Theo đề xuất của TS Trần Du Lịch, thay vì chuyển đổi các huyện thành quận, TP HCM nên định hướng tổ chức các huyện đủ điều kiện thành các thành phố trực thuộc.
Trong giai đoạn từ nay đến đầu năm 2030, thành phố cần nghiên cứu tổ chức thêm 1 - 2 thành phố mới.
Sau năm 2030, huyện Củ Chi và Cần Giờ có thể nâng cấp thành thành phố trực thuộc. Như vậy, toàn TP HCM sẽ bao gồm một đô thị trung tâm và 5 thành phố vệ tinh: Thủ Đức (phía Đông), Tây, Nam, Bắc và đô thị sinh thái biển Cần Giờ.
Bên cạnh đó, TS Trần Du Lịch nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tập trung thực hiện các dự án giao thông chiến lược.
Thành phố cần hoàn thành các tuyến đường Vành đai 2, 3 và 4, đồng thời triển khai trục giao thông Bắc - Nam cũng như tuyến đường ven sông Sài Gòn theo quy hoạch.
Đặc biệt, trong giai đoạn 2025 - 2026, TP HCM cần ưu tiên xử lý các điểm nghẽn tại các cửa ngõ như Quốc lộ 13, Quốc lộ 22, Quốc lộ 1 và Quốc lộ 50.
TP Thủ Đức thuộc TP HCM là thành phố thuộc thành phố đầu tiên của Việt Nam.
TS Trần Du Lịch nhấn mạnh rằng, hệ thống giao thông đường bộ, cả đối nội lẫn đối ngoại, cần được hoàn thiện trước năm 2030 để tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội toàn diện.
Về giao thông đường sắt, thành phố cần triển khai đúng tiến độ hệ thống đường sắt đô thị, với mục tiêu hoàn thành khoảng 355 km vào năm 2035.
Song song đó, cần thực hiện tuyến đường sắt tốc độ cao TPHCM - Cần Thơ và nghiên cứu phương án kết nối Cần Giờ với tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu.
Việc kết nối tuyến đường sắt đô thị từ ga Thủ Thiêm đến Cảng hàng không quốc tế Long Thành (tỉnh Đồng Nai) cũng cần được chú trọng nhằm đảm bảo liên kết vùng hiệu quả và thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững.
Hiện TP HCM có một thành phố trực thuộc là TP Thủ Đức. Ngày 9/12/2020, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết 1111/NQ-UBTVQH14 về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã và thành lập thành phố Thủ Đức thuộc Thành phố Hồ Chí Minh. Nghị quyết có hiệu lực từ ngày 1/1/2021.
TP Thủ Đức được thành lập trên cơ sở nhập 3 quận bao gồm: Quận 2, quận 9 và quận Thủ Đức.
Sau 2030, TP HCM có khu trung tâm và 4 đô thị trực thuộc
Hồi giữa năm nay, tại kỳ họp chuyên đề của HĐND TP HCM khóa 10, Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi đã giải trình báo cáo quy hoạch thành phố thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Đến năm 2030, 5 huyện ngoại thành không lên thành phố nhưng được đầu tư hạ tầng để đạt đô thị loại 3, sau đó mới xem xét mô hình phù hợp, theo ông Phan Văn Mãi.
Theo ông Mãi, từ nay đến năm 2030, TP HCM vẫn giữ nguyên 22 đơn vị hành chính và đô thị, bao gồm đô thị trung tâm ở khu hiện hữu, TP Thủ Đức, 16 quận, 5 huyện. Giai đoạn này, thành phố sẽ gia tăng nội lực cho các đô thị, đơn vị hành chính. Trong đó, địa phương tập trung định hình rõ nét mô hình thành phố trong thành phố đối với TP Thủ Đức. Với 5 huyện sẽ đầu tư hạ tầng để các địa phương đạt tiêu chuẩn đô thị loại 3.
Trước đó, TP HCM xây dựng Đề án đầu tư - xây dựng các huyện thành quận (hoặc thành phố thuộc TP HCM) giai đoạn 2021-2030. Song song đó, 5 huyện cũng xây dựng đề án riêng và đều đồng loạt mong muốn được lên thành phố trước năm 2030 với lý do khó đạt được các tiêu chí lên quận.
Trong tương lai, TP HCM sẽ có 5 vùng đô thị.
Theo quy hoạch chung giai đoạn 2030-2040, TP HCM có 5 vùng đô thị: gồm trung tâm, Thủ Đức, khu Nam, Tây Bắc, Tây Nam. Riêng Cần Giờ sẽ được nghiên cứu thêm để xác định là một khu riêng biệt hay nằm trong khu Nam.
"Sau năm 2030, nếu mô hình thành phố trong thành phố phát huy hiệu quả thì ba vùng gồm khu Nam, Tây Bắc, Tây Nam sẽ được tổ chức mô hình tương tự như TP Thủ Đức", ông Mãi nói.
Theo hồ sơ quy hoạch TP HCM thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 được các đại biểu HĐND thông qua, từ nay đến năm 2030, hệ thống đô thị của thành phố bao gồm: khu vực trung tâm (các quận nội thành đạt tiêu chuẩn của đô thị đặc biệt), TP Thủ Đức - đô thị loại 1 và 5 đô thị vệ tinh gồm Củ Chi, Hóc Môn, Bình Chánh, Nhà Bè, Cần Giờ - đô thị loại 3. Đây sẽ là cơ sở để nâng cấp lên thành phố.
Từ sau năm 2030, TP HCM sẽ có khu vực trung tâm (các quận nội thành) là đô thị đặc biệt và 4 đô thị trực thuộc gồm TP Thủ Đức, 3 đô thị vệ tinh loại 2 hoặc 3, gồm: phía Bắc (Hóc Môn - Củ Chi), phía Tây (Bình Chánh), phía Nam (huyện Nhà Bè, Cần Giờ và quận 7). Ranh giới chính thức của các đô thị trực thuộc TP HCM sẽ được xác định khi thành lập các đô thị này.