Zhenli Ye Gon là một doanh nhân gốc Hoa mang quốc tịch Mexico. Ông từng là CEO công ty dược phẩm Unimed Pharm Chem Mexico. Ông nổi tiếng không chỉ vì sở hữu khối tài sản khổng lồ mà còn vì vụ tịch thu tiền mặt lớn nhất trong lịch sử Mexico.
Ngày 15/3/2007, cảnh sát Mexico đột kích căn biệt thự của Ye Gon tại khu Lomas de Chapultepec, thủ đô Mexico City. Họ thu giữ số tiền mặt khổng lồ lên tới 207 triệu USD (khoảng 4.968 tỷ VNĐ), 18 triệu peso Mexico (khoảng 18 tỷ đồng), 200.000 euro (khoảng 5,8 tỷ đồng) và 113.000 đô la Hồng Kông (khoảng 345 triệu đồng).
Ngoài tiền mặt, cảnh sát còn thu giữ 11 đồng vàng centenario (mỗi đồng chứa 37,5g vàng nguyên chất), nhiều trang sức chưa rõ giá trị, hai biệt thự trị giá khoảng 20 triệu peso, 7 xe ô tô, kho chứa hóa chất.
Zhenli Ye Gon sinh năm 1963 tại Thượng Hải. Ông trở thành công dân Mexico vào năm 2002 và nhanh chóng nổi lên như một doanh nhân giàu có.
Ông được cấp phép nhập khẩu các hợp chất chứa pseudoephedrine và ephedrine. Chất này vừa được dùng trong thuốc cảm, vừa là thành phần sản xuất chất kích thích. Trong giai đoạn 2002–2004, công ty Unimed của ông đã được phép nhập khẩu hàng nghìn tấn chất này từ các nước như Trung Quốc, Đức, Anh, Mỹ...
Tuy nhiên, sau khi giấy phép nhập khẩu hết hiệu lực vào tháng 7/2005, Ye Gon bị cáo buộc vẫn tiếp tục nhập lậu ít nhất 4 lô hàng trong năm 2005–2006. Mỹ khởi tố ông vào năm 2007 với cáo buộc âm mưu sản xuất methamphetamine để đưa vào Mỹ. Tuy nhiên, vụ án tại Mỹ bị hủy bỏ vào năm 2009 vì thiếu chứng cứ và nhân chứng chủ chốt rút lời khai.
Ye Gon liên tục khẳng định mình vô tội, cho rằng số tiền nói trên không phải do buôn chất cấm mà giữ hộ một quan chức Mexico để phục vụ bầu cử. Giới chức Mỹ mô tả ông là "một doanh nhân cực kỳ tinh vi". Dù vậy, năm 2016, sau gần 9 năm đấu tranh pháp lý, Ye Gon bị dẫn độ về Mexico để tiếp tục hầu tòa.
Sau 6 năm kể từ vụ bắt giữ và tịch thu đầu tiên, dù có nhiều người bị bắt liên quan đến vụ việc này nhưng chưa ai bị kết án, dù ở Mỹ hay Mexico.
Tổng hợp