Thói quen của nhiều người Việt sau khi ăn gây hại không ngờ

Khi bạn đi ngủ, cơ thể tập trung vào việc nghỉ ngơi và phục hồi, không phải tiêu hóa. Việc vừa ăn xong đã nằm hoặc ngủ luôn có thể làm gián đoạn quá trình tiêu hóa, dẫn đến khó chịu, các vấn đề về dạ dày và rối loạn trao đổi chất.

Theo thời gian, điều này có thể dẫn đến tăng cân và các tình trạng sức khỏe liên quan.

"Kích thước của bữa ăn rất quan trọng. Các bữa ăn lớn thường khó xử lý hơn đối với hệ tiêu hóa, đặc biệt là ở tư thế nằm ngửa", Tiến sĩ Madhankumar, bác sĩ phẫu thuật tiêu hóa tại iCliniq, chia sẻ với Verywell.

Nằm ngay sau khi ăn không phá hỏng hệ tiêu hóa ngay lập tức nhưng thói quen này sẽ gây hại về lâu dài (Ảnh minh họa: Shutterstock).

Rủi ro sức khỏe khi vừa ăn xong đã nằm ngay

Tiến sĩ Jesse Houghton, chuyên gia về nội khoa và tiêu hóa, Giám đốc Y khoa cao cấp về Tiêu hóa tại Trung tâm Y tế Nam Ohio, cho biết, đi ngủ sau khi ăn nhẹ không phải là vấn đề lớn, nhưng ngủ sau bữa ăn lớn có thể dẫn đến nhiều triệu chứng, đặc biệt là đối với những người mắc các tình trạng như thoát vị hoành, béo phì và ngưng thở khi ngủ.

Sau đây chỉ là một số vấn đề mà bạn có thể gặp phải nếu vừa ăn xong đã nằm luôn:

- Khó tiêu và trào ngược axit

Tư thế ngả lưng khiến axit dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra chứng khó tiêu hoặc trào ngược axit. TS Madhankumar cho biết cảm giác này giống như cảm giác khó chịu hoặc nóng rát ở cổ họng.

- Rối loạn giấc ngủ

Nếu bạn bị trào ngược axit, chất lượng giấc ngủ cũng có thể bị ảnh hưởng. Tiến sĩ Jade Wu, chuyên gia y học giấc ngủ hành vi, cho biết, ăn một bữa thịnh soạn ngay trước khi đi ngủ cũng có thể khiến quá trình trao đổi chất hoạt động mạnh và có thể làm tăng nhiệt độ cơ thể cao hơn mức tối ưu cho giấc ngủ.

- Tăng cân

Theo thời gian, tác động của việc tiêu thụ quá nhiều calo ngay trước khi quá trình trao đổi chất chậm lại vào ban đêm có thể góp phần gây tăng cân. TS Houghton cho biết điều này có thể làm tăng nguy cơ mắc các tình trạng sức khỏe khác như bệnh tim, tiểu đường và cholesterol cao.

Một nghiên cứu năm 2015 cho thấy những người làm ca đêm tiêu thụ nhiều calo hơn tổng lượng calo hàng ngày sau bữa tối có tỷ lệ thừa cân, béo phì bụng, triglyceride cao và mức cholesterol cao hơn những người làm ca ngày. Đồng thời, họ cũng có các vấn đề về sức khỏe như rối loạn dung nạp đường huyết (glucose) và suy giảm chức năng thận.

Khi nào bạn nên ngừng ăn trước khi ngủ?

Khi nào nên ngừng ăn trước khi đi ngủ tùy thuộc vào những gì bạn định ăn. Theo TS Houghton, các loại thực phẩm và đồ uống khác nhau mất khoảng thời gian khác nhau để đi từ dạ dày đến ruột non.

Các chất lỏng trong suốt như nước và nước trái cây đi qua dạ dày nhanh nhất. Các chất lỏng nguyên chất, như sinh tố protein và cà phê với kem, sẽ mất nhiều thời gian hơn. Thực phẩm rắn, đặc biệt là thực phẩm nhiều chất béo, là loại tiêu hóa chậm nhất.

"Bạn nằm xuống ngủ càng lâu sau khi ăn thì càng tốt. Nguyên tắc chung là đợi ít nhất nửa giờ sau khi uống chất lỏng và ít nhất hai đến ba giờ sau khi ăn thức ăn rắn trước khi bạn đi ngủ vào ban đêm", TS Houghton nói.

Theo TS Madhankumar, thời gian chờ từ hai đến ba giờ sẽ giúp hệ tiêu hóa có đủ thời gian để xử lý bữa ăn một cách hiệu quả, giúp bạn ít có khả năng bị trào ngược axit hoặc khó tiêu.

Nếu bạn phải ăn trước khi ngủ thì sao?

Nếu công việc hoặc lịch trình khiến bạn phải ăn một bữa tối muộn và đi ngủ ngay sau đó, hãy ăn nhẹ và đơn giản.

"Những bữa ăn nhỏ hơn, ít chất béo là tốt nhất vì chúng ít có khả năng làm căng dạ dày và dễ tiêu hóa hơn", TS Houghton nói.

TS Madhankumar gợi ý nên chọn những thực phẩm dễ tiêu hóa, chẳng hạn như protein nạc (gà nướng, cá và gà tây), cũng như rau, các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt và các loại đậu. Cố gắng tránh những thực phẩm nặng, cay hoặc nhiều chất béo, tất cả đều có thể gây trào ngược axit, khó tiêu và khó chịu.

Uống nước cũng có thể cải thiện tiêu hóa, nhưng lạm dụng có thể dẫn đến trào ngược và nôn, chưa kể đến việc phải đi vệ sinh vào giữa đêm.

Nếu có thể, hãy đứng thẳng ít nhất 30 phút sau khi ăn để giảm nguy cơ trào ngược axit khi đi nằm. Đi bộ một đoạn ngắn, cũng có thể giúp tiêu hóa tốt hơn.

Ăn quá gần giờ đi ngủ có thể dẫn đến trào ngược axit, khó tiêu, ngủ kém và thậm chí tăng cân.

Các chuyên gia khuyên bạn nên đợi hai đến ba giờ sau khi ăn thức ăn rắn trước khi đi ngủ. Nếu bạn phải ăn một bữa và đi ngủ ngay sau đó, hãy ăn thứ gì đó nhẹ và ít chất béo và cố gắng giữ thẳng người trong ít nhất 30 phút trước khi đi ngủ.