Chủ tịch UBND TPHCM Phan Văn Mãi vừa ký văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ phương án tháo gỡ vướng mắc trong thực hiện dự án Giải quyết ngập do triều khu vực TPHCM có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu - giai đoạn 1 (gọi tắt là dự án chống ngập 10.000 tỷ ).
Theo UBND TPHCM, đến nay, dự án còn tồn đọng 3 khó khăn vướng mắc cần được tháo gỡ.
Trong đó, vướng mắc đầu tiên là chưa xác định rõ thẩm quyền và trình tự thực hiện đối với dự án đang trong quá trình thực hiện có sự thay đổi, mà các nội dung thay đổi dẫn đến dự án thuộc tiêu chí dự án quan trọng quốc gia. Do thẩm quyền và trình tự thủ tục chưa được Nghị định hướng dẫn cụ thể, UBND TPHCM sẽ đề xuất phương án thực hiện và báo cáo Chính phủ trong quá trình thực hiện thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư của dự án.
Vướng mắc thứ hai là không có nguồn vốn để hoàn thành công trình. Nguyên nhân xuất phát từ việc Ngân hàng BIDV không đủ cơ sở để ký Phụ lục hợp đồng tín dụng với Công ty TNHH Trung Nam BT 1547 để trình Ngân hàng Nhà nước Việt Nam thực hiện gia hạn thời gian giải ngân tái cấp vốn.
Hiện nay chưa có cơ sở để huy động nguồn vốn ủy thác để nhà đầu tư/doanh nghiệp dự án tiếp tục thi công, hoàn thành công trình.
Cống Mương Chuối (huyện Nhà Bè) thuộc dự án chống ngập 10.000 tỷ đồng. Ảnh: CTV
UBND TPHCM kiến nghị xem xét điều chỉnh phương án thanh toán của Hợp đồng BT đã ký kết theo hướng thanh toán bằng quỹ đất trước cho nhà đầu tư tương ứng với phần giá trị dự án BT hoàn thành theo tiến độ được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xác định theo quy định của pháp luật về đầu tư xây dựng , phần chênh lệch sẽ được thanh toán bằng tiền để đảm bảo phù hợp với quy định tại thời điểm ký kết Hợp đồng.
UBND TPHCM đánh giá sau khi điều chỉnh Phụ lục Hợp đồng BT với nội dung như nêu trên thì dự án cơ bản khắc phục các thiếu sót nêu tại Điều 1 Nghị quyết số 40/NQ-CP ngày 1 tháng 4 năm 2021 của Chính phủ và có đủ cơ sở để thanh toán các khu đất đã xác định trong Hợp đồng BT theo quy định hiện hành. Theo đó, đối với các khu đất đã xác định trong Hợp đồng BT, UBND TP thực hiện trình tự thanh toán quỹ đất như các dự án BT thông thường theo quy định.
Khó khăn vướng mắc cuối cùng là chưa có cơ sở thanh toán Hợp đồng BT. UBND TPHCM cho biết, các vướng mắc liên quan đến quy định của Luật, một số nội dung không được thể hiện trong các quy định của Luật như việc xác định Hợp đồng có được phép thanh toán (sau khi khắc phục các thiếu sót)..., nên vượt thẩm quyền của Chính phủ. UBND TPHCM sẽ phân tích và báo cáo cụ thể trong quá trình thực hiện thủ tục điều chỉnh chủ trương đầu tư của dự án.
Cũng theo UBND TPHCM, do tổng mức đầu tư dự án đã có sự thay đổi, thời gian thực hiện dự án đã hết, việc ký kết hợp đồng và thực hiện có một số thiếu sót, để đảm bảo cơ sở pháp lý, cần triển khai thực hiện thủ tục điều chỉnh dự án. Tuy nhiên, thực tế, thủ tục điều chỉnh tổng thể dự án rất phức tạp, do quy định của pháp luật, mất nhiều thời gian và cần thương thảo thống nhất với Ngân hàng BIDV và Nhà đầu tư về cách tính lãi vay.
Do đó, UBND TPHCM đề xuất thực hiện điều chỉnh điều khoản về thanh toán trong hợp đồng song song với việc điều chỉnh tổng thể dự án. Cụ thể, thực hiện đồng thời thủ tục điều chỉnh thời gian thực hiện dự án để làm cơ sở ký kết Phụ lục Hợp đồng BT thay đổi phương án thanh toán.
Sau khi điều chỉnh Phụ lục Hợp đồng BT thì dự án cơ bản khắc phục các thiếu sót nêu tại Điều 1 Nghị quyết số 40/NQ-CP ngày 1 tháng 4 năm 2021.
Đây chính là cơ sở để Thành phố có thể bắt đầu thực hiện việc thanh toán bằng quỹ đất là các khu đất đã xác định trong Hợp đồng BT theo quy định hiện hành, giải quyết được nguồn vốn cho Nhà đầu tư thực hiện hoàn thành công trình và giảm bớt chi phí phát sinh lãi vay trong thời gian chờ hoàn tất thủ tục điều chỉnh dự án.
Hiện nay, Ban cán sự đảng UBND TPHCM đã có Tờ trình số 1078 ngày 20/9/2024 báo cáo, xin ý kiến và đã được Ban Thường vụ Thành ủy TP thông qua phương án nêu trên tại Hội nghị ngày 23/9/2024.
Theo UBND TPHCM, dự án giải quyết ngập do triều khu vực TPHCM có xét đến yếu tố biến đổi khí hậu (giai đoạn 1) có tổng mức đầu tư gần 10.000 tỷ đồng.
Dự án được thực hiện theo hình thức đối tác công tư (PPP), loại hợp đồng Xây dựng - Chuyển giao (BT), thanh toán bằng quỹ đất và ngân sách thành phố.
Nhà đầu tư dự án là Công ty Cổ phần Đầu tư xây dựng Trung Nam. Doanh nghiệp dự án là Công ty TNHH Trung Nam BT 1547.
Dự án có mục tiêu kiểm soát ngập do triều cường và chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu cho vùng diện tích 570km2 với khoảng 6,5 triệu dân thuộc khu vực bờ hữu sông Sài Gòn và trung tâm TPHCM.
Quy mô xây dựng 6 cống kiểm soát triều lớn và xây dựng đoạn đê bao ven sông Sài Gòn từ Vàm Thuật đến sông Kinh (giai đoạn 1), bao gồm khoảng 6 km đê/kè ở các đoạn xung yếu, 43 cống nhỏ từ Vàm Thuật đến Mương Chuối; xây dựng nhà quản lý trung tâm và hệ thống Scada.
Đến nay, dự án đã triển khai thi công đạt hơn 90% khối lượng công việc, trong đó tại các hạng mục cống Bến Nghé (đạt 97%), cống Tân Thuận (đạt 93%), cống Phú Xuân (đạt 90%), cống Mương Chuối (đạt 93%), cống Cây Khô (đạt 86%), cống Phú Định (đạt 88%), tuyến đê bao (đạt 85%).
Theo hợp đồng BT và các phụ lục hợp đồng đã ký kết, TPHCM sẽ phải thanh toán cho Nhà đầu tư bằng quỹ đất tương đương 16% giá trị quyết toán dự án (khoảng 1.588 tỷ đồng). Phần thanh toán bằng tiền tương đương 84% giá trị quyết toán dự án (khoảng 8.380 tỷ đồng).