Ông Paul Lê – Phó Chủ tịch phụ trách xúc tiến hàng Việt, Tập đoàn Central Retail
Tại hội thảo Bao bì và Thương hiệu xuất khẩu 2025: Từ xu hướng đến thực hiện do Cục Xúc tiến Thương mại (Bộ Công thương) tổ chức, ông Paul Lê – Phó Chủ tịch phụ trách xúc tiến hàng Việt, Tập đoàn Central Retail đã có chia sẻ sâu về thiết kế bao bì sản phẩm.
Ông Paul Lê thừa nhận, khi nói về bao bì, doanh nghiệp Việt còn rất trẻ trong tư duy thiết kế. Thường họ chỉ nghĩ tới phần "primary packaging" – tức là bao bì chính như chai, nhãn dán, nắp, vỏ. Nhưng thực tế còn có "secondary packaging" – ví dụ đóng thành lốc 6 chai bằng một lớp nhựa hoặc bìa mỏng, tiện cho việc đóng gói, vận chuyển. Và ngoài ra còn "third packaging" – là thùng carton chứa nhiều lốc 6 chai đó, thường dùng trong xuất khẩu.
Khi sản phẩm xuất đi, ông Paul Lê cho biết bao bì ngoài cùng cũng phải thật chắc, đẹp, đúng tiêu chuẩn, vì nó chính là "đại sứ thương hiệu" của doanh nghiệp. Bao bì phải đảm bảo vừa bảo vệ hàng hóa, vừa thân thiện với môi trường, vừa tiết kiệm chi phí.
Trong thiết kế "primary packaging", theo Phó Chủ tịch Central Retail, điều quan trọng là phải nghĩ đến cách sản phẩm nằm trên kệ siêu thị. Tất cả chai, hộp phải vừa khít, không để thừa chỗ.
Ông lưu ý tỷ lệ phổ biến trong siêu thị là 1:2, tương ứng với kích thước pallet hàng hóa – thường là 1000x1200 hoặc 800x1200 mm. Từ pallet này, hàng sẽ vào container rộng 2,45 m. Tất cả đều liên kết với nhau, nên thiết kế bao bì phải tính đến kích thước tiêu chuẩn đó để tránh rơi rớt, mất chỗ, gây thiệt hại cho sản phẩm.
Ngoài ra, bao bì cũng phải được thiết kế dễ nhận diện. Thương hiệu phải rõ, tên dễ đọc. Ông Paul Lê cho biết nhiều thương hiệu Việt ra quốc tế gặp khó vì tên khó phát âm: "Như thương hiệu "Trung Nguyên" nếu để nguyên sang Pháp thì người ta không đọc được, nên G7 trở thành lựa chọn thông minh hơn. Tôi cũng từng phải đổi tên từ "Bình Hòa" sang "P. Hòa" khi làm việc ở Pháp, để giao tiếp thuận hơn", ông ví dụ.
Khi nói về "third packaging", ông kể lại câu chuyện 25 năm trước với Unilever. Họ chọn giấy rẻ để làm thùng carton, nhưng loại giấy đó không đủ chắc, khiến thể tích tăng 40%, tốn thêm chi phí vận chuyển, lưu kho, nhân công, vừa tốn tiền, vừa hại môi trường. Trong khi chỉ cần chọn đúng loại giấy kỹ thuật như "test liner" hay "craft liner", độ bền tăng, chi phí giảm.
"Một tính toán nhỏ cũng có thể tiết kiệm 3–4 triệu USD mỗi năm và nhân lên 25 năm là hàng trăm triệu USD", ông dẫn chứng.
Ví dụ khác, bao bì của thương hiệu mì Vifon có thiết kế thông minh hơn vì loại bỏ phần giấy lót không cần thiết, tiết kiệm tới 30% lượng giấy, tương đương 0,8 m² mỗi thùng, giảm 500 g giấy dư cho mỗi hộp. Khi nhân lên hàng triệu thùng, đó là khối lượng lớn tiết kiệm cho doanh nghiệp và môi trường.
Một ví dụ khác, doanh nghiệp dùng chung thùng cho 3 loại sản phẩm khác màu, chỉ đổi phần phim in cuối cùng – vừa tiết kiệm chi phí, vừa đảm bảo chất lượng thùng carton. Ông Paul Lê nhận định đây là cách làm rất thông minh, giúp doanh nghiệp kiểm soát chi phí và duy trì hình ảnh thương hiệu.
"Bao bì không chỉ là vật chứa, mà là "kiến trúc thương hiệu". Mỗi chi tiết, góc hộp, chất liệu giấy, màu in đều phải được tính toán. Bao bì chính là người đại diện cho doanh nghiệp khi bước ra thế giới.
Trong lĩnh vực nông sản, tôi cho rằng để nâng cao giá trị, doanh nghiệp phải đi qua 6 bước, bắt đầu từ phân loại, hiệu chuẩn, phân hạng sản phẩm, rồi đến khâu bao bì gắn liền với thương hiệu và marketing. Người trẻ phải đi ra thế giới, học hỏi thị trường, văn hóa, để hiểu sâu hơn cách thiết kế bao bì và xây dựng thương hiệu Việt trên thị trường quốc tế", ông nhấn mạnh.
