Năm 2023, không lâu sau khi ChatGPT giúp AI tạo sinh trở nên phổ biến, một cuộc thăm dò trên diễn đàn ẩn danh Blind đã đặt nghi vấn thẳng thừng rằng, liệu vị trí kỹ sư phần mềm trẻ có bị ‘chết yểu’ hay không. Khoảng 42% trong số hơn 13.000 người chọn ‘Có’.
Tháng 10 năm ngoái, Sundar Pichai đã tự hào tuyên bố rằng AI đang viết hơn 25% mã mới tại Google. Mark Zuckerberg thừa nhận Meta sẽ xây dựng một kỹ sư AI, trong khi Giám đốc điều hành Salesforce thông báo đóng băng tuyển dụng các kỹ sư vào năm 2025.
Tất cả đặt ra câu hỏi, rằng các kỹ sư mới vào nghề sẽ đảm nhiệm vị trí gì nếu một số nhiệm vụ cơ bản được tự động hóa. Phần lớn đều suy đoán AI sẽ sớm khiến nhiều người mất việc.
AI đang làm nhiều tác vụ lập trình hơn cho các kỹ sư mới vào nghề. Ít nhất cho đến hiện tại, điều này đồng nghĩa với việc các nhà phát triển phải sáng tạo và giàu kinh nghiệm hơn để diễn giải và sử dụng hiệu quả AI.
“AI không thể hỗ trợ những gì nó không biết”, James Stanger, nhà truyền bá công nghệ chính tại CompTIA, một hiệp hội thương mại phi lợi nhuận cho ngành công nghiệp CNTT Mỹ, cho biết. “Tôi vẫn không nghĩ rằng AI có thể thay thế hoàn toàn một nhà phát triển giỏi. Tuy nhiên, nếu một nhà phát triển không đủ sáng tạo, AI có thể thay thế họ rất dễ dàng”.
Kỹ thuật phần mềm đã có từ những năm 1960, nhưng việc tuyển dụng chỉ bùng nổ vào những năm 90 với kỷ nguyên dot-com. Các trại huấn luyện lập trình trở nên phổ biến vào những năm 2010 khi nhu cầu về kỹ sư vượt xa nguồn cung. Theo Cục Thống kê Lao động, 1,9 triệu người đã làm việc với tư cách là nhà phát triển phần mềm, nhà phân tích đảm bảo chất lượng kiểm tra viên vào năm 2023. Cục này dự đoán rằng ngành này sẽ tăng trưởng 17% từ năm 2023 đến năm 2033, vượt xa mức trung bình toàn quốc là 4% cho tất cả các công việc.
Một phân tích từ CompTIA cho thấy tỷ lệ đăng tin tuyển dụng kỹ sư phần mềm đã giảm 50% từ tháng 1 đến tháng 12 năm 2023, phục hồi đôi chút vào cuối năm 2024. Trong khi các bài đăng tuyển dụng cho vị trí công nghệ, tài chính và kế toán, tiếp thị, truyền thông và sáng tạo đều ít đi, mức giảm đối với kỹ sư phần mềm là mạnh nhất. Một trong số những nguyên nhân là do các công ty công nghệ tuyển dụng quá mức trong đại dịch.
Một sự phân chia ngày càng lớn đang diễn ra liên quan đến trình độ kinh nghiệm. CompTIA phát hiện ra rằng tỷ lệ các vị trí kỹ thuật phần mềm mở tìm kiếm nhân viên mới vào nghề đã giảm kể từ tháng 1 năm 2023, chỉ còn hơn 20% từ gần 30%, trong khi các bài đăng việc làm cho những người có ít nhất 7 năm kinh nghiệm tăng lên. Các kỹ sư giàu kinh nghiệm dường như rất tự tin rằng AI sẽ không sớm thay thế con người.
Jeremy Chua, một kỹ sư phần mềm cho Phòng thí nghiệm AI tại công ty đầu tư mạo hiểm Georgian, chuyển sang tham khảo chatbot khi anh gặp vấn đề với mã hóa. Anh có thể tìm tới ChatGPT, Claude hoặc Stack Overflow để viết các ngôn ngữ lập trình mình không thông thạo.
Chua, người có hơn 1 thập kỷ kinh nghiệm, cho biết anh đã hoài nghi về việc liệu AI thế hệ mới có thể hỗ trợ mình trong công việc. Các dự án vốn tốn tới 1 tuần để hoàn thiện nay chỉ còn 1-2 ngày.
“Nó không thay thế tôi. Nó hỗ trợ tôi làm việc”, Chua nói với tôi.
Caleb Tonkinson, một kỹ sư tại công ty AI SmarterDx, cho biết AI đang thay đổi lập trình. Ông coi AI tương tự như các công cụ công nghệ khác đã có sẵn để giúp ích các kỹ sư.
“Các công ty tốt nhất và các kỹ sư phần mềm giỏi nhất hầu như luôn tận dụng các công cụ đó”, ông nói.
Cody Stewart, một kỹ sư phần mềm chính tại công ty CallRail, cho biết anh không sử dụng AI cho công việc nhưng có thể tận dụng nó để tìm câu trả lời cho những câu hỏi ngớ ngẩn.
“Tôi đã đọc một cái gì đó kiểu như, một là bạn áp dụng công cụ mới để bắt kịp thời đại, hai là để thời đại vượt qua bạn”, anh nói.
Năm ngoái, công ty khởi nghiệp Cognition AI đã phát hành rộng rãi một kỹ sư phần mềm hỗ trợ AI có tên là Devin, được thiết kế để xử lý lỗi và các yêu cầu tính năng nhỏ. Trong một video vào tháng 12, công ty mô tả Devin là “một kỹ sư mới vào nghề”.
Với nhiều lập trình viên thiếu kinh nghiệm, đôi khi họ còn không có cơ hội được giao những nhiệm vụ nhỏ có hỗ trợ bằng AI bởi các mã này thường chứa đầy lỗi khó phát hiện. Các nhà phát triển cấp cao đôi khi thích tự gõ code bằng AI để tự sửa hơn là giao việc cho một lập trình viên mới.
Nhiều người lo sợ AI sẽ ‘cướp’ việc của nhiều kỹ sư. Tại Boston, anh Dan Pickett đã quyết định tạm dừng các khóa học lập trình của mình vô thời hạn vào tháng 5/2024 vì tỷ lệ tìm được việc làm từng cao tới 90% nay đã giảm xuống dưới 60%.
“Đây là khoảng thời gian tồi tệ nhất cho lao động ngành công nghệ mà tôi từng thấy trong 25 năm qua”, giám đốc Venky Ganesan của quỹ đầu tư mạo hiểm Menlo Ventures cho hay.
Những công cụ AI mới như ChatGPT cùng hàng loạt sản phẩm khác khiến nhu cầu lao động gõ code không còn như trước. Bản thân anh Rendon - người đàn ông quyết định học lập trình-gõ code trong một khóa đào tạo để tìm một công việc có mức lương cao - sau khi tốt nghiệp đã không xin được bất cứ cuộc phỏng vấn nào. Nếu không thể xin việc, Rendon sẽ phải quay trở về làm thợ xây dựng - nghề trước đây của mình.
Theo: Business Insider, New York Times