Mới đây, việc thị phần xe điện Tesla tại Đức giảm từ 23% tháng 1/2023 xuống còn 3,7% cùng kỳ năm 2025, tương đương mức giảm 84%, đã khiến nhiều chuyên gia bất ngờ. Xin được nhắc rằng Đức là thị trường cực kỳ thân thiện với xe điện do giá xăng dầu tại đây ngày càng đắt đỏ.
Thậm chí tại thị trường Trung Quốc, doanh số Tesla cũng giảm 11,5% vì bị BYD vượt mặt.
Trên thực tế doanh số của Tesla đang giảm trên mọi mặt trận quốc tế, lợi nhuận ngày càng mỏng do chính sách giảm giá để cạnh tranh. Tệ hơn nữa là việc Mỹ chấm dứt các chương trình hỗ trợ có thể khiến Tesla mất thêm hàng tỷ USD doanh số.
Tờ Fortune nhận định chính việc Elon Musk mải mê với công cuộc chỉnh đốn chính phủ Mỹ thông qua Bộ hiệu quả chính phủ (DOGE) đang khiến tình hình kinh doanh của Tesla ngày càng tệ.
Nhà đầu tư từng hy vọng canh bạc với Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ giúp Elon Musk vực dậy Tesla, nhưng thay vì giải quyết khó khăn ngành xe điện thì vị tỷ phú này lại bị xao nhãng bởi những vấn đề khác chẳng liên quan.
Giá cổ phiếu Tesla (USD) đã giảm dần sau cơn sốt hậu bầu cử
Thậm chí chính những yếu tố chính trị này lại đang ảnh hưởng đến doanh số của Tesla.
Kẻ thua cuộc?
"Tesla là kẻ thua cuộc lớn nhất về thị phần xe điện tại Đức tháng 1/2025 bất chấp đà tăng trưởng chung của thị trường", báo cáo UBS nêu rõ.
Doanh số Tesla tại Đức giảm đến 60% trong khi toàn thị trường xe điện tăng trưởng 53%.
Hiện chưa có dữ liệu từ thị trường Mỹ bởi Tesla không dùng đại lý bên thứ 3 để bán xe, bởi vậy báo cáo hàng quý của hãng này là số liệu duy nhất.
Đằng sau nguyên nhân ngày càng có nhiều thương hiệu xe điện ra mắt cạnh tranh thì theo tờ Fortune, chính quá khứ "thất hứa thật nhiều" cùng sự bỏ bê của Elon Musk đang khiến nhà đầu tư mất dần niềm tin.
Trước đây, CEO Elon Musk của Tesla đã tuyên truyền hãng xe điện này như một công ty khởi nghiệp công nghệ để tìm kiếm nguồn vốn. Thế nhưng sau khi mua lại Twitter-X và chen chân vào giới chính trị thì vị tỷ phú giàu nhất thế giới này không còn chú ý đến Tesla như những gì từng cam kết.
Giá cổ phiếu Tesla dù vẫn vượt xa bất kỳ nhà sản xuất ô tô nào khác nhưng đà tăng đã giảm tốc, cơn sốt hậu bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2024 đã dần trôi qua khi các báo cáo kinh doanh ảm đạm.
Xin được nhắc rằng trong cuộc họp báo cáo kết quả kinh doanh gần nhất, Elon Musk đã hứa hẹn về dự án xe điện tự lái, taxi robot cùng một năm 2025 "hoành tráng".
Thế nhưng tất cả những gì nhà đầu tư thấy từ đầu năm 2025 đến nay là câu chuyện Elon Musk chỉnh đốn chính phủ Mỹ, tranh cãi với quan chức, đi theo Tổng thống Donald Trump.
CEO Elon Musk luôn bị phân tâm bởi các doanh nghiệp khác của mình, như SpaceX, The Boring Company, Neuralink và nền tảng truyền thông xã hội X của mình, và giờ đây còn bị phân tâm hơn nữa bởi vai trò định hình lại chính phủ liên bang.
Ngay cả khi khoản tín dụng thuế xe điện vẫn còn hiệu lực, Tesla vẫn báo cáo mức giảm doanh số hàng năm đầu tiên vào năm 2024 khi phải đối mặt với sự cạnh tranh gia tăng từ các nhà sản xuất ô tô khác.
Bởi vậy việc chính phủ Mỹ loại bỏ hỗ trợ thuế sẽ khiến xe Tesla càng đắt hơn xe xăng.
Đó là chưa kể khoản thu hàng tỷ USD bán tín chủ carbon cho các đối thủ sản xuất xe xăng có nguy cơ mất trắng khi chính quyền Tổng thống Donald Trump xem xét loại bỏ các quy định khí thải nghiêm ngặt như thế này.
Ngoài ra, Tesla cũng sắp mất danh hiệu nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới vào tay BYD của Trung Quốc.
Thậm chí doanh số bán hàng của Tesla có thể bị ảnh hưởng bởi những yếu tố chính trị.
Đến đây, nhà đầu tư bắt đầu nhớ đến câu chuyện thường xuyên thất hứa của Elon Musk trong quá khứ và đặt câu hỏi về mối liên quan giữa đà tăng giá cổ phiếu với hiệu suất của công ty.
"Cổ phiếu Tesla tăng giá không liên quan gì đến hiệu suất tài chính của công ty trong quý vừa kết thúc hoặc triển vọng tăng trưởng trong năm tới. Tăng trưởng của cổ phiếu Tesla đã hoàn toàn tách biệt khỏi các yếu tố cơ bản trên thị trường chứng khoán", chuyên gia phân tích Ryan Brinkman của JPMorgan cho biết.
Bất chấp điều đó, Elon Musk vẫn liên tục cam kết rằng sẽ có ngày tổng vốn hóa Tesla lớn hơn 5 công ty đứng đầu thị trường hiện nay cộng lại. Vị CEO này còn cam kết mức doanh thu 10 nghìn tỷ USD từ công nghệ xe điện tự lái và Robot taxi.
Theo quan điểm của Musk, điều sẽ khiến Tesla trở nên có giá trị như vậy là chủ sở hữu xe điện tự lái sẽ sớm có thể cho thuê xe tự động, tương đương dịch vụ Uber do robot điều khiển, qua đó kiếm được tiền.
Tỷ phú Elon Musk lập luận rằng điều đó sẽ thay đổi toàn bộ thị trường xe hơi.
"Thật là điên rồ phải không", Elon Musk tự hào nói.
Lịch sử thất hứa
Theo Fortune, Elon Musk có một lịch sử dài về những lời cam kết đầy tham vọng để rồi trễ hẹn hoặc chưa thực hiện được.
Năm 2016, Elon Musk cho biết tính năng tự lái hoàn toàn, hay FSD sẽ được ra mắt vào năm 2017 trên xe điện của Tesla có thể giúp chủ sở hữu "gọi" xe của mình đến mà không cần tài xế trên xe.
Đồng thời vị tỷ phú này cho biết viễn cảnh lái xe tự động không cần con người sẽ chỉ còn 1-2 năm nữa là phổ biến.
Thế rồi đến năm 2019, dù công nghệ lái xe tự động chưa phổ biến như những gì Elon Musk nói, tỷ phú này tiếp tục dự đoán dịch vụ Robot taxi của Tesla sẽ có mặt vào năm 2020.
Trên thực tế, công nghệ FSD của Tesla đang bị Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia (NTSB) điều tra vì một loạt vụ tai nạn và vẫn cần một người ngồi sau vô lăng để sẵn sàng điều khiển xe chứ không hoàn toàn tự động.
Trong khi đó mẫu Robot taxi của Tesla mới chỉ ra mắt vào năm 2024, trễ hẹn 4 năm với lời cam kết của Elon Musk. Tuy vậy, việc sản xuất hàng loạt ra thị trường vẫn là dấu hỏi bởi Tesla không đưa ra được bất kỳ thời hạn hay chương trình cụ thể nào cho sản phẩm này.
Cổ phiếu Tesla đã tăng 50% kể từ phiên 5/11/2024 sau cuộc bầu cử vì các nhà đầu tư đặt cược rằng hãng xe điện sẽ hưởng lợi khi Elon Musk tiếp cận sớm Tổng thống Donald Trump. Tuy nhiên, giá cổ phiếu đã giảm 4% trong phiên sau thông tin doanh số tệ hại tại Đức.
*Nguồn: Fortune