Trụ sở Tổng công ty Xi măng Việt Nam.
Văn phòng Chính phủ vừa có Văn bản số 186/VPCP-ĐMDN truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà liên quan đến phản ánh Tổng công ty Xi măng Việt Nam (Vicem) lỗ cả nghìn tỷ.
Tại văn bản trên, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan rà soát sự việc được phản ánh. Đồng thời, làm rõ nguyên nhân Vicem lỗ cả nghìn tỷ và đề xuất hướng khắc phục trong thời gian tới.
Các nội dung trên phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 15/1.
Trước đó, nhiều cơ quan báo chí đã đăng tải thông tin "Ông lớn ngành xi măng Vicem lỗ thêm nghìn tỷ đồng" phản ánh tình hình Vicem lỗ năm thứ hai liên tiếp khi lợi nhuận hợp nhất năm 2024 âm 1.400 tỷ đồng, đây là thông tin được nêu trong dự thảo báo cáo tổng kết năm 2024 của Bộ Xây dựng.
Trong thống kê kết quả kinh doanh năm 2024 của 6 doanh nghiệp có vốn nhà nước thuộc Bộ Xây dựng quản lý cho thấy, 5 công ty báo lãi và chỉ duy nhất Vicem là đơn vị báo lỗ.
Đây là năm lỗ thứ hai liên tiếp của Vicem - "ông lớn" trong ngành xi măng Việt Nam. Năm 2023, Vicem lần đầu tiên ghi nhận lợi nhuận âm khoảng 1.129 tỷ đồng do nhu cầu giảm mạnh kể từ khi công bố thông tin năm 2016.
BCTC hợp nhất năm 2023 của Vicem
Theo báo cáo tài chính hợp nhất kiểm toán năm 2023, doanh thu của Vicem ở mức hơn 24.006 tỷ đồng, giảm 19% so với năm 2022, và công ty ghi nhận lỗ sau thuế hơn 1.129 tỷ đồng - lần đầu tiên Vicem báo lỗ kể từ khi công bố thông tin năm 2016. Tính đến cuối năm 2024, lỗ lũy kế của Vicem là 2.600 tỷ đồng.
Bên cạnh Vicem 5 doanh nghiệp còn lại thuộc Bộ Xây dựng là Viglacera, Hancorp, Lilama, HUD, Coma đều vượt chỉ tiêu đặt ra từ đầu năm. Trong đó, Viglacera lãi lớn nhất với lợi nhuận hợp nhất 1.500 tỷ đồng, vượt kế hoạch 400 tỷ. Hancorp lãi hợp nhất 84,25 tỷ. Mức lợi nhuận của Lilama, HUD, Coma lần lượt đạt 70 tỷ, 386 tỷ và 14,15 tỷ đồng.
Thanh tra Bộ Tài chính công bố loạt rủi ro tiềm ẩn tại Xi măng Vicem
Trước đó, vào cuối tháng 11/2024, Thanh tra Bộ Tài chính đã công bố Kết luận thanh tra tại Tổng công ty Xi măng Việt Nam (Xi măng Vicem) và 3 công ty con gồm Công ty TNHH MTV Xi măng Vicem Tam Điệp; Công ty TNHH MTV Xi măng Vicem Hải Phòng và Công ty CP Xi măng Vicem Hà Tiên.
Theo nội dung Kết luận, vốn chủ sở hữu tại thời điểm 31/12/2023 của Tổng công ty là 16.686 tỷ đồng; Công ty TNHH MTV Xi măng Vicem Tam Điệp là 62 tỷ đồng; Công ty TNHH MTV Xi măng Vicem Hải Phòng là 92 tỷ đồng; Công ty CP Xi măng Vicem Hà Tiên là 4.823 tỷ đồng.
Trong đó, Công ty TNHH MTV Xi măng Vicem Tam Điệp có nợ phải trả quá hạn thanh toán số tiền 129 tỷ đồng, nguyên nhân do Công ty khó khăn về tài chính, chưa bố trí được nguồn trả nợ.
Kết luận cho biết, hệ số nợ phải trả của Vicem Tam Điệp vượt quá 3 lần vốn chủ sở hữu là không đảm bảo khả năng trả nợ, nguy cơ mất khả năng thanh toán các khoản nợ rất lớn.
Theo báo cáo của Tổng công ty Xi măng Vicem, Vicem Tam Điệp được đầu tư chủ yếu bằng vốn vay, do đó từ khi đi vào hoạt động chi phí lãi vay đầu tư và chênh lệch tỷ giá chiếm tỷ trọng lớn trong tổng chi phí. Sau khi tái cơ cấu tài chính, Tổng công ty đã cấp bổ sung vốn điều lệ cho Công ty là 1.602 tỷ đồng, tuy nhiên tổng nợ vay ngắn hạn vẫn lớn, doanh thu không đủ bù đắp chi phí tài chính.
Do đó, kết quả hoạt động kinh doanh có lỗ luỹ kế lớn, đến 31/12/2023 là 1.126 tỷ đồng (chiếm 99,5% vốn góp của chủ sở hữu), dẫn đến chỉ tiêu vốn chủ sở hữu còn 62 tỷ đồng.
Tại Kết luận, Thanh tra Bộ Tài chính cho biết Tổng công ty Xi măng Vicem có 7 khoản đầu tư tiềm ẩn rủi ro mất vốn đầu tư. Tổng công ty đã trích lập dự phòng tổn thất số tiền 3.017 tỷ đồng.
Cụ thể, tại Vicem Tam Điệp, số vốn đã đầu tư là 1.132 tỷ đồng, lỗ luỹ kế 1.126 tỷ đồng; Tổng công ty đã trích lập dự phòng 1.069 tỷ đồng. Thanh tra Bộ Tài chính khẳng định hiện Vicem Tam Điệp đang mất cân đối vốn, khả năng thanh toán nợ thấp.
Cùng Vicem Tam điệp, các khoản đầu tư tiềm ẩn rủi ro mất vốn đầu tư còn có 314 tỷ đồng tại Công ty CP Xi măng Vicem Hải Vân; 1.605 tỷ đồng tại Công ty CP Xi măng Hạ Long; 516 tỷ đồng tại Công ty CP Xi măng Vicem Sông Thao; 12 tỷ đồng tại Công ty CP Sông Đà 12; 43 tỷ đồng tại Công ty CP Tấm lợp VLXD Đồng Nai; và 96 tỷ đồng tại Công ty CP Cao su Đồng Nai.
Ngoài ra, 9 công ty con, công ty liên doanh liên kết khác được Tổng công ty đầu tư cũng có kết quả kinh doanh lỗ năm 2023, tuy nhiên vốn chủ sở hữu vẫn cao hơn vốn đầu tư.
Căn cứ kết quả thanh tra tại Tổng công ty và 3 đơn vị thành viên, Thanh tra Bộ Tài chính kiến nghị HĐTV, Tổng giám đốc công ty Xi măng Việt Nam và các đơn vị rà soát, tiếp tục thực hiện kiến nghị của Thanh tra Chính phủ về khoản chênh lệch giữa vốn chủ sở hữu và vốn điều lệ của Công ty mẹ - Tổng công ty và Công ty TNHH MTV Xi măng Vicem Hải Phòng. Báo cáo Bộ Xây dựng sớm phê duyệt, ban hành các quy chế quản lý.
Tổ chức rà soát, đánh giá các khoản đầu tư tài chính tại doanh nghiệp kinh doanh kém hiệu quả; chỉ đạo người đại diện vốn tại các doanh nghiệp có vốn góp của Tổng công ty có ý kiến với HĐTV/HĐQT Công ty xây dựng phương án cụ thể, khắc phục khó khăn tài chính, khắc phục tình trạng lỗ luỹ kế kéo dài.
Chỉ đạo các đơn vị được thanh tra hạch toán và điều chỉnh chi phí, lợi nhuận, phân phối lợi nhuận theo Kết luận thanh tra và các Biên bản thanh tra đã ký.
Công ty TNHH MTV Xi măng Vicem Tam Điệp kê khai giảm lỗ số tiền 557 triệu đồng. Nộp vào ngân sách nhà nước những khoản phải nộp xác định thêm qua thanh tra, số tiền 11,9 tỷ đồng.
