Chủ tịch FPT đề xuất Nhà nước hỗ trợ 50% thu nhập cho chuyên gia giỏi

Chủ tịch FPT Trương Gia Bình phát biểu tại Diễn đàn R&D Việt Nam 2025. Ảnh: AVSE Global.

Tại Phiên thảo luận Chuyên đề 2: “Vai trò của chính sách trong thúc đẩy đổi mới sáng tạo và hợp tác quốc tế trong R&D” trong khuôn khổ diễn đàn Nghiên cứu và Phát triển (R&D) Việt Nam 2025, ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Tập đoàn FPT đánh giá Việt Nam đang bước vào giai đoạn “sắp xếp lại giang sơn”.

Ông Bình chỉ rõ chiến lược phát triển đất nước hiện nay đặt ra 3 định hướng lớn là trở thành quốc gia phát triển, sánh vai cùng các cường quốc vào năm 2045; duy trì tăng trưởng kinh tế ở mức hai con số và tận dụng cơ hội hiếm có để đưa Việt Nam bứt phá.

Cần có nghị quyết về hội nhập quốc tế

Để làm được điều này, Chủ tịch FPT nói Nghị quyết 57-NQ/TW đã chỉ rõ con đường duy nhất là đi lên bằng khoa học công nghệ, chuyển đổi số, chuyển đổi AI, chuyển đổi xanh. Cả đất nước, từ các trường đại học, viện nghiên cứu, đến doanh nghiệp, phải cùng bắt tay chuyển đổi.

“Và tốc độ chuyển đổi hiện nay đang diễn ra nhanh đến mức không thể tưởng tượng được. Chúng tôi đồng hành cùng một số địa phương chuyển đổi, vận hành chính quyền số 2 cấp từ ngày 1/7 vừa qua. Chỉ có công nghệ mới cho phép thực hiện điều đó nhanh đến như vậy”, ông Trương Gia Bình chỉ ra.

Việt Nam hiện là một trong những quốc gia xây dựng cơ sở dữ liệu căn cước công dân nhanh nhất thế giới, chỉ trong vòng 7 tháng. Ông Bình đánh giá đây không đơn thuần là nhiệm vụ kỹ thuật mà là kết tinh của khát vọng dân tộc.

Là người đi sau, Việt Nam đang có những lợi thế riêng. Chủ tịch Trương Gia Bình lấy ví dụ về việc ông từng đến Đài Loan (Trung Quốc), nơi trước đây thanh niên mơ ước được vào làm tại TSMC (nhà sản xuất chip theo hợp đồng lớn nhất thế giới). Nhưng giờ họ đã thay đổi, không còn muốn làm việc vất vả trong ngành bán dẫn. Trong khi đó, thanh niên Việt Nam vẫn đang khát khao đổi đời, làm giàu bằng tri thức, bằng khoa học và công nghệ.

“Tôi tin rằng, bất cứ ai mang trong mình dòng máu Việt Nam đều có chung một khát vọng đưa dân tộc tiến lên mạnh mẽ”, Chủ tịch Bình nhấn mạnh.

Tuy nhiên, muốn phát triển đột phá, Việt Nam không thể chỉ dựa vào khối đầu tư nước ngoài. Nghị quyết số 68-NQ/TW về phát triển kinh tế tư nhân ra đời để khẳng định vai trò then chốt của khu vực doanh nghiệp tư nhân trong công cuộc phát triển quốc gia đồng thời khơi dậy sức mạnh toàn dân, toàn thể doanh nghiệp cùng nhau tạo ra một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo mang bản sắc Việt.

Đổi mới sáng tạo không thể chỉ bó hẹp trong biên giới quốc gia, công nghệ là cuộc chơi toàn cầu.

"Việt Nam cần có một nghị quyết về hội nhập quốc tế, để kết nối sức mạnh với thế giới. Chúng ta đang sở hữu nền ngoại giao có mục tiêu, có định hướng, sẵn sàng hợp tác toàn diện để góp phần sắp xếp lại giang sơn", Chủ tịch Trương Gia Bình nói.

Toàn cảnh phiên thảo luận về vai trò của chính sách trong thúc đẩy đổi mới sáng tạo và hợp tác quốc tế trong R&D. Ảnh: AVSE Global.

Ông Bình đã sang thăm tổ chức bán dẫn của Mỹ, làm việc với các chuyên gia và họ nói rằng Việt Nam được lựa chọn để sản xuất chip. Hay CEO của Nvidia cũng tuyên bố Việt Nam là ngôi nhà thứ hai. Ông Bình tin rằng sẽ có nhiều tập đoàn lớn khác tiếp bước.

Yếu tố quan trọng nhất trong hành trình đổi mới, theo ông Bình, chính là quản trị công. Việt Nam đang tiến đến mô hình quản trị tiên tiến, sử dụng dữ liệu và AI để tiết kiệm tối đa thời gian, tiền bạc và nguồn lực cho người dân và xã hội. Ông gọi giai đoạn hiện nay là cơ hội mới của dân tộc Việt Nam.

Đề xuất Nhà nước trả 50% thu nhập cho chuyên gia cao cấp

Liên quan tới việc thu hút người tài, ông Bình đánh giá điều quan trọng đầu tiên là trao cho họ cơ hội lớn để tích lũy năng lực, phát triển ý tưởng và cống hiến cho đất nước.

Nếu những người tài trong và ngoài nước có sáng kiến, giải pháp, đề án mang tính thực tiễn và đột phá, cần có cơ chế cấp ngân sách, hỗ trợ mạnh mẽ để họ triển khai.

Đối với chuyên gia quốc tế, chế độ đãi ngộ là một yếu tố then chốt. Hiện nay, nhiều quốc gia đã áp dụng mô hình tài chính linh hoạt, trong đó nhà nước chi trả 50% thu nhập cho chuyên gia cao cấp, phần còn lại do doanh nghiệp đảm nhiệm.

“Tôi đề xuất Việt Nam cũng nên áp dụng cơ chế này. Ví dụ, với chuyên gia có thu nhập 500.000 USD đến 1 triệu USD/năm, Nhà nước hỗ trợ một nửa. Điều đó sẽ mở ra khả năng thu hút nhân tài chất lượng cao về Việt Nam làm việc và cống hiến”, ông Bình đưa khuyến nghị.

Ngoài ra, muốn thu hút người tài, Việt Nam cần kiến tạo một môi trường mà họ vừa được học, vừa được làm, vừa được truyền lại kiến thức và lý tưởng cho thế hệ sau.

Chìa khóa không chỉ là mức lương cao, mà là niềm tin, cơ hội, cơ chế linh hoạt và một tầm nhìn lớn. Người tài cần không gian để phát triển và một lý tưởng để cống hiến. Nếu Việt Nam làm được điều đó, thì người tài sẽ tự tìm đến.