Vào ngày 1/2, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký ban hành sắc lệnh hành pháp áp thuế bổ sung 10% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc.
Bên cạnh đó, chính quyền Mỹ cũng áp dụng mức thuế 25% đối với hàng nhập khẩu từ Mexico và Canada (10% đối với năng lượng Canada).
Tổng thống Donald Trump đã công bố mức thuế nhập khẩu mới như "đòn đầu tiên" trong cuộc chiến thương mại với Trung Quốc. Ảnh: AFP
Hủy bỏ miễn trừ De minimis
Tờ Telegraph (Anh) nhận định, mức thuế mới của Tổng thống Mỹ Donald Trump có thể ngăn các nền tảng thương mại điện tử Shein và Temu của Trung Quốc làm tràn ngập thị trường Mỹ bằng quần áo và hàng hóa giá rẻ.
Những gã khổng lồ thời trang nhanh vốn dựa vào quy tắc De minimis - một đạo luật thương mại có từ hàng thế kỷ trước - để cung cấp sản phẩm với giá rất rẻ.
Quy tắc này cho phép hàng nhập khẩu có giá trị dưới 800 USD được miễn thuế nhập khẩu vào Mỹ, miễn là chúng được đóng gói và giao đến tận tay mỗi người mua.
Số lượng những lô hàng thương mại điện tử đã gia tăng khi các công ty từ Trung Quốc và những nước khác dựa vào quy tắc này để bán quần áo, đồ gia dụng, đồ dùng cho thú cưng, mỹ phẩm giá rẻ… cho người tiêu dùng Mỹ.
Nhưng các sắc lệnh hành pháp mới của Tổng thống Trump về việc áp thuế đối với Canada, Mexico và Trung Quốc đều có các điều khoản hủy bỏ miễn trừ De minimis đối với các gói hàng nhỏ.
Các chuyên gia nhận định, điều này có thể gây thiệt hại cho các công ty đang kinh doanh dựa vào biên lợi nhuận rất thấp, hoạt động theo mô hình "từ nhà máy đến người tiêu dùng".
Michael Sobolik - thành viên cấp cao tại tổ chức tư vấn Viện Hudson (Mỹ) nói với Telegraph rằng: "Nếu họ [các công ty nêu trên] hoạt động như hầu hết các công ty khác, tôi sẽ không ngạc nhiên nếu họ cố gắng chuyển [chi phí do tăng thuế] cho người tiêu dùng.”
"Nhưng họ thấy mình đang phải đối mặt với một thách thức khác, đó là giá trị đề xuất cho người tiêu dùng Mỹ và mức giá rẻ đến điên rồ của những sản phẩm này.”
"Người tiêu dùng Mỹ sẽ phải tự hỏi liệu họ có sẵn sàng trả giá cao hơn cho những hàng hóa này không?", Sobolik đặt câu hỏi.
Đáng chú ý, theo Telegraph, vào năm 2023, các chính trị gia Mỹ cũng từng chỉ trích việc các nền tảng xuất xứ từ Trung Quốc như Temu và Shein lạm dụng luật De minimis.
Temu và Shein đã tận dụng triệt để lỗ hổng này, cùng nhau chiếm gần 600.000 kiện hàng như vậy được vận chuyển đến Mỹ mỗi ngày, báo cáo điều tra của Quốc hội Mỹ cho biết.
Nghị sĩ Mike Gallagher thuộc đảng Cộng hòa, đại diện cho bang Wisconsin - người đứng đầu ủy ban điều tra của Quốc hội Mỹ - đã nói vào thời điểm đó rằng: "Temu và Shein đang xây dựng đế chế xung quanh lỗ hổng De minimis trong các quy tắc nhập khẩu của chúng ta [Mỹ], trốn thuế nhập khẩu và né tránh sự giám sát đối với hàng triệu mặt hàng mà họ bán cho người Mỹ."
"Chúng ta cần phải xem xét kỹ lưỡng lỗ hổng này. [De minimis] đang bị lạm dụng để làm mất cân bằng cuộc chơi với các công ty Mỹ", Gallagher nói thêm.
Công nhân trong một nhà máy dệt chuyên cung cấp hàng cho Shein, tại thành phố Quảng Châu, Trung Quốc. Ảnh: Getty
Một tỷ kiện hàng mỗi năm
Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ ước tính rằng họ phải xử lý hơn 1 tỷ kiện hàng áp dụng quy tắc De minimis mỗi năm.
Vào tháng 1/2025, chính quyền của cựu Tổng thống Joe Biden đã ban hành quy định vào phút chót để hạn chế De minimis, từ chối miễn trừ đối với các mặt hàng có tên trong các lệnh trừng phạt về thuế khác và yêu cầu các hãng vận chuyển toàn cầu phải xác định danh mục hàng hóa bằng mã thuế quan 10 chữ số.
Telegraph đưa tin, không rõ liệu Cơ quan Hải quan và Bảo vệ Biên giới Mỹ - hiện đang dưới sự chỉ đạo của tân Tổng thống Trump - có hành động để hoàn thiện quy định đó hay không.
Nhà nghiên cứu về châu Âu và Trung Quốc Klaus Larres tại tổ chức nghiên cứu Trung tâm Woodrow Wilson (Mỹ) cho biết chi phí về thuế sẽ được chuyển cho người tiêu dùng Mỹ, còn Temu và Shein có thể đổ lỗi cho Tổng thống Trump về việc tăng giá.
"Tôi nghĩ giá cả cho người tiêu dùng Mỹ sẽ tăng trước. Tôi không nghĩ rằng điều đó sẽ xảy ra vào ngày mai nhưng giá sẽ tăng", Larres nói.
"Và tôi nghĩ rằng phía Trung Quốc cũng sẽ chấp nhận điều đó, để người tiêu dùng Mỹ cảm nhận được ở mức cơ bản nhất những gì [Tổng thống] Trump đang làm.”
"Đó chắc chắn là chiến thuật, nhưng tôi không nghĩ rằng họ [Trung Quốc] muốn bắt đầu một cuộc trả đũa thực sự cho đến khi có điều gì đó nghiêm trọng hơn xảy ra", Larres nói thêm.
Vào ngày 3/2, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã tạm dừng áp thuế đối với Mexico và Canada trong vòng một tháng sau khi các bên đạt được thỏa thuận vào phút chót để thắt chặt biên giới nhằm ngăn chặn dòng người di cư và hoạt động buôn lậu ma tuý.
Thuế quan Mỹ áp đặt đối với Trung Quốc vẫn sẽ có hiệu lực từ 12h01 sáng ngày 4/2 theo giờ miền Đông nước Mỹ.