Bạn bè hàng xóm cô cũng đang tất bật. Ở xóm Việt kiều Campuchia ấp Cả Bát (xã Vĩnh Thạnh, huyện Tân Hưng, Long An) này chỉ nhộn nhạo được hai chập sáng - chiều.
Nhiều cha mẹ phải thất học
Lúc bình minh vừa hửng nắng, người dân xóm Việt kiều vui vẻ cân cá vừa đánh bắt trong đêm để bán cho thương lái.
Bữa cơm trong ngày họ có miếng thịt hay không, sắp nhỏ có được cha mẹ cho thêm chút tiền mua cây kem đá hay bịch bim bim vài ngàn đồng hay không tùy thuộc cữ bán cá lúc mặt trời vừa lên này.
Còn giác chiều chập choạng là lúc dân xóm túa ra bến cột vỏ lãi để chuẩn bị đi đánh bắt những mẻ cá cuối cùng của mùa
Rất nhiều Việt kiều trở về từ Campuchia không biết chữ, quanh quẩn mưu sinh ở biên giới - Ảnh: QUỐC MINH
Mong đời con học chút chữ nghĩa để đỡ khổ
Ba đứa con vợ chồng Thanh Hương thì hai đứa lớn đều tới tuổi đến trường nhưng vẫn luẩn quẩn dang nắng dầm mưa với cha mẹ vì thiếu giấy tờ để xin nhập học.
"Vợ chồng tui giờ chỉ mong mấy đứa nhỏ đi học, không vô trường được thì có lớp tình thương để biết đọc biết cũng quý", người mẹ xóm nghèo nói đời vợ chồng mình chắc khó dứt ra được cánh đồng biên giới, nhưng họ mong đời con có thể bước xa hơn và chắc chắn cần có chữ nghĩa để làm được điều đó. "Nhiều lần con hỏi mẹ ơi sao con chưa được đi học? Tui chỉ biết trả lời con ráng đợi", Hương chùng giọng tâm sự cô đang đợi địa phương có lớp tình thương cho con mình đi học.
Cuối mùa nước nổi, chúng tôi đến các xóm Việt kiều bên các cánh đồng dọc biên giới đều nghe râm ran chuyện tay chài tay lưới, nhưng bàn đến việc học hành con cái thì ai cũng quan tâm đặc biệt khi hầu hết đời cha mẹ đều thất học.
Nhiều trẻ không được đi học. Những trẻ may mắn có giấy tờ như khai sinh tại Việt Nam thì được đến trường. Một số nơi cố gắng giải quyết vấn đề này bằng các lớp học tình thương, khó học lên cao nhưng các em cũng tạm biết đọc biết viết, cộng trừ nhân chia đơn giản. Tuy nhiên nhiều nơi vẫn chưa mở được lớp tình thương...
Anh Võ Văn Thoa (cán bộ lao động - thương binh và xã hội xã Hưng Điền A, huyện Vĩnh Hưng, Long An) kể xã biên giới này có 41 hộ di dân tự do từ Campuchia về và đa phần là nghèo, ít người biết chữ.
Và 20 đứa trẻ của bà con được bộ đội biên phòng mở lớp tình thương dạy học đến lớp 3, một số ít có giấy khai sinh ở Việt Nam thì được đến trường xã. "Thấy con cái được đi học, bà con vui lắm. Trẻ nhỏ phải sớm phụ giúp cha mẹ nghèo mưu sinh nhưng ai cũng ý thức sắp xếp thời gian cho con mình được đi học cái chữ", anh Thoa tâm sự.
Trong căn nhà tôn lụp xụp cặp bờ kinh xã Hưng Điền A, bà Nguyễn Thị Lan, một Việt kiều Campuchia về từ năm 2009, kể vợ chồng mình đang "được nhờ" con gái biết chữ để có thể đi làm tận TP.HCM.
Cô Triệu Thị Diệu, con bà, có giấy tờ nên được học đến lớp 11 để xin việc nơi xa và mỗi tháng gửi về cho cha mẹ 2-3 triệu đồng. "Thế hệ tụi nó có chút chữ nghĩa là đỡ hẳn", bà Lan trải lòng hàng xóm mình ai cũng mong con cái được đi học cho tương lai đỡ khổ hơn đời cha mẹ...
Chiều cuối tháng 11, cánh đồng se lạnh và mùa nước nổi đang rút dần. Bà con Việt kiều về từ Campuchia lại chuẩn bị đi làm mướn, vớt lục bình, mò ốc hay bán vé số dạo đắp đổi qua ngày mà ngóng chờ mùa nước năm sau.
Những đứa trẻ may mắn được đi học đang chuẩn bị vào mùa thi. Còn những em chưa được đi học lại buồn buồn ngóng theo bạn cùng ước mơ tìm con chữ để tương lai được bước xa hơn khỏi cánh đồng biên giới...