Trang tin Kinh tế Hàng ngày (NBD) của Trung Quốc đưa tin, vào tháng 1/2024, bộ phim tài liệu đặc biệt "Kiếm sắc bảo vệ thương mại tự do II" do Ủy ban Kiểm tra và Giám sát Kỷ luật tỉnh Hải Nam (Trung Quốc) phối hợp với Đài Phát thanh và Truyền hình Hải Nam sản xuất đã được phát sóng trên Đài Truyền hình Vệ tinh Hải Nam và Kênh Tin tức Hải Nam. Bộ phim tài liệu đặc biệt này đã vạch trần chi tiết vụ án tham nhũng của Tôn Dĩnh - cựu Cục trưởng Cục Quản lý Thị trường tỉnh này.
Số tiền liên quan đến vụ án Tôn Dĩnh lần đầu tiên được công khai, lên tới hơn 64,6 triệu nhân dân tệ (RMB, tương đương 225 tỷ VNĐ). Vụ án đã được Tòa án nhân dân cấp sơ thẩm tỉnh Hải Nam xét xử công khai vào tháng 9/2023. Đồng thời, âm mưu giấu vàng trong máy chạy bộ của Tôn Dĩnh cũng lần đầu tiên được tiết lộ. Bộ phim cũng hé lộ quá trình phạm tội của Tôn Dĩnh; trong đó, chồng cũ và tài xế riêng của bà ta cũng góp phần kéo Tôn xuống vực thẳm tội lỗi.
Tôn Dĩnh - cựu Cục trưởng Cục Quản lý Thị trường tỉnh Hải Nam, Trung Quốc (Ảnh chụp màn hình bộ phim tài liệu "Kiếm sắc bảo vệ thương mại tự do II")
Theo lý lịch công khai, Tôn Dĩnh sinh năm 1966 tại thành phố Bảo Sơn, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc. Bà ta tốt nghiệp Khoa Triết học thuộc Đại học Bắc Kinh vào năm 1987; từng làm việc tại Ban Công tác Mặt trận Thống nhất của Tỉnh ủy Vân Nam và Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Hải Nam. Tháng 6/2005, Tôn Dĩnh giữ chức Bí thư Huyện ủy Định An, tỉnh Hải Nam.
Tháng 9/2011, Tôn Dĩnh chuyển đến làm việc tại Ủy ban Du lịch tỉnh Hải Nam, nơi bà ta giữ chức Phó Chủ nhiệm, rồi Chủ nhiệm. Trong thời gian này, Tôn Dĩnh có một thời gian ngắn giữ chức Phó Trưởng ban thường trực Ban Công tác quần chúng của Tỉnh ủy Hải Nam và Cục trưởng Cục Thư tín và Tiếp khách tỉnh Hải Nam.
Tháng 9/2018, Tôn Dĩnh giữ chức Phó Bí thư kiêm Giám đốc Sở Du lịch, Văn hóa, Phát thanh, Điện ảnh, Truyền hình và Thể thao tỉnh Hải Nam.
Đến tháng 5/2022, Tôn Dĩnh – vừa nhậm chức Cục trưởng Cục Quản lý Thị trường tỉnh Hải Nam được 2 tháng - đã bị điều tra.
Bộ phim tài liệu "Kiếm sắc bảo vệ thương mại tự do II" tiết lộ rằng tại một trong nhiều căn nhà do Tôn Dĩnh đứng tên, các điều tra viên đã phát hiện một máy chạy bộ tưởng chừng rất bình thường nhưng thực chất là để cất giấu những miếng vàng được bọc trong giấy bạc. Tất cả số vàng này là tiền hối lộ mà Tôn Dĩnh nhận được, đã được nấu chảy và đúc lại trước khi giấu trong máy chạy bộ. Sau khi thẩm định, số vàng này trị giá hơn 6,66 triệu RMB (23,3 tỷ VNĐ).
Chồng cũ và tài xế riêng là đồng phạm
Sự tham nhũng và trụy lạc của Tôn Dĩnh có liên quan mật thiết đến chồng cũ của bà ta là Trương Nham. Năm 2007, khi Tôn Dĩnh còn phụ trách huyện Định An, Trương Nham đã tìm đến Tôn Dĩnh và bày tỏ mong muốn được nhận các dự án và làm kỹ sư tại Định An.
Khi thảo luận về lợi ích của dự án, Trương Nham nói rằng ông ta hiểu luật và đưa ra tỷ lệ ăn chia 5%. Tôn Dĩnh cho rằng số tiền đó quá ít nên đòi 10%. Để che đậy vụ việc, hai người đã lập kế hoạch chuyển hầu hết các dự án cho các chủ doanh nghiệp khác, dùng phương thức "qua tay" làm "bình phong". Từ đó, cả hai đã kiếm được khoản tiền lên tới 49 triệu RMB (171 tỷ VNĐ).
Bộ phim tài liệu cũng tiết lộ rằng ngoài chồng cũ Trương Nham, tài xế riêng của Tôn Dĩnh ở huyện Định An là Diệp Dân Vũ cũng là một tay sai đắc lực, góp phần kéo bà ta xuống vực thẳm tội lỗi. Vào các dịp lễ tết, Diệp Dân Vũ thường giúp một số cán bộ chuyển phong bì hối lộ, và Tôn Dĩnh đều nhận. Sau đó, khi Diệp Dân Vũ nói muốn làm kỹ sư, Tôn Dĩnh cũng đồng ý.
Càng về sau, lòng tham của Diệp Dân Vũ càng lớn, thậm chí còn đề nghị Tôn Dĩnh giúp Vương Thế Khai – một trùm xã hội đen ở Định An – thắng thầu một dự án. Tôn Dĩnh cũng không từ chối hơn 5 triệu RMB từ Vương Thế Khai.
Trớ trêu thay, Tôn Dĩnh là quan chức từng gây chú ý vì "khoe" mức lương thấp để thể hiện sự trong sạch của bản thân. Vào năm 2008, Tôn Dĩnh khi giữ chức Bí thư Huyện ủy Định An đã được phỏng vấn và nói về sự phát triển kinh tế của huyện. Bà ta nói: "Năm 2000, khi tôi mới đến Định An, lương của tôi là 600 RMB (khoảng hơn 2 triệu VNĐ theo tỷ giá hiện nay), giờ là 2.000 đến 3.000 RMB.”
Theo NBD