Mỹ tìm diệt Houthi, Biển Đỏ dậy sóng

Khi ra lệnh tấn công phủ đầu vào lực lượng Houthi ở Yemen, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gửi thông điệp cứng rắn đến Iran và Trung Đông.

Mỹ tìm diệt Houthi, Biển Đỏ dậy sóng - Ảnh 1.

Một cuộc biểu tình phản đối Israel tại thủ đô Sanaa của Yemen đang nằm dưới sự kiểm soát của Houthi. Nhóm này đã kêu gọi sự ủng hộ sau cuộc tấn công mới nhất của Mỹ - Ảnh: AFP

Động thái của Mỹ cuối tuần qua cho thấy rõ định hướng của chính quyền ông Trump ở Trung Đông. Nhưng dù mạng lưới đồng minh của Iran tại khu vực đã suy yếu, lần này có lẽ Mỹ sẽ cần nhiều nguồn lực và ngoại giao để "nhổ cỏ tận gốc" Mỹ tìm diệt Houthi, Biển Đỏ dậy sóng - Ảnh 2.Ông Trump đưa Houthi trở lại danh sách tổ chức khủng bốĐỌC NGAY

Nhóm phiến quân do Iran hậu thuẫn này đã làm náo loạn tuyến vận tải hàng hải ở Biển Đỏ kể từ tháng 10-2023 khi bùng nổ xung đột ở Dải Gaza và vẫn tiếp tục hoạt động bất chấp các đợt không kích của Mỹ và đồng minh.

"Những cuộc tấn công liên tục này đã khiến nền kinh tế Mỹ và thế giới thiệt hại hàng tỉ USD, đồng thời gây nguy hiểm đến tính mạng của những người vô tội", ông Trump giải thích quyết định hành động. Sau khi tạm yên ắng cùng với lệnh ngừng bắn ở Gaza, nhóm này tuần trước tuyên bố sẽ tái khởi động tấn công với cáo buộc Israel vi phạm ngừng bắn ở Gaza.

Các cuộc không kích của Mỹ đánh dấu bước leo thang đáng kể trong cuộc xung đột với Houthi. 

"Houthi sẽ phản kháng, nghĩa là chính sách răn đe của Mỹ sẽ mất thời gian để chứng minh hiệu quả. Nhóm này đã liên tục cho thấy khả năng thích nghi và phục hồi" - chuyên gia Osamah Al Rawhani thuộc Trung tâm nghiên cứu chiến lược San'a nhận định, nhắc tới việc nhóm này vẫn tồn tại sau hàng ngàn cuộc không kích trong bảy năm của Mỹ và Saudi Arabia từ 2015 - 2022.

Ngày 17-3, Houthi đã thể hiện sự kháng cự quyết liệt khi tuyên bố đã tấn công hai lần vào nhóm tàu sân bay USS Harry

S. Truman của Mỹ ở Biển Đỏ để đáp trả hàng chục cuộc tấn công của Washington vào cuối tuần, theo Hãng tin Reuters.

Các chuyên gia lo ngại đợt tấn công của Mỹ có thể khiến Houthi trở nên khó đoán hơn. Ông Mohammed Albasha, người sáng lập Công ty tư vấn an ninh Trung Đông Basha Report, cho rằng bên cạnh việc tiếp tục tấn công vào Israel và tàu thuyền, Houthi cũng có thể nhắm các căn cứ của Mỹ ở Djibouti, ngay đối diện với Yemen và ở Các Tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE). 

Và nếu cuộc xung đột kéo dài, Houthi có khả năng tấn công vào Saudi Arabia để gây áp lực gián tiếp lên Washington.

Ông Trump cần làm nhiều hơn

Giờ đây, Tổng thống Trump đang cho thấy ông quyết tâm làm được điều mà những người tiền nhiệm từ George W. Bush cho đến Joe Biden đã thất bại. Theo giới phân tích, việc nhắm mục tiêu vào Houthi sẽ loại bỏ một trong những đòn bẩy trả đũa cuối cùng còn lại của Iran trong bối cảnh Mỹ đang gây sức ép để Tehran ngồi vào bàn đàm phán hạt nhân.

Sự khác biệt lớn nhất bây giờ là mạng lưới lực lượng đồng minh của Iran trên khắp Trung Đông đã bị tàn phá. Các nhóm Hamas và Hezbollah đã bị suy yếu nghiêm trọng trong các cuộc xung đột với Israel ở Gaza và Lebanon, trong khi nhà lãnh đạo Syria Bashar al-Assad đã bị lật đổ vào cuối năm ngoái. Việc vận chuyển vũ khí nhỏ, máy bay không người lái và tên lửa tới Yemen đã bị gián đoạn do Mỹ và các đồng minh thường xuyên thực hiện các vụ bắt giữ trên biển.

"Các cuộc không kích rộng khắp của Mỹ được thực hiện có thể là kết quả của nhiều tháng hoạt động tình báo tỉ mỉ và có thể là cuộc đầu tiên trong số nhiều cuộc không kích khác", nhà phân tích Alex Plitsas - thành viên cấp cao Tổ chức Sáng kiến an ninh Trung Đông Scowcroft - nhận định. 

Tuy nhiên để giải quyết triệt để, Mỹ cần biện pháp toàn diện để ngăn chặn tình trạng chuyển vũ khí và linh kiện từ Iran, cũng như giải quyết các động lực chính trị và kinh tế trao quyền cho người Houthi.

Theo chuyên gia Daniel E. Mouton, Houthi không chỉ nhận được sự hỗ trợ từ Iran mà còn từ các mạng lưới mua sắm ở Trung Quốc và Nga. Do đó Mỹ sẽ cần phải sử dụng nhiều nguồn lực hơn gồm ngoại giao với Nga và Trung Quốc, ngăn chặn việc tiếp tế cho Houthi và gây sức ép hiệu quả lên Iran bên cạnh sự phối hợp của Saudi Arabia và UAE.

"Trong những ngày tới, sự nghiêm túc của Mỹ sẽ rõ ràng hơn. Sự cam kết này, hơn là các cuộc không kích, mới là điều sẽ gửi thông điệp đến Iran và khu vực", ông Mouton nhận định trên tờ Atlantic Council.

Iran đoàn kết với Yemen

Trong tuyên bố ngày 17-3, lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei đã bày tỏ sự đoàn kết với người dân Yemen sau cuộc không kích của Mỹ.

"Đất nước Yemen chắc chắn chiến thắng. Con đường duy nhất là kháng chiến. Điều khiến Mỹ và các đồng minh sợ hãi là thực tế rằng các quốc gia Hồi giáo đang kiên cường và cuộc kháng chiến này sẽ hiệu quả", nhà lãnh đạo Iran viết trên mạng xã hội X.

Cùng lúc đó, thiếu tướng Hossein Salami - chỉ huy cấp cao của Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran - bác bỏ cáo buộc của ông Trump rằng Tehran đang hỗ trợ Houthi và dọa "phản ứng quyết liệt và tàn khốc" nếu Mỹ tấn công vào Iran.

Trước đó ông Trump đã cảnh báo nếu Iran đe dọa Washington, "Mỹ sẽ buộc các người phải chịu trách nhiệm hoàn toàn và chúng tôi sẽ không cư xử tử tế đâu!".

Mỹ tìm diệt Houthi, Biển Đỏ dậy sóng - Ảnh 2.Ông Trump: Iran sẽ gánh chịu hậu quả cho mỗi phát súng của Houthi

Ông Trump đưa ra tuyên bố trên trong lúc Washington đang áp lực lên Iran về việc ngồi vào bàn đàm phán hạt nhân, cùng lúc Mỹ và nhóm Houthi đang có nhiều cuộc không kích qua lại tại Yemen và Biển Đỏ.

Đọc tiếp Về trang Chủ đề