Nữ sinh luôn mặc áo dài tay kín mít, cha mẹ bàng hoàng phát hiện sự thật

Tự rạch tay để giải tỏa tâm trạng

Ngày 10/3, chia sẻ với báo chí, bác sĩ Nguyễn Việt Hà, Viện Sức khỏe Tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, nữ sinh 15 tuổi được đưa đến viện khám, sau khi các bạn phát hiện cô bé đang tự rạch tay trong nhà vệ sinh, đã báo cho thầy cô và bố mẹ.

"Dọc cánh tay của bệnh nhân rất nhiều vết rạch cũ, mới, cho thấy em đã rất nhiều lần tự làm tổn thương bản thân", bác sĩ Hà cho biết.

Cánh tay chằng chịt vết rạch của bệnh nhân (Ảnh: Bác sĩ cung cấp).

Khai thác bệnh sử, bệnh nhân sinh trong gia đình có bố làm nghề tự do, mẹ là giáo viên nhưng lại có nhiều xung đột, bạo lực. Cô bé nhiều lần chứng kiến bố đánh mẹ, mà như cô nói với bác sĩ "ám ảnh không thể nào quên".

Hai bố mẹ bệnh nhân mải tập trung lo kinh tế, cô bé có chị gái nhưng hai chị em cũng không thân thiết. Cuộc sống thiếu sự kết nối với thành viên trong gia đình khiến nữ sinh trở nên ít nói, khó hòa nhập với mọi người. Cô bé thường xuyên bị bạn bè trêu chọc vì nhút nhát, lầm lì, khó hòa nhập nên lại càng thu mình hơn.

Những trẻ có hành vi tự làm tổn thương bản thân thường tăng dần hành vi này để giải tỏa cảm xúc tiêu cực (Ảnh: Bác sĩ cung cấp).

Từ năm lớp 8, nữ bệnh nhân đã biết về hành vi tự rạch tay để giải tỏa tâm trạng, sau khi tham gia một số diễn đàn. Cô bé cũng tự mua dao lam về để trong phòng, chưa dám rạch nhưng thường xuyên nghĩ về hành vi này.

"Vào giữa năm lớp 8, bệnh nhi bị điểm kém nên bị mẹ mắng nhiếc. Em cảm thấy thất bại, tức giận… và đây là lần đầu tiên em rạch cánh tay mình. Bệnh nhi tâm sự khi rạch thấy ít đau, mà còn giải tỏa căng thẳng, thấy nhẹ nhõm hơn", bác sĩ Hà cho biết.

Bệnh nhi cũng luôn mặc áo dài tay để che giấu vết thương. Thời gian gần đây, cảm xúc của bệnh nhân tệ hơn nhiều, thường xuyên buồn chán, mệt mỏi, không muốn làm gì, giảm sự tập trung, luôn có ý nghĩ tiêu cực, ăn kém ngon, đêm ngủ khó vào giấc, nhiều lần rạch tay và nghĩ rạch sâu hơn để tìm đến cái chết.

Sau lần "vượt rào" đầu tiên, bệnh nhi liên tục rạch tay rất nhiều lần để giải thoát khỏi cảm xúc tiêu cực và dần trở thành phản xạ mỗi khi gặp khó khăn gì. Khi đi học, em cũng mang theo một con dao nhỏ trong cặp sách và trong một lần thực hiện hành vi này ở trong nhà vệ sinh, các bạn đã phát hiện, báo thầy cô và gia đình.

Bệnh nhân được chẩn đoán trầm cảm nặng, không triệu chứng loạn thần, có hành vi tự gây thương tích và ý tưởng tự sát.

Nỗi đau che giấu sau cánh tay áo

Bác sĩ chuyên khoa II Nguyễn Hoàng Yến, Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, hành vi tự gây thương tích ở vị thành niên là hành vi tự gây ra những tổn thương trên cơ thể, không có ý định tự sát. Hành vi do bệnh nhân chủ định gây ra, từ vết cào, cấu, cắt, véo.. đến thâm tím, sẹo chằng chịt trên cơ thể.

Các bác sĩ chia sẻ về hành vi tự làm tổn thương bản thân ở tuổi vị thành niên (Ảnh: Tú Anh).

Các bệnh nhân thường có cảm xúc tiêu cực trước khi thực hiện hành vi, như căng thẳng, buồn bã, chán nản. Sau khi thực hiện hành vi này giúp họ thoải mái, dễ chịu, giảm căng thẳng.

"Các em này thường gia nhập nhóm, cộng đồng có hành vi tương tự", bác sĩ Yến cho biết.

Bác sĩ chuyên khoa II Ngô Văn Tuất, Viện Sức khỏe Tâm thần, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, thường ở giai đoạn trẻ chuẩn bị thi và sau khi thi hay có hành vi này nhất.

"Có những đợt, có 6-7 em cùng nhập viện. Các cháu thường có hội nhóm, có "nhạc trưởng" hô và các bạn cùng thực hiện hành vi tự gây thương tích cho bản thân. Khi nhập viện, chúng tôi phải tách các cháu ra, đặc biệt là người "dẫn đầu" để tránh các hành vi tiêu cực", bác sĩ Ngô Văn Tuất chia sẻ.

Theo bác sĩ Yến, hành vi tự gây ra những tổn thương trên cơ thể có thể gặp ở mọi lứa tuổi, thường xuất hiện ở lứa tuổi vị thành niên và gặp ở nữ nhiều hơn nam. Khoảng 15-20% thanh niên có hành vi tự gây thương tích có rối loạn tâm lý đi kèm.

"Những dấu hiệu có thể nhận biết trẻ có hành vi này như: Trên da trẻ xuất hiện các vết bầm tím bất thường, vết cào cấu da, vết thâm, vết rạch tay; trẻ hay ở lâu một mình chỗ kín như nhà tắm; thường xuyên mặc áo dài tay...

Khi phát hiện các vết rạch, thường là ở mặt trong cánh tay, cẳng tay, mặt trong đùi - đây là những vùng da mỏng, trẻ cảm nhận đau dễ dàng, dễ che giấu", bác sĩ Yến cho biết.

"Nữ sinh trên sau 30 ngày điều trị, tình trạng cải thiện, trẻ nhận thức được hành vi nguy hiểm, vừa được xuất viện điều trị ngoại trú. Các cháu vẫn luôn có sự kết nối với bác sĩ điều trị, có cháu chuẩn bị có hành vi gây thương tích vẫn báo cho bác sĩ và có những lần chúng tôi kịp ngăn chặn", bác sĩ Yến thông tin.

Bác sĩ Yến cho biết, khi trẻ có hành vi tự làm tổn thương bản thân thường có xu hướng lặp lại, khó kiểm soát. Vì thế, trẻ em trong lứa tuổi này, người lớn cần hết sức quan tâm, để ý để kịp thời phát hiện các dấu hiệu bất thường để cho trẻ đi khám, ngoài điều trị bằng thuốc, trẻ sẽ được trị liệu tâm lý.

Cha mẹ cũng cần thường xuyên trao đổi, chia sẻ, trò chuyện với trẻ, cùng trẻ tham gia các hoạt động thể dục thể thao để tăng sự kết nối, trẻ cởi mở hơn với bố mẹ, phòng các hành vi tiêu cực.