Từ năm 2025, các chế độ BHXH có nhiều thay đổi, trong đó có chế độ thai sản dành cho lao động nam.
Chồng đóng BHXH tự nguyện, vợ ở nhà nội trợ cũng được hưởng trợ cấp thai sản
Luật BHXH năm 2024 đã bổ sung thêm chế độ thai sản vào chính sách BHXH tự nguyện cho tất cả những người tham gia.
Theo Điều 94 Luật BHXH 2024 quy định, lao động nam khi tham gia BHXH tự nguyện có vợ sinh con thì vợ cũng sẽ được hưởng trợ cấp thai sản.
Như vậy, không bắt buộc vợ phải tham gia BHXH, chỉ cần chồng tham gia BHXH tự nguyện thì vợ cũng sẽ được hưởng chế độ thai sản. Mức trợ cấp thai sản được hưởng là 2 triệu đồng/con theo Điều 95 Luật BHXH 2024.
Lao động nam xin nghỉ ở nhà chăm vợ con khi vợ sinh
Hiện nay, theo mục d, khoản 2 Điều 34 Luật BHXH 2014, thời gian nghỉ việc hưởng chế độ thai sản quy định tại khoản này được tính trong khoảng thời gian 30 ngày đầu kể từ ngày vợ sinh con.
Tuy nhiên, từ-ngày 1/7/2025, những ngày nghỉ việc hưởng chế độ thai sản phải trong khoảng thời gian 60 ngày kể từ ngày vợ sinh con. Theo đó, trong 60 ngày kể từ khi vợ sinh con, lao động nam tham gia BHXH bắt buộc được nghỉ việc hưởng chế độ thai sản với thời gian như sau:
- 5 ngày làm việc khi vợ sinh thường.
- 7 ngày làm việc khi vợ sinh con cần phẫu thuật hoặc sinh con dưới 32 tuần tuổi.
- 10 ngày làm việc khi vợ sinh đôi. Lao động nam sẽ được nghỉ thêm 3 ngày (tức 13 ngày) cho mỗi con tính từ con thứ 3 trở đi trong trường hợp sinh 3 trở lên.
- 14 ngày làm việc khi vợ sinh đôi phải phẫu thuật. Trường hợp sinh 3 trở lên phải phẫu thuật thì được nghỉ thêm 3 ngày cho mỗi con tính từ con thứ 3 trở đi.
Mức hưởng chế độ thai sản cho lao động nam tăng lên
Về trợ cấp 1 lần khi vợ sinh con, nếu đủ kiều kiện, lao động nam được trợ cấp một lần bằng 2 lần mức lương cơ sở tại tháng vợ sinh con cho mỗi con. Hiện nay, mức lương cơ sở đang được quy định là 2,34 triệu đồng/tháng (từ ngày 1/7/2024). Do đó, mức hưởng trợ cấp 1 lần của lao động nam có vợ sinh con = 2 x Mức lương cơ sở = 2 x 2,34 triệu đồng = 4,68 triệu đồng.
Hồ sơ hưởng chế độ thai sản cho nam giới khi có vợ sinh con gồm có:
Giấy khai sinh có họ tên cha; hoặc Giấy chứng sinh + Sổ hộ khẩu;
Trường hợp con chết: Giấy chứng tử hoặc trích lục khai tử của con hoặc trích sao hồ sơ bệnh án hoặc giấy ra viện của mẹ nếu con chết sau khi sinh mà chưa được cấp giấy chứng sinh (nếu có);
Giấy xác nhận của cơ sở y tế trong trường hợp sinh con dưới 32 tuần tuổi hoặc sinh con phải phẫu thuật (nếu có);
Trong thời hạn 45 ngày, kể từ ngày trở lại làm việc người lao động phải nộp hồ sơ cho doanh nghiệp. Doanh nghiệp trong thời hạn 10 ngày (kể từ ngày nhận đủ hồ sơ của NLĐ) phải nộp cho cơ quan bảo hiểm.
Như vậy, trong vòng 55 ngày kể từ ngày NLĐ nam đi làm trở lại thì phải nộp hồ sơ hưởng chế độ lên cơ quan BHXH, quá hạn sẽ không được giải quyết.
Mức hưởng chế độ thai sản khi nam giới có vợ sinh conMức hưởng chế độ thai sản khi nam giới có vợ sinh con: Mức hưởng = Mbq6t/24 ngày công x 100% x số ngày được nghỉ.
Trong đó: Mbq6t: Bình quân mức lương đóng bảo hiểm xã hội 6 tháng trước khi vợ sinh của người lao động nam;
+ Trường hợp chưa đủ 6 tháng thì Mbq6t = bình quân lương các tháng đã đóng bảo hiểm xã hội.
Ví dụ: Lương bình quân đóng bảo hiểm xã hội 6 tháng trước khi vợ sinh là: 6.000.000 đồng và bạn được nghỉ 10 ngày (vì vợ sinh đôi) thì cách tính như sau:
Mbq6t = (6x6.000.000 đồng)/6 tháng = 6.000.000 đồng
Mức hưởng = 6.000.000/24 x 100% x 10 = 2.500.000 đồng
+ Trường hợp lao động nam được nghỉ đủ tháng thì mức hưởng được tính như sau:
Mức hưởng một tháng bằng 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 6 tháng trước khi nghỉ việc hưởng chế độ thai sản.
Như vậy, ngoài thời gian nghỉ làm khi vợ sinh con, lao động nam còn được hưởng tiền thai sản và tiền trợ cấp 1 lần khi vợ sinh con. Khoản tiền trợ cấp thai sản của vợ được ấn định là 2 tháng lương cơ sở (khoảng hơn 4,6 triệu đồng) còn tiền thai sản tùy thuộc vào mức bình quân tháng đóng BHXH.