuyên bố khẳng định sẽ tiếp tục hậu thuẫn Ukraine nhưng không đề cập chuyện Kiev gia nhập NATO dù vấn đề này từng được mô tả là "con đường không thể đảo ngược".
Bên cạnh đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky không còn là nhân vật trung tâm như tại các hội nghị trước dù ông vẫn gặp nhiều nhà lãnh đạo khác. Trong số này, hai tổng thống Ukraine và Mỹ hôm 25-6 có cuộc gặp đầu tiên kể từ tháng 4.
Trên mạng xã hội, ông Zelensky cho biết đã thảo luận với ông Donald Trump về khả năng Kiev hợp tác với các công ty Mỹ để sản xuất máy bay không người lái và mua hệ thống phòng không của Washington. Trong khi đó, Tổng thống Mỹ để ngỏ khả năng sẽ gửi thêm hệ thống tên lửa phòng không Patriot do Mỹ sản xuất cho Ukraine.
Hầu hết các nhà lãnh đạo châu Âu sau khi dự hội nghị NATO tiếp tục đến TP Brussels - Bỉ ngày 26-6 để dự Hội nghị Thượng đỉnh Liên minh châu Âu (EU), nơi sự chú ý vẫn được dành nhiều cho cuộc xung đột ở Ukraine. Theo AP, hội nghị lần này tập trung thảo luận các biện pháp trừng phạt cứng rắn hơn nhằm vào Nga, cuộc đối đầu thuế quan với Mỹ và làm sao để tiếng nói của châu Âu có ảnh hưởng hơn trong các cuộc xung đột ở Trung Đông.
