Những mùa tựu trường thương nhớ - Kỳ 4: Tôi tựu trường từ miệt sông nước tới rừng núi

12:30 06/09/2025

12 năm học sinh, tôi đón 12 ngày khai giảng ở năm trường khác nhau, từ ngôi trường nằm sát dòng kinh rợp bóng dừa Bến Tre cho tới những ngôi trường nhuốm màu đất đỏ Bình Phước.

Ngôi trường cấp II tôi học ở Bến Tre bên dòng kinh yên bình - Ảnh: AN VI

Học lội trước khi tựu trường

Thật ra không ai muốn đi vòng vèo, học đủ thứ trường như vậy cả. Cũng vì hoàn cảnh gia đình, ba mẹ mưu sinh xa xứ nên tôi mới có cái kỷ niệm tựu trường khác người.

Người ta thường ba cấp thì ba lần tựu trường khác nhau là cùng, song tôi học hai ngôi trường khác nhau thời tiểu học, hai ngôi trường khác nhau khi lên cấp II và may mắn được gắn bó trọn ba năm cuối cấp ở một ngôi trường.

Nhớ nhứt hồi năm 2008, ba mẹ tôi khi đó đã lên vùng đất đỏ

Một số trường ở Bình Phước, ngày tựu trường ngay mùa mưa nên thường không yêu cầu học sinh mặc áo trắng - Ảnh: AN VI

Trai quê tựu trường miền đất đỏ

Đến thời điểm cấp II, đa phần đám học sinh thời đó đã có nhóm bạn chơi chung từ lớp trước. Còn với tôi, một hành trình mới lại bắt đầu ở chính nơi mình lớn lên.

Chen ngang vô năm lớp 7 tại Trường THCS Nghĩa Trung (nay thuộc xã Nghĩa Trung, tỉnh Đồng Nai), tôi với bản "CV" lạ hoắc từ Bến Tre chuyển tới vô tình trở thành người đặc biệt nhất lớp.

Ở vùng đất đỏ này, trạc tuổi tôi tụi nó đã bắt đầu đi lượm điều phụ ba mẹ, đi trút mủ, mót mủ cao su kiếm tiền đi học. Còn khi tụi nó hỏi tôi - thằng nhóc học ở miệt dưới suốt sáu năm qua, tôi nói chỉ biết lội, biết câu cá, leo dừa…

Tựu trường năm đó ngay vào đầu tháng 9 với những cơn mưa tầm tã, đoạn đường đất dài gần 10km nhão ra như đất sét.

Dù đi xe đò đưa đón học sinh nhưng ngày tựu trường đầu tiên đó tôi và một số đứa học trò trên xe bị trễ vì mắc lầy. Tài xế phải thuê một chiếc máy cày của người dân địa phương, buộc dây cáp để kéo ra khỏi vũng lầy.

Bác tài trấn an thầy cô không có la đâu, tại người ta thấy xe đò chưa tới mà trời mưa như thế này là tự hiểu mắc lầy. Tôi và mấy đứa đi xe đò đã là may mắn, có một số đứa trong lớp chân cẳng quần áo toàn là đất đỏ.

Tụi nó học ở đây đã quen với cảnh đó, không đứa nào cười đứa nào mà thay nhau xếp hàng ở nhà vệ sinh để chà dép, rửa quần dính đầy đất rồi mới ngồi vào hàng nghe thầy cô dặn dò.

Cảnh vệ sinh ngày tựu trường ở Bình Phước cũng thiệt ngộ với thời tôi còn học ở miền Tây. Ở đây không dọn cỏ, quét rác như miệt dưới, chủ yếu đám học sinh thay nhau lau bàn, cửa sổ sau những tháng hè bụi đất đỏ đóng cứng...

Thầy cô ở đây cũng không bắt học sinh mặc đồng phục trắng vào ngày tựu trường vì hiểu đất đỏ mà dính vô giặt kiểu gì cũng không ra. Chỉ đến khi học chính thức, học sinh mới phải mặc đồng phục...

---------------------

Kỷ niệm mùa tựu trường đầu tiên luôn để lại dấu ấn khó phai. Với tôi, đó không chỉ hành trang với áo trắng mẹ may, chiếc cặp hồng ba lựa hay đôi giày nhỏ bà nội đính từng hạt cườm lấp lánh... mà còn là bức tranh sống động một thời đi học ở miền quê An Giang những năm cuối thập niên 1990.

>> Kỳ tới: Mùa tựu trường đầu tiên của tôi

Những mùa tựu trường thương nhớ - Kỳ 3: Nhớ lớp học vách gỗ ở núi đồi Định Quán

Những kỷ niệm thuở nhỏ đi học đã phôi pha ít nhiều nhưng tôi vẫn nhớ hoài cảm giác ngồi sau lưng mẹ trên chiếc xe đạp cũ, ngày hai lượt đi về trên con đường đất cong cong.