Thảm hoạ Italy

Spalletti chưa thể giúp tuyển Italy chơi khởi sắc.

Một màn trình diễn bạc nhược, thiếu sức sống, không có phản ứng - đó không còn là tai nạn, mà là triệu chứng của một tập thể mất phương hướng, thiếu niềm tin và rệu rã cả về tinh thần lẫn chiến thuật. Và trên tất cả, đó là lời cáo trạng dành cho Spalletti - người từng được kỳ vọng sẽ mang lại cuộc cách mạng cho Azzurri.

Không còn “khoảng trống chuyển giao”

Italy không thiếu lý do để bào chữa cho những thất bại. Chấn thương, lịch thi đấu dày đặc, sự từ chối lên tuyển của Acerbi hay sự xuống cấp của một thế hệ cầu thủ từng được coi là “kém tài nhất nhiều năm qua”… tất cả đều có phần đúng. Nhưng bóng đá không dành cho những người chỉ biết tìm kiếm lý do. Và khi đội bóng liên tiếp sa sút, thì mọi lời giải thích đều chỉ còn là vỏ bọc cho sự bất lực.

Ở Napoli, Spalletti từng biến một đội bóng hỗn loạn thành nhà vô địch Serie A sau hơn ba thập kỷ. Nhưng phép màu ấy không thể tái lặp ở cấp độ đội tuyển. Lý do? Ở CLB, Spalletti có thời gian, môi trường và quyền lực tuyệt đối để rèn luyện chiến thuật, áp đặt triết lý, điều chỉnh từng chi tiết nhỏ nhất. Còn ở đội tuyển quốc gia - nơi các đợt hội quân chỉ diễn ra ngắn ngủi - mọi thứ buộc phải đơn giản hóa, tinh gọn và tối ưu. Spalletti, với phong cách cầu kỳ và những “mã chiến thuật” phức tạp, đã không thể truyền tải được tinh thần đó đến các học trò.

Trong suốt các trận đấu gần đây, Italy dưới thời Spalletti luôn nhập cuộc chệch choạc. Trận cuối vòng bảng EURO gặp Pháp, các cầu thủ thi đấu rối loạn và thiếu tự tin. Đến loạt trận Nations League, họ vẫn không thể cải thiện khả năng tiếp cận trận đấu. Và trong thất bại trước Na Uy, mọi thứ chạm đáy: cả trận không có cú sút trúng đích đáng kể cho đến phút bù giờ, đội hình vỡ vụn, phản xạ phòng ngự yếu kém, và không một chút kháng cự sau khi bị dẫn bàn.

Điều đáng lo hơn cả là sự thiếu kết nối giữa cầu thủ và HLV. Những điều chỉnh chiến thuật từ bên ngoài - dù là thay đổi sơ đồ ba hay bốn hậu vệ - không còn tạo ra hiệu ứng tích cực. Cầu thủ không hiểu, hoặc không muốn hiểu, những chỉ đạo từ ban huấn luyện. Và khi tiếng nói của HLV không còn trọng lượng trong phòng thay đồ, mọi khủng hoảng sẽ lan rộng như vết dầu loang.

Spalletti có nguy cơ bị sa thải.

Spalletti từng thừa nhận rằng tại EURO đã “nhồi nhét quá nhiều vào đầu cầu thủ”. Nhưng sau đó, thay vì điều chỉnh, nhà cầm quân này lại tiếp tục sa vào mê cung chiến thuật của chính mình. Tập trung ngắn hạn nhưng lại yêu cầu cầu thủ tiếp thu hệ thống phức tạp - đó là công thức cho sự hỗn loạn. Và điều này lý giải vì sao Italy hiện tại không chỉ đá dở, mà còn đá với trạng thái mơ hồ, thiếu sinh khí.

Một Italy không bản sắc - không bản lĩnh - không bản lĩnh

Điều khiến người hâm mộ Italy lo lắng không chỉ là kết quả, mà là tinh thần. Truyền thống của bóng đá Italy là phòng ngự chặt, phản công sắc bén, ý chí thép và bản lĩnh khi bị dồn vào chân tường. Nhưng tất cả những giá trị đó đang dần biến mất. Trong 5 trận gần nhất, đội bóng để thủng lưới tới 11 bàn - một con số đáng báo động với một đội bóng từng xem phòng ngự là “quốc bảo”.

Tuyển Italy vừa trải qua trận đấu thảm hoạ trước Na Uy tại vòng loại World Cup 2026.

Không một sơ đồ nào giúp hàng thủ ổn định. Sự xáo trộn liên tục nơi tuyến phòng ngự khiến thủ môn - dù là Donnarumma hay Vicario - luôn phải đối mặt với sóng gió. Những bàn thua từ bóng chết ngày một nhiều, cho thấy Italy đã đánh mất sự tập trung và tổ chức vốn là niềm tự hào truyền thống.

Còn hàng công? Lối đá hoa mỹ, tự do, bay bổng từng giúp Napoli của Spalletti mê hoặc cả châu Âu giờ đây chỉ còn là dư âm xa vời. Những khoảnh khắc tích cực chỉ đến trong vài phút ngắn ngủi: hiệp hai trước Đức, một hiệp đấu ấn tượng trước Bỉ, hay chiến thắng trước Pháp. Nhưng đó là những điểm sáng lẻ loi trong chuỗi tối tăm kéo dài. Không có một cầu thủ nào được nâng tầm. Không có một miếng đánh chiến thuật nào gây bất ngờ. Không có một cá tính nào thực sự tỏa sáng.

Luciano Spalletti là một HLV lớn. Ông từng đưa Roma, Inter, Napoli đến những cột mốc lịch sử, với tư duy chiến thuật được giới chuyên môn đánh giá rất cao. Nhưng ở đội tuyển, ông chưa bao giờ thật sự khẳng định được bản thân. Không một sự đột phá nào, không một “khoảnh khắc thiên tài” nào xuất hiện. Và tệ hơn, Spalletti không còn là người truyền cảm hứng - thứ tối quan trọng ở môi trường nơi HLV không thể kiểm soát cầu thủ hàng ngày.

Italy không cần một nhà hiền triết, cũng không cần một nhà toán học chiến thuật. Họ cần một người truyền lửa, tạo bản sắc, gắn kết tập thể và định hình con đường. Spalletti có thể là người đó - nhưng nếu tiếp tục đi theo lối mòn hiện tại, ông sẽ sớm gia nhập danh sách những người thất bại trên ghế nóng Azzurri.

Bóng đá Italy từng vươn lên từ đống tro tàn không ít lần. Nhưng để tái sinh, trước hết phải dám nhìn thẳng vào sự thật: đội tuyển hiện tại không có hồn - và người chịu trách nhiệm lớn nhất chính là HLV.