Tại HawaExpo 2025 vừa qua, thông tin Tổng thống Mỹ Donald Trump quyết định áp thuế 25% với doanh nghiệp (DN) gỗ trở thành chủ đề nóng được bàn tán khi thị trường Mỹ đang chiếm hơn 55% tổng kim ngạch xuất khẩu đồ gỗ Việt Nam.
Đề xuất giảm thuế với hàng nhập từ Mỹ để tránh việc bị "trả đũa"
Theo các chuyên gia, hiện mức thuế với sản phẩm đồ gỗ của Việt Nam sang Mỹ là 0%, trong khi Trung Quốc lên tới 25%. "Sản phẩm đồ gỗ Việt Nam nếu bị áp thuế 25% sẽ rất khó cạnh tranh với các sản phẩm đồ gỗ của Trung Quốc dù gần đây họ bị Mỹ áp thuế bổ sung thêm 10%", đại diện một Công ty có trên 90% sản phẩm gỗ xuất khẩu vào Mỹ nói.
Vị này cũng cho biết, phần lớn sản phẩm Việt Nam xuất đi đến cảng, phía đối tác Mỹ nhận hàng sẽ chịu thuế nhập khẩu. Và nếu yêu cầu giảm giá xuất khẩu để cạnh tranh, nhiều DN sẽ không có đủ lợi nhuận để tái đầu tư sản xuất.
Chủ tịch Hiệp hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ Tp.HCM (Hawa) là ông Phùng Quốc Mẫn cho biết hiện Hiệp hội cùng các hiệp hội ngành nghề cũng đã đề xuất Chính phủ chủ động giảm thuế đối với hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ, nhằm giảm thiểu nguy cơ bị áp dụng các biện pháp trả đũa từ phía Mỹ.
Rà soát lại các khoản thuế nhập khẩu với Mỹ cho thấy dù Việt Nam đã dành cho Mỹ mức thuế ưu đãi 0% với phần lớn gỗ (gỗ tròn và gỗ xẻ thuộc mã HS 44), nhưng lại áp mức thuế 20-25% đối với đồ gỗ (sản phẩm gỗ thuộc mã HS 94). Cụ thể đồ nội thất sử dụng trong văn phòng, nhà bếp, phòng ngủ hay các tủ gỗ hút hơi độc và các loại đồ gỗ khác của Mỹ, Việt Nam đang áp mức từ 20-25%.
Mặt khác, Hawa khuyến cáo doanh nghiệp gỗ Việt Nam cần đảm bảo không vi phạm các quy định về nguồn gốc gỗ và sản xuất, nếu không sẽ có nguy cơ bị điều tra và áp thuế. Mỹ có xu hướng chú ý đến gian lận xuất xứ, do đó doanh nghiệp cần lưu ý không để hàng hóa từ Trung Quốc hoặc các nước khác mượn mác Việt Nam khi xuất khẩu sang Mỹ. Các lô hàng phải được xác thực là hoàn toàn đến từ Việt Nam.

Ảnh: ông Phùng Quốc Mẫn - Chủ tịch Hiệp hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ Tp.HCM (Hawa).
Các chuyên gia cũng nhấn mạnh, việc đa dạng hóa thị trường cũng là một chiến lược quan trọng, giúp các doanh nghiệp không phải phụ thuộc quá lớn vào thị trường Mỹ. Hiện, Việt Nam vẫn có lợi thế nhờ mối quan hệ quốc tế thân thiện. Điều này giúp doanh nghiệp nhanh chóng thay thế thị trường, tận dụng các hiệp định thương mại tự do và thích ứng với thay đổi.
Đồng quan điểm, ông Suan Teck Kin, Giám đốc Khối Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu, UOB Singapore, trong chia sẻ mới đây cũng nhấn mạnh rằng đa dạng hoá đã và đang là chính sách của khu vực, quốc gia đến từng DN, không nên lệ thuộc bất cứ một thị trường nào.
Ông Suan Teck Kin cho biết những thị trường lựa chọn để đa dạng có thể là Đông Nam Á, Trung Đông, châu Âu và Mỹ Latinh. Theo vị này, DN Việt cũng có thể chú ý đến Singapore mặc dù thị trường nhỏ nhưng đây là thị trường truyền thống mang đến cơ hội lớn phát triển và quan trọng gần Việt Nam.
Sẽ có sự thỏa thuận về thuế
Đại diện UOB đồng thời trấn an: những thông tin thuế chỉ là ban đầu. Thực tế, nhìn từ thời kỳ Trump 1.0, thường ông Donald Trump sẽ đưa ra những thông báo rất "cực đoan" để các bên ngồi lại thương thảo.
Đơn cử như thông báo áp thuế 60% lên hàng Trung Quốc, nhưng thực tế sau khi thương thảo đưa vào áp dụng chính thức thì chỉ còn 20%. "Theo dõi động thái của Trump, UOB có dự đoán nửa đầu năm 2025 đúng là áp lực sẽ rất cao, song về câu chuyện thuế sẽ thoả thuận vào nửa sau năm 2025", đại diện nói.
Chiều ngược lại, Chuyên gia ngân hàng UOB cho rằng Việt Nam sẽ hưởng lợi từ việc tăng cường đầu tư vào cơ sở hạ tầng trong nước. Việc đẩy mạnh xây dựng hạ tầng như sân bay, cầu, cảng biển không chỉ giúp Việt Nam cải thiện năng lực cạnh tranh mà còn giảm thiểu các rủi ro từ bên ngoài. Điều này tạo nền móng quan trọng để Việt Nam tạo ra bước đột phá trong phát triển kinh tế trong những năm tới.

Ảnh: ông Suan Teck Kin, Giám đốc Khối Nghiên cứu thị trường và Kinh tế toàn cầu, UOB Singapore.
Ngoài ra, chuyên gia ngân hàng UOB khẳng định lợi ích to lớn từ cơ hội liên quan đến hỗ trợ tài chính từ phía Chính phủ. Hiện nay, Việt Nam có nhiều dư địa để thúc đẩy đầu tư công khi tỷ lệ nợ công trên GDP của Việt Nam vẫn ở mức khá thấp so với các nước trong khu vực châu Á và các nền kinh tế mới nổi. Với dư địa này, Chính phủ có thể đẩy mạnh đầu tư vào các lĩnh vực chiến lược, từ đó tạo ra động lực tăng trưởng bền vững cho nền kinh tế.
Quốc hội Việt Nam đã nâng mục tiêu tăng trưởng năm 2025 lên ít nhất 8% và đặt mục tiêu tăng trưởng hai con số cho giai đoạn 2026-2030, trong khi dự báo chính thức vẫn duy trì ở mức 6,5 - 7%. Nhận định về mục tiêu này, các chuyên gia tại Ngân hàng UOB (Singapore) cho rằng: "Việc đạt mức tăng trưởng cao 8% hoặc thậm chí hai con số là hoàn toàn có thể, như kinh nghiệm của Singapore và Trung Quốc, đặc biệt khi Việt Nam đã có động lực tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2024 với mức tăng trưởng trên 7%".
Tri Túc