Dân số toàn cầu chưa được tính đúng, tính đủ?
Nghiên cứu mới cho thấy chính phủ các nước, tổ chức quốc tế và các nhà nghiên cứu có thể đã đánh giá thấp đáng kể số lượng người đang sống trên Trái đất.
Nhà cửa thưa thớt tại làng chài Arnarstapi ở Iceland - Ảnh: BUSTRAVEL ICELAND/DANNI ARNDT
Nguyên nhân, theo các nhà nghiên cứu tại Đại học Aalto (Phần Lan), là do hầu hết các bộ dữ liệu đều đánh giá thấp đáng kể số lượng người sinh sống tại vùng nông thôn - khu vực vốn khó theo dõi và báo cáo số liệu chính xác.
Nhóm nghiên cứu đã phân tích năm bộ dữ liệu
Vị trí 307 vùng nông thôn trong nghiên cứu - Ảnh: AALTO UNIVERSITY
"Lần đầu tiên, nghiên cứu của chúng tôi cung cấp bằng chứng cho thấy một tỉ lệ đáng kể dân số nông thôn có thể bị thống kê thiếu trong các bộ dữ liệu dân số toàn cầu", ông Josias Lang-Ritter, một trong các tác giả của nghiên cứu, cho biết.
Nhóm cũng rất ngạc nhiên khi thấy dân số thực tế sống tại các vùng nông thôn cao hơn nhiều so với con số được ghi nhận trong dữ liệu dân số toàn cầu. Tùy vào bộ dữ liệu, dân số nông thôn bị đánh giá thấp hơn từ 53% - 84% trong giai đoạn nghiên cứu.
Kết quả này đáng chú ý do các bộ dữ liệu nói trên được sử dụng trong hàng ngàn nghiên cứu và hỗ trợ việc chính phủ các nước đưa ra các quyết định liên quan, song độ chính xác của chúng vẫn chưa được đánh giá một cách có hệ thống.
Tuy nhiên, không phải ai cũng bị nghiên cứu này thuyết phục. Ông Stuart Gietel Basten, làm việc tại Đại học Khoa học và Công nghệ Hong Kong (Trung Quốc), cho rằng phát hiện này không thể được áp dụng trên toàn cầu do có nhiều số liệu tập trung tại Trung Quốc và các nơi khác ở châu Á và các nước như Phần Lan, Úc, Thụy Điển... có hệ thống đăng ký dân số tinh vi.
Dù vậy, nghiên cứu nói trên cũng nêu bật những vấn đề về cách thu thập dữ liệu dân số từ các vùng nông thôn, đặc biệt là ở các nước đang phát triển cũng như những nơi bị khủng hoảng và các vùng chưa được công nghiệp hóa.
Nếu chúng ta muốn hiểu rõ hơn về hành tinh của mình, việc giải quyết các khoảng trống dữ liệu như vậy là điều cần thiết. Việc lập bản đồ dân số chính xác hơn có thể dẫn đến phân bổ tài nguyên tốt hơn, cải thiện quy hoạch cơ sở hạ tầng và hiểu biết sâu hơn về cuộc sống con người.
Nghiên cứu được đăng trên tạp chí Nature Communications.
Dân số toàn cầu đạt 8 tỉ người hôm nay