Ngành nhựa – trụ cột của sản xuất và thương mại hiện đại
Trong suốt thập kỷ qua, ngành nhựa Việt Nam đã duy trì đà tăng trưởng ổn định, trở thành một trong những ngành công nghiệp trọng yếu, góp phần thúc đẩy kinh tế quốc gia. Hiện nay, có hơn 4.000 doanh nghiệp đang hoạt động trong ngành, trong đó 90% là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, với hơn 250.000 lao động. Sản phẩm nhựa Việt Nam đã có mặt tại hơn 190 quốc gia và vùng lãnh thổ, với các thị trường lớn gồm Hoa Kỳ, châu Âu, Nhật Bản và ASEAN.
Nhà máy sản xuất ống nhựa của Công ty Cổ phần Nhựa Thiếu niên Tiền Phong
Nhựa được ứng dụng thiết yếu trong nhiều lĩnh vực, từ bao bì, y tế, xây dựng, giao thông, công nghệ đến hàng tiêu dùng. Nhờ đặc tính nhẹ, bền, linh hoạt, nhựa có thể đa dạng ứng dụng, cụ thể:
* Bao bì: Trong đời sống, nhựa góp phần bảo quản thực phẩm, hạn chế lãng phí, tiết kiệm năng lượng và nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe. Trong thương mại toàn cầu, bao bì nhựa đóng vai trò không thể thay thế trong khâu bao gói và vận chuyển, bảo đảm hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam – từ nông sản, thủy sản đến điện tử – luôn duy trì chất lượng và an toàn khi đến tay người tiêu dùng;
* Y tế: Các vật tư và dụng cụ y tế bằng nhựa vô trùng góp phần bảo vệ sức khỏe người bệnh. Đồng thời, sự phát triển của nhựa sinh học cũng mở ra triển vọng ứng dụng trong thay thế mô cấy ghép
* Xây dựng: Các sản phẩm như ống nước, cửa, tấm lợp và vật liệu composite giúp nâng cao độ bền công trình, chống thấm và cách nhiệt;
* Giao thông: Các linh kiện bằng nhựa giúp giảm trọng lượng, qua đó tiết kiệm nhiên liệu và hạn chế phát thải trong quá trình vận hành;
* Công nghệ cao: Vỏ điện thoại, máy tính xách tay, tivi và các linh kiện điện tử bằng nhựa đáp ứng yêu cầu cách điện, chống cháy cũng như độ chính xác cao trong gia công cho ngành điện – điện tử;
* Hàng tiêu dùng & thời trang: Các sản phẩm thời trang, phụ kiện cùng dụng cụ thể thao, du lịch từ nhựa mang lại sự tiện lợi và thẩm mỹ cao.
Nhựa được ứng dụng thiết yếu trong nhiều lĩnh vực nhờ đặc tính nhẹ, bền và linh hoạt
Tái chế và vật liệu sinh học – động lực cho kinh tế tuần hoàn
Nếu được sử dụng, thu gom và tái chế đúng cách, nhựa không phải là gánh nặng môi trường mà sẽ trở thành nguồn nguyên liệu đầu vào giá trị cho nhiều ngành. Ngày nay, nhựa tái chế đã được ứng dụng trong thời trang, vật liệu xây dựng, thiết bị gia dụng và một số linh kiện công nghiệp. Cùng với đó, việc nghiên cứu – ứng dụng các dòng vật liệu sinh học đang mở thêm lựa chọn, góp phần giảm phụ thuộc vào tài nguyên hóa thạch và hỗ trợ mục tiêu giảm phát thải. Cụ thể, nhiều thương hiệu thời trang nổi tiếng trên thế giới như Adidas, Nike, Uniqlo… đã sử dụng nhựa tái chế để sản xuất giày, áo và phụ kiện. Trong xây dựng và công nghệ, nhựa tái chế cũng được ứng dụnggiúp giảm tỷ lệ khai thác tài nguyên rừng, tiết kiệm chi phí mà vẫn đảm bảo an toàn và bền vững.
Tại Việt Nam, nhiều doanh nghiệp tiên phong như Tập đoàn Stavian, Duy Tân, An Phát… đã đầu tư mạnh vào công nghệ tái chế, xây dựng hệ thống thu gom, từng bước hình thành mô hình kinh tế tuần hoàn trong ngành nhựa.
Nhả máy sản xuất hạt nhựa tái chế của Công ty Cổ phần Nhựa Tái chế Duy Tân
Ngành nhựa Việt Nam: Tăng trưởng ổn định, hướng tới một tương lai xanh
Với doanh thu năm 2024 khoảng 31,5 tỷ USD và kim ngạch xuất khẩu đạt gần 10 tỷ USD, ngành nhựa đang khẳng định vị thế là một trong những ngành công nghiệp chủ lực của Việt Nam. Chỉ trong 7 tháng đầu năm 2025, Việt Nam đã nhập khẩu 5,55 triệu tấn chất dẻo nguyên liệu, trị giá 7,325 tỷ USD – tăng 18,8% về lượngvà 11,6% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024.
Trên thị trường quốc tế, các sản phẩm nhựa Việt Nam tiếp tục duy trì đà tăng trưởng ổn định tại các thị trường lớn như Mỹ, Canada, Nhật Bản, Indonesia, EU.... Thành công này cho thấy các doanh nghiệp trong nước đã có bước chuyển mình mạnh mẽ: từ nâng cao chất lượng, đa dạng mẫu mã đến cạnh tranh về giá cả, từng bước đáp ứng tốt hơn nhu cầu ngày càng cao của người tiêu dùng toàn cầu.
Ông Đinh Đức Thắng – Chủ tịch Hiệp hội Nhựa Việt Nam – nhận định: “Ngành nhựa Việt Nam đang bước vào một giai đoạn phát triển đầy tiềm năng, song hành cùng những cơ hội là không ít thách thức. Với đặc tính phát thải carbon thấp – thấp hơn nhiều so với các vật liệu truyền thống – nhựa đang đóng vai trò ngày càng quan trọng trong nền kinh tế toàn cầu. Các ngành vận tải như ô tô, xe máy, hàng không vũ trụ… ngày càng ưu tiên sử dụng linh kiện nhựa nhờ tính nhẹ, góp phần giảm phát thải khí nhà kính.”
Ông Đinh Đức Thắng – Chủ tịch Hiệp hội Nhựa Việt Nam Nhiệm kỳ VII (2023-2028); Chủ tịch HĐQT kiêm TGĐ điều hành Tập đoàn Stavian
Xu hướng đô thị hóa nhanh chóng, đặc biệt tại các nước đang phát triển như Việt Nam, đang làm gia tăng mạnh mẽ nhu cầu nhựa trong lĩnh vực xây dựng. Bên cạnh đó, sự trỗi dậy của tầng lớp trung lưu toàn cầu và bùng nổ thương mại điện tử cũng thúc đẩy tiêu dùng các sản phẩm nhựa gia dụng, bao bì và đóng gói.
Cùng với làn sóng dịch chuyển chuỗi cung ứng toàn cầu, Việt Nam đang trở thành một trung tâm sản xuất quan trọng trong khu vực, thu hút nhiều nhà máy lớn dịch chuyển hoặc đầu tư mới. Điều này tiếp tục tạo đòn bẩy cho ngành nhựa trong nước mở rộng sản xuất và gia tăng năng lực cạnh tranh.
Trong bối cảnh toàn cầu ngày càng chú trọng phát triển bền vững, ngành nhựa Việt Nam cũng đang tích cực chuyển mình thông qua đầu tư vào nhựa tái chế, nhựa sinh học và các dòng sản phẩm thân thiện môi trường. Đây không chỉ là xu thế tất yếu, mà còn là chìa khóa để mở rộng thị trường xuất khẩu và nâng cao giá trị thương hiệu quốc gia.
Doanh nghiệp Việt Nam tích cực đầu tư vào nhựa tái chế, nhựa sinh học và các dòng sản phẩm thân thiện môi trường
Nhựa không phải là “vấn đề”, mà có thể trở thành giải pháp bền vững, nếu được quản lý, sử dụng và tái chế đúng cách. Với nền tảng sản xuất – thương mại ngày càng hoàn thiện và cam kết phát triển bền vững, ngành nhựa Việt Nam có điều kiện để đóng góp tích cực cho mục tiêu tăng trưởng xanh.
Đã đến lúc cần nhìn nhận ngành nhựa như một nhân tố tích cực trong hành trình kiến tạo tương lai xanh, bền vững cho Việt Nam và thế giới. Khi có sự chung tay của cơ quan quản lý, doanh nghiệp, đối tác và người tiêu dùng trong việc thiết kế sản phẩm dễ tái chế, tối ưu sử dụng, phân loại rác tại nguồn, thu gom hiệu quả và tái sinh vật liệu, nhựa chắc chắn sẽ trở thành một phần giải pháp trong hành trình kiến tạo tương lai xanh và bền vững cho Việt Nam và thế giới.
Minh Anh
