Mukbang hết thời

Xuất phát từ Hàn Quốc và từng bùng nổ ở nhiều nước châu Á, mukbang (phát sóng ăn uống) đang dần thoái trào giữa nhiều tranh cãi.

Nội dung phát sóng ăn uống không còn khiến nhiều người xem mặn mà. Ảnh: Eat with Boki.

Ngày 1/2, Yuka Kinoshita, YouTuber mukbang nổi tiếng Nhật Bản với 5,24 triệu người theo dõi, đột ngột tuyên bố ngừng làm nội dung ăn uống.

"Thật khó để tiếp tục 'ăn thùng uống vại' như trước. Tôi kiệt sức và sức khỏe xuống cấp từng ngày. Ăn uống như người bình thường thì không sao nhưng tôi cảm thấy mệt mỏi dù mới ăn lưng bụng", cô chia sẻ. Yuka quyết định nghỉ hưu và dành phần đời còn lại với những chú mèo cưng.

Mukbang (phát sóng ăn uống) là nghề cực đoan ngoài tưởng tượng, đẩy cơ thể vượt quá giới hạn khi buộc hệ tiêu hóa phải chịu đựng áp lực quá mức do tiêu thụ lượng lớn thức ăn trong thời gian ngắn. Điều này có thể dẫn tới căng thẳng nghiêm trọng về thể chất và tinh thần, thậm chí là tử vong, theo The Chosun Daily.

Haetnim the Short Mouth, YouTuber mukbang người Hàn Quốc có 1,78 triệu người theo dõi, từng bị thương ở cổ họng vào năm 2024.

"Tôi đã rán thịt ba chỉ quá giòn, đó là một sai lầm. Tôi bị mất giọng, đau khi nuốt và cảm thấy như bị cúm. Tôi đã phải đến bệnh viện", cô kể.

Rơi vào trường hợp đáng buồn hơn, tháng 7/2024, YouTuber người Trung Quốc Fan Xiaoting đã tử vong trong một buổi phát sóng trực tiếp khi cố gắng tiêu thụ hơn 10 kg thức ăn. Nguyên nhân tử vong được xác định là do ăn quá nhiều. Thời điểm đó, Fan mới 24 tuổi nhưng nặng tới 300 kg.

Tháng 6/2024, YouTuber người Salvador Edgar Landaverde, được biết đến với cái tên Callejas 503, đã qua đời ở tuổi 37. Cùng tháng đó, nhà sáng tạo nội dung người Philippines Manoy Apatan (38 tuổi) lên cơn đau tim và tử vong một ngày sau khi quay một video mukbang. Vụ việc đáng báo động đến mức Philippines bắt đầu cân nhắc lệnh cấm nội dung mukbang.

Trùng hợp rằng khi các YouTuber mukang lần lượt thông báo nghỉ hưu hoặc gặp vấn đề về sức khỏe, mức độ phổ biến của loại nội dung này cũng đang giảm sút.

mukbang lui tan anh 1

Thánh ăn Yuka Kinoshita thông báo nghỉ hưu ở tuổi 40. Ảnh: @yuka_kinoshita_0204.

Theo dữ liệu của Google Trends, các tìm kiếm về mukbang lần đầu tiên xuất hiện vào cuối năm 2014, đầu năm 2015. Sự quan tâm cho nội dung này đạt đỉnh ở Hàn Quốc vào năm 2019, khi dịch Covid-19 lần đầu tiên được phát hiện và đạt đỉnh trên toàn cầu vào năm 2020 khi WHO tuyên bố tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng. Kể từ đó, lượng tìm kiếm đã giảm dần đều.

Các chương trình truyền hình về mukbang cũng đang bị hủy bỏ hoặc gặp khó khăn. "Tasty Guys", từng là cái tên dẫn đầu cơn sốt mukbang ở Hàn Quốc, vẫn chưa phục hồi được tỷ suất người xem. Khi ra mắt vào tháng 1/2015, chương trình đã tạo nên cơn sốt trên toàn xứ củ sâm, với số lần phát lại lên tới 1.000 lần/tháng ở thời kỳ đỉnh cao.

Một chương trình khác, "A Full Saturday Night", ra mắt vào cuối năm 2021 với YouTuber mukbang Heebab cùng những người nổi tiếng như Park Myung-soo và Noh Sa-yeon, cũng chỉ đạt được thành công ngắn ngủi và kết thúc vào tháng 7/2024.

Một lý do chính khiến mukbang suy giảm là tranh cãi xoay quanh cáo buộc rằng các mukbanger đã lén nhổ hoặc vứt bỏ thức ăn thay vì thực sự tiêu thụ. Khi nghi ngờ nảy sinh, một số người xem đã lên án hành vi này là lừa dối, tạo nên dư luận tiêu cực, đặc biệt là về tình trạng lãng phí thực phẩm. Hơn nữa, nội dung mukbang ban đầu có vẻ mới mẻ, nhưng sức hấp dẫn của nó giảm dần khi có vô số người nhảy vào thực hiện nội dung tương tự.

Ngoài ra, sự trỗi dậy của nội dung dạng ngắn, ví dụ như TikTok và YouTube Shorts, cũng góp phần vào sự lụi tàn của mukbang vì người xem hiện thích các video ngắn, hấp dẫn hơn là các chương trình ăn uống dài dòng.

Các nền tảng lớn như YouTube cũng đã điều chỉnh thuật toán để hạn chế hiển thị các nội dung ăn uống cực đoan và quảng bá các video lành mạnh hơn, nhân văn hơn, dẫn đến lượng người xem mukbang tự nhiên giảm.

Một yếu tố khác là sự thay đổi sở thích ăn uống của thế hệ Millennials và Gen Z. Nhóm này từng ưa chuộng các loại thực phẩm kích thích vị giác như món lẩu tê cay malatang hay kẹo đường tanghulu, song hiện bắt đầu ăn uống lành mạnh hơn.

AI có cướp đi công việc của chúng ta?

Trong cuốn AI chuyện chưa kể, tác giả Tomoe Ishizumi cho rằng đây chỉ là công cụ tối ưu không hơn không kém. Có một điều chắc chắn rằng AI có thể thay thế phần lớn công việc mà con người đang làm hiện nay. Tuy nhiên, chúng ta không nên nghĩ máy móc sẽ cướp đi công việc của con người mà hãy nghĩ rằng máy móc sẽ làm những công việc vất vả để con người có thời gian sáng tạo hơn.