Ông Zelensky ra chỉ thị khẩn sau động thái bất ngờ của ông Trump
Tờ Kyiv Independent đưa tin, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã yêu cầu các quan chức chính phủ khẩn trương báo cáo về các dự án do Mỹ viện trợ cho Ukraine nhưng bị ảnh hưởng bởi sắc lệnh đình chỉ mà Tổng thống Donald Trump vừa ký sau khi nhậm chức.
Trước đó, ông Trump đã quyết định đình chỉ hầu hết viện trợ phát triển cho nước ngoài, trong đó có Ukraine, ngoại trừ hỗ trợ lương thực khẩn cấp và viện trợ quân sự cho Israel, Ai Cập. Thời gian đình chỉ kéo dài 90 ngày, nhằm kiểm tra xem hoạt động viện trợ có tuân thủ với chính sách hiện tại của Mỹ hay không.
Theo tờ Washington Post, lệnh đóng băng viện trợ của ông Trump đã ngay lập tức tác động tới một loạt dự án và mục tiêu ở Ukraine, khiến tình hình đặc biệt bấp bênh. Tại Kiev, một loạt câu hỏi dấy lên về tương lai của mọi thứ, từ viện trợ nhân đạo hỗ trợ những người bị ảnh hưởng bởi cuộc chiến của Nga, cho tới việc liệu Washington có tiếp tục tài trợ cho quân đội Ukraine hay không.
Tờ Guardian (Anh) và trang tin MSN (Mỹ) cho biết, Ukraine hiện đang rất "sốc" và "báo động" trước động thái bất ngờ của Tổng thống Trump.
Ông Zelensky đã chỉ thị cho các quan chức khẩn trương báo cáo về các chương trình bị đình chỉ bởi sắc lệnh của ông Trump. Ảnh: Kyiv Independent
"Tôi đã yêu cầu các quan chức chính phủ Ukraine trình lên báo cáo về các chương trình viện trợ từ Mỹ hiện đang bị đình chỉ" – Ông Zelensky nói. "Chúng tôi có thể cung ứng một phần bằng nguồn tài chính quốc gia, sau đó sẽ thảo luận về một số dự án với các đối tác Mỹ và châu Âu".
Nhà lãnh đạo Ukraine lưu ý rằng, các chương trình liên quan tới trẻ em, cựu chiến binh và bảo vệ cơ sở hạ tầng sẽ được ưu tiên hỗ trợ trước.
Theo hãng tin Reuters (Anh), chính quyền Tổng thống Trump đang rất "mạnh tay" với các chương trình viện trợ nước ngoài.
Đã có thêm 2 quan chức an ninh cấp cao tại Cơ quan Phát triển Quốc tế Mỹ (USAID) - chịu trách nhiệm quản lý viện trợ nước ngoài và phát triển quốc tế - bị cách chức vào tuần trước sau khi họ cố gắng ngăn cản các đại diện từ Bộ Hiệu quả chính phủ Mỹ (DOGE) do tỷ phú Elon Musk phụ trách tiếp cận các khu vực hạn chế của tòa nhà USAID.
Tính đến nay, đã có gần 100 nhân viên của USAID bị cách chức. Dự kiến, Tổng thống Trump có thể sẽ đưa cơ quan này về lại quyền kiểm soát của Bộ Ngoại giao, thay vì hoạt động độc lập như hiện nay.
Reuters cho biết, không chỉ tại Ukraine, lệnh đóng băng toàn cầu đối với hầu hết các khoản viện trợ nước ngoài của Mỹ đang "gây chấn động khắp thế giới". Các bệnh viện dã chiến tại các trại tị nạn ở Thái Lan, dự án rà phá bom mìn ở các vùng chiến sự và thuốc để điều trị hàng triệu người mắc HIV đang nằm trong số các chương trình có nguy cơ bị xóa bỏ.
100 tỷ USD viện trợ của Mỹ "biến mất" khi tới Ukraine?
Ukraine hiện nằm trong số các nước nhận viện trợ lớn nhất từ Mỹ. Tổng thống Trump tuyên bố Mỹ đã chi hơn 200 tỷ USD viện trợ quân sự cho Ukraine. Tuy nhiên, ông Zelensky cho biết, ông không rõ số tiền 200 tỷ USD mà Mỹ tuyên bố phân bổ cho viện trợ quân sự Ukraine đã đi đâu.
"Họ nói rằng Ukraine đã nhận được 200 tỷ USD để hỗ trợ quân đội, điều này không đúng. Tôi không biết tất cả số tiền này ở đâu. Có thể chỉ là trên giấy tờ mà thôi" – Ông nói, đồng thời khẳng định Kiev thậm chí còn chưa nhận được một nửa số tiền viện trợ được phân bổ.
Cũng theo Tổng thống Ukraine, khi Mỹ gọi "con số chính xác được Quốc hội Mỹ hỗ trợ" là 177 tỷ USD thì cần hiểu rằng, Kiev đã nhận được viện trợ "không phải bằng tiền, mà là bằng vũ khí". Tổng cộng, Ukraine chỉ nhận được hơn 75 tỷ USD.
Ông Zelensky nói, ông không biết hơn 100 tỷ trong tổng số 177 tỷ USD mà Mỹ tuyên bố viện trợ cho Ukraine đã đi đâu. Ảnh: BQP Mỹ.
"Với tư cách là Tổng thống của một quốc gia đang có chiến tranh, tôi có thể khẳng định chúng tôi đã nhận được hơn 75 tỷ USD viện trợ của Mỹ. Tuyên bố cho rằng, Ukraine đã nhận được cả 100 tỷ USD trong tổng số 177 tỷ USD (mà Mỹ tuyên bố) hoặc thậm chí 200 tỷ USD, như một số người nói, là không đúng sự thật.
Điều này rất quan trọng vì chúng ta đang nói về những chi tiết cụ thể. Chúng tôi không nhận được khoản viện trợ nào bằng tiền mặt mà bằng vũ khí. Tổng giá trị vũ khí mà chúng tôi nhận được chỉ hơn 75 tỷ USD" – Ông Zelensky nói.
Theo Washington Post, trong bối cảnh ông Trump tìm cách cắt giảm viện trợ nước ngoài, các quan chức Ukraine đang bắt đầu thúc đẩy việc tiếp cận hàng trăm tỷ USD tài sản bị đóng băng của Nga. Họ dự đoán rằng một nguồn tài trợ thay thế cho việc cung ứng vũ khí và tái thiết Ukraine sẽ "hấp dẫn" tân Tổng thống Mỹ.
Tuy nhiên, giới chuyên gia dự đoán, động thái này khó có thể thành công nếu không có sự ủng hộ rộng rãi hơn của châu Âu. Các quan chức Đức, Pháp vẫn phản đối mạnh mẽ với lý do rằng, động thái này sẽ làm suy yếu niềm tin vào hệ thống tài chính của họ.
