Dù Nga và Ukraine đã đưa ra cam kết trong các cuộc đàm phán riêng Mỹ - Ukraine và Mỹ - Nga, nhưng sự ngờ vực sâu sắc vẫn đang tồn tại.
Quân nhân Ukraine dùng hệ thống tên lửa phòng không vác vai khi họ dò tìm các mục tiêu trên không ở tây bắc Biển Đen trong suốt xung đột Nga - Ukraine - Ảnh: AFP
Ngày 25-3, sau ba ngày đàm phán căng thẳng tại Saudi Arabia, Nhà Trắng thông báo Mỹ đã đạt được các thỏa thuận riêng với Ukraine và Nga về việc tạm dừng các cuộc tấn công ở Nga nêu thời điểm có thể ngừng bắn ở Biển ĐenĐỌC NGAY
Có một điều đáng chú ý là theo kết quả đàm phán do Nhà Trắng công bố, Mỹ cam kết "sẽ giúp khôi phục khả năng tiếp cận của Nga đối với thị trường toàn cầu trong lĩnh vực xuất khẩu nông sản và phân bón, giảm chi phí bảo hiểm hàng hải, tăng cường khả năng tiếp cận các cảng và hệ thống thanh toán phục vụ các giao dịch này".
Ông Zelensky cho rằng hứa hẹn nói trên của Mỹ "làm suy yếu lập trường và các lệnh trừng phạt". Việc dỡ bỏ các biện pháp hạn chế đối với hoạt động xuất khẩu nông sản của Nga sẽ cần sự chấp thuận của Liên minh châu Âu - điều khó có thể xảy ra vào thời điểm hiện tại.
Mặc dù các thỏa thuận này có thể là bước đột phá trong nỗ lực của chính quyền ông Trump nhằm đạt được thỏa thuận ngừng bắn, thậm chí là ngừng bắn hạn chế, nhưng họ dường như không nhận được sự nhượng bộ to lớn nào từ Nga.
Điện Kremlin tuyên bố sẽ không tuân thủ lệnh ngừng bắn ở Biển Đen trừ khi ngân hàng nông nghiệp nhà nước và các tổ chức tài chính khác của Nga liên quan bán buôn lương thực được tái kết nối với hệ thống thanh toán quốc tế.
Ngoài ra, Matxcơva cũng yêu cầu các công ty phương Tây nối lại việc cung cấp thiết bị nông nghiệp cho Nga, đồng thời kêu gọi dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với tàu thuyền và hoạt động buôn bán lương thực cũng như các biện pháp hạn chế áp đặt lên các nhà sản xuất phân bón và thực phẩm của nước này.
"Tôi nghĩ Nga muốn kết thúc cuộc chiến này, nhưng có thể họ đang cố tình trì hoãn. Tôi cũng từng làm như vậy trong nhiều năm" - Tổng thống Mỹ Donald Trump thừa nhận trên Đài Newsmax ngày 25-3.
Tình báo Mỹ vẫn coi Nga là mối đe dọa
Mặc dù Mỹ đã thay đổi đáng kể cách tiếp cận trong những tuyên bố về Nga, nhưng báo cáo thường niên về các mối đe dọa toàn cầu do các cơ quan tình báo Mỹ công bố vào ngày 25-3 vẫn coi Nga là "mối đe dọa tiềm tàng lâu dài đối với quyền lực, sự hiện diện và lợi ích toàn cầu của Mỹ".
Báo cáo nhận định Nga đang chiếm ưu thế trong cuộc chiến ở Ukraine và có đòn bẩy lớn hơn trong việc gây sức ép buộc Ukraine cùng các đồng minh của Kiev phải đàm phán "một cái kết cho cuộc chiến theo hướng mang lại cho Matxcơva những nhượng bộ mà họ đang tìm kiếm".
Nga bắn hạ drone Ukraine tại Biển Đen ngay sau cam kết đình chiến
Nga bắn hạ drone Ukraine trên vùng Biển Đen trong bối cảnh chưa rõ khi nào và như thế nào để các thỏa thuận Biển Đen có hiệu lực.
Nga nêu thời điểm có thể ngừng bắn ở Biển ĐenĐỌC NGAY
Nga bắn hạ drone Ukraine tại Biển Đen ngay sau cam kết đình chiến