Theo PetroVietnam, trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đối mặt với nhiều bất ổn, Việt Nam vẫn khẳng định vị thế khi trở thành một trong những quốc gia có tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh nhất thế giới năm 2024.
Đặc biệt, năm 2025 sẽ là dấu mốc quan trọng khi Việt Nam hướng tới hoàn thành các mục tiêu trong Kế hoạch Phát triển Kinh tế - Xã hội giai đoạn 2021-2025. Trong bức tranh kinh tế đầy triển vọng đó, ngành dầu khí tiếp tục đóng vai trò then chốt, mang lại nhiều cơ hội đầu tư hấp dẫn.
Theo nhận định của Công ty CP Chứng khoán Dầu khí (PSI), 7 nhóm ngành được đánh giá có tiềm năng lớn trong năm 2025 bao gồm: Ngân hàng, Dầu khí, Đầu tư công, Thép, Phân bón, Bán lẻ và Bất động sản.
Trong đó, ngành dầu khí đang tập trung vào các giải pháp đột phá về khoa học công nghệ, tiếp tục phát huy các thành tích đã đạt được của ngành cơ khí chế tạo dầu khí, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, nhằm tạo động lực tăng trưởng mới và nâng cao năng suất lao động.
Nhắc đến các bước tiến của ngành cơ khí chế tạo dầu khí, không thể không nhắc tới việc chế tạo thành công các chân đế giàn khai thác dầu, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong việc làm chủ công nghệ, nâng cao năng lực tự chủ và khẳng định vị thế của ngành dầu khí Việt Nam.

Ngành cơ khí chế tạo dầu khí của Việt Nam đạt được nhiều thành tựu đáng chú ý trong những năm qua. (Ảnh minh họa: Bing)
Từ kỳ tích công nghệ 4.000 tấn lớn nhất Việt Nam
Trong 15 năm trở lại đây, theo TTXVN, thành tựu nổi bật hàng đầu của ngành cơ khí chế tạo dầu khí là việc thi công thành công chân đế giàn khai thác Chim Sáo 4.000 tấn vào năm 2010, thuộc hàng "lớn nhất từ trước tới nay" tại Việt Nam thời điểm đó.
Đây là dự án do Công ty Dịch vụ cơ khí hàng hải (thành viên của Tổng công ty Cổ phần dịch vụ kỹ thuật dầu khí Việt Nam PTSC) trúng thầu cạnh tranh quốc tế, đồng thời cũng là dự án EPCI (thiết kế cơ sở - thiết kế chi tiết – mua sắm – chế tạo – lắp đặt – đấu nối và chạy thử) lớn nhất mà đơn vị này trúng thầu thực hiện.

Lãnh đạo Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và các bên liên quan tại lễ hạ thủy chân đế giàn khai thác Chim Sáo ngày 19/3/2010. Ảnh: VnEconomy
Đáng lưu ý, chân đế giàn khai thác Chim Sáo được chế tạo với công nghệ phức tạp và hiện đại, "chưa từng được áp dụng tại Việt Nam", nhưng được thực hiện hoàn toàn bằng nguồn lực trong nước của PTSC. Đây có thể xem là một kỳ tích của ngành cơ khí chế tạo dầu khí Việt Nam.
Theo Science Direct, việc chế tạo chân đế giàn khoan là một quá trình đầy thách thức, đòi hỏi trình độ công nghệ cao và sự chính xác tuyệt đối. Từ thiết kế kỹ thuật đến vật liệu, quy trình chế tạo và lắp đặt, mỗi bước đều yêu cầu sự tỉ mỉ và chuyên môn sâu
Do đó, việc Việt Nam chế tạo thành công chân đế giàn khoan 4.000 tấn là một bước tiến quan trọng, cho thấy khả năng làm chủ công nghệ cao trong lĩnh vực dầu khí, đồng thời nâng cao năng lực tự chủ của Việt Nam trong việc sản xuất thiết bị trọng yếu, giảm phụ thuộc vào nhập khẩu và tiết kiệm chi phí đáng kể.
Đến những siêu phẩm kích cỡ lớn
Một năm sau (2011), ngành cơ khí chế tạo dầu khí Việt Nam tiếp tục bứt phá với chân đế giàn khoan Đại Hùng 02 với trọng lương 4.832 tấn, gấp 3 lần một chân đế thông thường, lắp đặt ở độ sâu trên 100 mét nước lần đầu tiên do Việt Nam làm tổng thầu EPC, trực tiếp chế tạo, lắp đặt.
Đây là công trình do PVEP Đại Hùng làm chủ đầu tư, PVC-MS là nhà thầu chế tạo chân đế, Xí nghiệp Liên doanh Vietsovpetro làm tổng thầu (gói thầu trị giá 65 triệu USD bao gồm thiết kế, mua sắm, chế tạo, lắp đặt, đấu nối, vận hành thử…).
Công trình được hoàn thành sau gần 17 tháng thi công, với 1,35 triệu giờ làm việc.

Giàn khoan Đại Hùng 02 nhìn từ trên cao. Ảnh: Hoàng Hà/Báo Ảnh Việt Nam
Vietsovpetro cho biết, khối lượng, kích thước của công trình Đại Hùng 02 quá lớn khiến họ không thể sử dụng phương pháp hạ thủy truyền thống là dùng tàu cẩu nâng-hạ chân đế xuống biển. Thay vào đó, một phương pháp hoàn toàn mới đã được thực hiện.
Sà lan Vietsovpetro 05 đã được cải tạo để thực hiện nhiệm vụ vận chuyển và thả chìm chân đế giàn Đại Hùng 02 bằng phương pháp mới: đẩy chân đế từ sà lan xuống biển.
Ông Nguyễn Hữu Tuyến, Tổng giám đốc Vietsovpetro ở thời điểm đó cho biết, công trình giàn Đại Hùng 02 có quy mô lớn và phức tạp, qua rất nhiều nhà thầu nước ngoài triển khai, nhưng họ không thực hiện được.
"Chúng tôi nhận công trình này vào cuối năm 2009 và sau 17 tháng thi công, công tác chế tạo trên bờ đã hoàn tất, chân đế Đại Hùng 02 đã được hạ thủy an toàn. Điều này chứng minh cho thấy tiềm lực của người Việt Nam chúng ta là rất lớn, tinh thần dám nghĩ dám làm" - ông Tuyến nói.
Kinh nghiệm thu được đã tạo tiền đề cho Vietsovpetro tiếp tục đóng thành công chân đế Mộc Tinh (6.500 tấn) và chân đế Hải Thạch (7.500 tấn), chân đế Thiên Ưng (11.000 tấn), phá vỡ kỷ lục của chân đế Đại Hùng 02.

Lễ hạ thủy chân đế giàn BK Thiên Ưng ngày 29/6/2015. Ảnh: PetroVietnam
Trong khi đó, chia sẻ về hành trình làm chủ công nghệ chế tạo các chân đế giàn khoan trong một bài viết đăng trên website của PVC-MS năm 2015, ông Vũ Tuấn, quyền Giám đốc Xí nghiệp Dịch vụ Cảng PVC-MS ở thời điểm đó cho biết, trong quá khứ, tất cả các phần cấu thành của chân đế, bao gồm cả dầm chịu tải và sàn hạ cánh trực thăng, đều được sản xuất tại nhà máy ở Liên Xô và sau đó chuyển đến Việt Nam để lắp ráp.
Điều này gây ra những thách thức liên tục do phải phụ thuộc vào việc sản xuất từ Liên Xô, khiến cho chi phí tăng và tiến độ công việc không chủ động. Một mảnh nhỏ bị lạc hay chậm trễ có thể làm trì hoãn toàn bộ dự án.
Để giải quyết vấn đề này, đội ngũ kỹ sư của xí nghiệp đã nhanh chóng tiến hành nghiên cứu và phát triển, điều chỉnh công thức và thực hiện thử nghiệm nhiều lần, cuối cùng đã tìm ra cách tính toán và quy trình thích hợp.
Trong một lần, khi được mời đến nghiệm thu, các chuyên gia Liên Xô đã rất ngạc nhiên vì các thông số về kích thước, phương vị, chất lượng hàn trên các sản phẩm do Việt Nam làm đều đạt tiêu chuẩn.
Nhờ kinh nghiệm thu được, trong những năm sau đó, PVC-MS đã liên tục hoàn thiện và triển khai thành công nhiều chân đế giàn khoan và cơ sở công nghệ khác ra biển.

Chú thích ảnh
Công cụ khai phá "kho báu" số 5 châu Á
Theo hãng tin Sputnik (Nga), với trữ lượng dầu khí đứng thứ 26 thế giới, Việt Nam đã đạt được những bước tiến đáng kể trong ngành công nghiệp này. Cơ sở vật chất được đầu tư hiện đại, ngang tầm khu vực và quốc tế, từ khâu thăm dò, khai thác đến chế biến. Điều này đã giúp Việt Nam khẳng định vị thế trên bản đồ năng lượng toàn cầu.
Bên cạnh đó, theo đánh giá của Platts – một trong những website phân tích thị trường dầu khí uy tín hàng đầu thế giới, Việt Nam hiện đứng thứ 5-6 tại châu Á về tiềm năng dầu khí. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều khu vực chưa được khai phá đầy đủ, đặc biệt là các bẫy phi cấu tạo, vùng nước sâu, xa bờ và riềm các bể trầm tích. Những khu vực này tiềm ẩn nhiều cơ hội lớn, có thể hình thành các cụm mỏ hoặc mỏ nhỏ, nhưng hiện vẫn chưa được thăm dò và khai thác triệt để.
Nếu có sự đầu tư nghiêm túc và quyết tâm tập trung vào việc tìm kiếm, thăm dò, Việt Nam hoàn toàn có thể khai thác được nguồn tài nguyên dồi dào, góp phần nâng cao trữ lượng dầu khí quốc gia. Trong đó, các công cụ như chân đế giàn khoan đóng vai trò then chốt, không chỉ tạo nền tảng vững chắc cho hoạt động khai thác ở vùng nước sâu, xa bờ mà còn giúp khai phá hiệu quả các bẫy phi cấu tạo và mỏ nhỏ tiềm năng.
Nhờ áp dụng công nghệ hiện đại, chân đế giàn khoan giúp rút ngắn thời gian thi công, giảm chi phí và nâng cao độ an toàn. Điều này mở ra cơ hội lớn để khai thác nguồn tài nguyên dầu khí dồi dào, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng và thúc đẩy sự phát triển bền vững của đất nước.
Nhật Minh