
Một góc TP Vũng Tàu ngày nay nhìn về hướng TP Bà Ria. Hiện TP này có 17 đơn vị hành chính cấp xã - Ảnh: ĐÔNG HÀ
Một góc TP Vũng Tàu ngày nay nhìn về hướng TP Bà Ria. Hiện TP này có 17 đơn vị hành chính cấp xã - Ảnh: ĐÔNG HÀ
Trụ sở UBND phường Thắng Tam, một đơn vị hành chính thuộc TP Vũng Tàu - Ảnh: ĐÔNG HÀ
Các tài liệu lịch sử còn ghi rõ quá trình hình thành "Tam Thắng" nói trên. Đó là ngay sau khi lên ngôi, năm 1802, vua Gia Long đã cử 3 đội thuyền (đọc trại là "thoàn" hay "thắng" nên thành "Thắng Nhất", "Thắng Nhì" và "Thắng Tam") đi vào vùng biển phía Nam để tiểu trừ, dẹp nạn cướp biển hoành hành ở vịnh Gành Rái. Vịnh này cửa biển của Vũng Tàu, Cần Giờ ngày nay.
Sau khi đem lại bình yên nơi cửa biển, đến đời vua Minh Mạng vào năm 1822, những người chỉ huy của 3 đội thuyền cùng binh lính lên bờ và xin triều đình cho ở lại để khai hoang, lập làng.
Ba người chỉ huy của 3 đội thuyền ấy gồm: ông Phạm Văn Dinh lập ra làng Thắng Nhất, ông Lê Văn Lộc lập ra làng Thắng Nhì và ông Ngô Văn Huyền lập ra làng Thắng Tam.
Có thể hình dung ba ngôi làng ấy chính là ba mặt giáp biển, cửa biển của Vũng Tàu.
Đình thần Thắng Nhì - nơi thờ bậc tiền hiền đã khai hoang, lập làng từ hàng trăm năm trước - Ảnh: Đ.H.
Trong sách "Địa bạ triều Nguyễn" của nhà nghiên cứu Nguyễn Đình Đầu tả làng Thắng Nhất "ở xứ Rạch Dừa, đông giáp Phước Tỉnh (xã Phước Tỉnh, huyện Long Đất ngày nay) có động cát làm giới, tây giáp sông lớn, giáp địa phận thuyền Thắng Nhì, có giếng Me làm giới. Đất có gò đồi, trong đó mồ mả 1 khoảnh. Rừng hoang 1 khoảnh".
Còn làng Thắng Nhì ngày ấy bao gồm phường 5, 7, 9 và Thắng Nhì ngày nay.
Cũng trong sách Địa bạ triều Nguyễn của Nguyễn Đình Đầu, thuyền Thắng Tam có vị trí bao gồm toàn bộ khu vực phường 1, 2, 4, 8, Thắng Tam, Nguyễn An Ninh hiện nay.
Làng Thắng Tam xưa có nhiều bàu nước và hiện nay Vũng Tàu cũng còn những cái tên "Bàu Trũng", " Bàu Sen".
Ông Ngô Tấn Hùng bên văn bia ghi lại lịch sử lập làng Thắng Nhì và vị tiền hiền lập làng - Ảnh: Đ.H.
Trải qua nhiều giai đoạn lịch sử, lúc là một đơn vị hành chính, lúc bị giải thể, sáp nhập, đến năm 2003, phường Thắng Nhất được thành lập cho đến ngày nay.
Sau đó đến năm 2004, phường 6 đổi tên thành phường Thắng Nhì. Đồng thời thành lập thêm phường Thắng Tam trên cơ sở điều chỉnh, chia tách địa giới của phường 2.
Ông Ngô Tấn Hùng (71 tuổi) - phó ban tế tự đình thần Thắng Nhì nêu ý kiến rằng: "Khi sáp nhập các đơn vị hành chính cấp xã ở Vũng Tàu nên giữ, duy trì và lấy tên các phường gồm Thắng Nhất, Thắng Nhì và Thắng Tam, bởi tên này đã có hàng trăm năm và do ba bậc tiền hiền của vùng đất này đặt ra", ông Hùng nói.
Theo chủ trương của trung ương, sắp tới sẽ giảm 60-70% số đơn vị hành chính cấp xã trong cả nước. Mới đây, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết quy trình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp hiện đang làm rất khẩn trương để cấp xã mới sau khi sáp nhập vận hành từ ngày 1-7.